POSEŁ NA SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
JAROSŁAW ZIELIŃSKI
Szanowny Pan
Donald Tusk
Prezes Rady Ministrów
Interpelacja poselska
w sprawie przepisów regulujących obecność flagi Unii Europejskiej w polskich urzędach administracji rządowej i samorządowej oraz instytucjach publicznych
Z dniem 1 maja 2004 roku na mocy traktatu akcesyjnego podpisanego 16 kwietnia 2003 roku Polska stała się pełnoprawnym członkiem Unii Europejskiej. Od chwili akcesji Polski do struktur unijnych w wielu instytucjach rządowych, samorządowych oraz innych instytucjach publicznych obok biało-czerwonej polskiej flagi często eksponowana jest także flaga Unii Europejskiej. W świetle Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej barwy narodowe mają szczególne prawa i powinny być eksponowane z należytym szacunkiem oraz uwzględnieniem ich nadrzędności względem innych barw. Eksponowanie flagi Rzeczypospolitej na równych prawach razem z symbolem Wspólnoty Europejskiej budzi uzasadnione wątpliwości.
Polska jest członkiem wielu organizacji międzynarodowych, w tym takich, które posiadają własną symbolikę, lecz nigdy nie są one na stałe obecne w towarzystwie flagi polskiej tak jak ma to miejsce w sytuacji barw UE. Niezrozumiałe i nieuzasadnione jest zwłaszcza stawianie na równi flagi Unii Europejskiej i flagi Rzeczypospolitej Polskiej w tych instytucjach, które są organami władzy państwowej w Polsce. Do takich sytuacji dochodzi zarówno w instytucjach
rządowych, jak i samorządowych, które eksponują w ten sposób przynależność Polski do struktur europejskich, sugerując przez to, bardziej lub mniej świadomie, że Unia Europejska jest czymś co najmniej równorzędnym wobec statusu państwowego Rzeczypospolitej.
Powstaje wrażenie, że UE jest rodzajem superpaństwa, którego częścią jest Polska. W zestawieniu z flagą unijną flaga biało-czerwona jako symbol polskiej państwowości traci na znaczeniu.
Ustawa z roku 1980 (z późn. zm.) o godle, barwach i hymnie RP oraz o pieczęciach państwowych nakazuje „otaczać symbole narodowe czcią i szacunkiem” czyniąc to obowiązkiem wszystkich organów państwowych, instytucji i organizacji. („Symbole RP pozostają pod szczególną ochroną prawa” – art. 1 ustawy.) Art. 15 ustawy nakazuje, by barwy Rzeczypospolitej „były umieszczane w sposób zapewniający im należytą cześć i szacunek”.
W wyniku akcesji naszego kraju do Unii Europejskiej Polska nie została zobligowana żadną dyrektywą czy normą prawną do eksponowania flagi Wspólnoty w organach administracji publicznej rządowej i samorządowej na równi z flagą Rzeczypospolitej Polskiej. Mimo to nadgorliwi urzędnicy stawiają flagę UE na równi z biało-czerwoną flagą polską.
Umieszczanie barw Unii Europejskiej w tych miejscach i eksponowanie ich w sposób równorzędny doprowadza nawet do złudzenia, że Unia Europejska jest zwierzchnikiem Polski. Wymaga również wyjaśnienia, na jakiej podstawie prawnej obok polskiej flagi państwowej eksponowana jest flaga Unii Europejskiej w Sejmie Rzeczypospolitej Polskiej. Mam nadzieję, że odpowiedzi na to pytanie udzieli Marszałek Sejmu Pani Ewa Kopacz, za pośrednictwem które, zgodnie z obowiązującą procedurą, składam tę interpelację poselską.
Obecna praktyka eksponowania flagi Rzeczypospolitej Polskiej na równi z flagą UE jest sprzeczna z Konstytucją i ustawą z 1980 roku, gdyż nie jest ona przejawem „czci i szacunku” i nie podkreśla wyjątkowości polskich barw narodowych. Należy wziąć pod uwagę, że flaga Unii Europejskiej nie posiada statusu flagi państwowej i jest jedynie symbolem Unii Europejskiej jako związku suwerennych i niepodległych państw, które zawarły ze sobą umowę międzynarodową. Opinię na ten temat wyraziła Najwyższa Izba Kontroli w raporcie pokontrolnym z kwietnia 2005 roku, która jednoznacznie stawia flagi organizacji międzynarodowych (UE, NATO itp.) jako drugorzędne w stosunku do polskiej flagi państwowej.
W związku z tym powinny one być eksponowane w odległości od polskiej flagi państwowej i zawsze po jej lewej stronie. W ocenie NIK flaga Unii Europejskiej, jako organizacji międzynarodowej, może być wywieszana na stałe tylko w budynkach, w których mieszczą się siedziby agend Unii Europejskiej lub na granicach zewnętrznych UE. W innych miejscach flaga Unii Europejskiej może być wywieszana tylko w dniach wyborów do Parlamentu Europejskiego, oficjalnych wizyt z udziałem przedstawicieli UE i w Dniu Europy, czyli 9 maja. Ostatecznie, w celu informacyjnym, flaga UE może być czasowo wywieszona na jednostkach realizujących programy unijne.
Obecny, służalczy wobec Unii Europejskiej sposób prezentowania polskiej flagi państwowej przez organy państwa, urzędy administracji oraz inne instytucje publiczne narusza patriotyczne uczucia wielu Polaków. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej obliguje wszystkie organy władzy publicznej do działania tylko na podstawie i w granicach prawa, a praktyka stałego i łącznego eksponowania biało-czerwonych barw Rzeczypospolitej z flagą Unii Europejskiej narusza zwłaszcza art. 7 i art. 28 Konstytucji oraz ustawę z 1980 r. o godle, barwach i hymnie RP.
Wobec powyższego – działając na podstawie art. 14 ust.1 pkt 7 ustawy z dnia 9 maja 1996 roku o wykonywaniu mandatu posła i senatora (Dz. U. Nr 73, poz. 350, z późń. zm.) – uprzejmie proszę Pana Premiera o udzielenie odpowiedzi na następujące pytania:
1. Czy istnieją szczegółowe przepisy i normy prawne, związane z akcesją i członkostwem w Unii Europejskiej, obligujące polskie władze do równego traktowania flag Wspólnoty Europejskiej i Rzeczypospolitej Polskiej w obiektach stanowiących siedzibę organów władzy rządowej i samorządowej oraz innych instytucjach publicznych?
2. Czy wobec różnorodnych praktyk, a nawet daleko idącej dowolności w sposobie eksponowania flagi Unii Europejskiej w miejscach przeznaczonych dla polskiej flagi państwowej (różne konfiguracje odnoszące się do liczby i kolejności flag polskich i UE) Pan Premier zamierza uregulować ten problem poprzez wprowadzenie w całej administracji jednolitych, zgodnych z obowiązującymi w Polsce przepisami standardów w tej wrażliwej dziedzinie?
Warszawa, 14 maja 2013 roku
Sejm Rzeczypospolitej Polskiej Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość