11 listopada obchodzimy dzień św. Marcina, patrona żołnierzy i podróżników. Z tej okazji dawną tradycją na polskich stołach było podawanie gęsiny.
Dziś coraz bardziej ochoczo chcemy przywracać ten zwyczaj, serwując domownikom i gościom idealnie przygotowaną gęś. Idealnie, czyli jak? Porady i przepisy serwuje Piotr Murawski, szef kuchni Knorr.
Åšw. Marcin, zanim zostaÅ‚ wyniesiony na oÅ‚tarze, wiódÅ‚ życie pustelnika. Gdy zmarÅ‚ biskup Tours, zostaÅ‚ on wybrany jego nastÄ™pcÄ…, jednak nie chciaÅ‚ przyjąć tak odpowiedzialnej roli. Legenda gÅ‚osi, że późniejszy Å›wiÄ™ty schowaÅ‚ siÄ™ przed posÅ‚aÅ„cami w komórce na drób. Traf chciaÅ‚, że wpadÅ‚ do pomieszczenia, gdzie byÅ‚y gÄ™si. Przestraszone ptaki swoim gÄ™ganiem zdradziÅ‚y uciekiniera. Åšw. Marcin zostaÅ‚ biskupem, a na pamiÄ…tkÄ™ tego wydarzenia w listopadzie przyrzÄ…dza siÄ™ gÄ™sinÄ™.
Po dwóch stronach Oceanu
RzeczywiÅ›cie – w ostatnich latach wracamy do tradycji listopadowej gÄ™siny. Coraz częściej w tym czasie restauracje nieco zmieniajÄ… swoje menu i proponujÄ… goÅ›ciom pieczone gÄ™si. Wówczas także miÄ™so to jest bardziej dostÄ™pne niż zazwyczaj, dlatego nie bÄ™dziemy mieć problemu z zakupem i podaniem gÄ™siny. Do dziÅ› jest ona synonimem kuchni eleganckiej, dania doskonaÅ‚ego na uroczysty obiad z rodzinÄ… czy wspólne celebrowanie ważnego Å›wiÄ™ta.
Gęś Å‚Ä…czy nas kulinarnie z… mieszkaÅ„cami Stanów Zjednoczonych. Amerykanie przygotowujÄ… bowiem na ÅšwiÄ™to DziÄ™kczynienia nie tylko indyka, ale także pieczone gÄ™si. Podobnie podczas bożonarodzeniowego obiadu. Znani sÄ… z ogromnego zamiÅ‚owania do miÄ™sa gÄ™si. Czas, byÅ›my i my docenili gÄ™sinÄ™, bo, choć jesteÅ›my jednym z gÅ‚ównych producentów tego miÄ™sa na naszym kontynencie, to jednak najczęściej trafia ono na stoÅ‚y mieszkaÅ„ców innych krajów Europy.
„Szlachetnie urodzona”, jedzona na zdrowie
Szlachetne i bardzo smaczne miÄ™so gÄ™si warto wprowadzić do domowego jadÅ‚ospisu na staÅ‚e także ze wzglÄ™du na jego walory zdrowotne. GÄ™sina zawiera spore iloÅ›ci biaÅ‚ka, skÅ‚adniki mineralne i witaminy, jak np. A. Choć z uwagi na sporÄ… ilość tÅ‚uszczu jest miÄ™sem wysokokalorycznym, co warto mieć na uwadze, to jednak znajdziemy w nim stosunkowo dużo korzystnych nienasyconych kwasów tÅ‚uszczowych i znacznie mniej niekorzystnych nasyconych niż w miÄ™sie woÅ‚owym czy wieprzowym”, opowiada Iwonna Niegowska, żywieniowiec marki Knorr.
„Åšwieżą gÄ™sinÄ™ najlepiej kupować od listopada do koÅ„ca stycznia. Powinna mieć jasnobeżowy kolor, a pod skórÄ… wyczuwalnÄ… warstwÄ™ tÅ‚uszczu. Najlepiej kupować miÄ™so mÅ‚odych okazów, ważących w przedziale 3-4 kg” – radzi Piotr Murawski, szef kuchni Knorr.
Listopadowa gęś
JesieniÄ… gÄ™sinÄ™ najlepiej przyrzÄ…dzać z sezonowymi owocami, np. jabÅ‚kami. Zwolennicy kulinarnych eksperymentów mogÄ… pokusić siÄ™ o poÅ‚Ä…czenie z jadalnymi kasztanami.
„Ale zanim gęś nafaszerujemy i wÅ‚ożymy do piekarnika, dobrze jest wymoczyć jÄ… w osolonej, zimnej wodzie. Najlepiej smakować bÄ™dzie przyrzÄ…dzona w żeliwnej brytfannie z pokrywkÄ…, z dodatkiem zióÅ‚ i poÅ‚ożonych obok jabÅ‚ek. W trakcie pieczenia z gÄ™si wycieknÄ… soki – co jakiÅ› czas zbierzmy je i rozcieÅ„czmy odrobinÄ… wody, a nastÄ™pnie polewajmy nimi gęś, by nie byÅ‚a sucha i piÄ™knie siÄ™ przyrumieniÅ‚a”, podpowiada Piotr Murawski, szef kuchni Knorr. Gęś trzeba piec w piekarniku minimum trzy godziny. W poÅ‚owie czasu należy jÄ… odwrócić:
Pieczona gęś:
Składniki:
- 3 kg gęsi
- Esencja do duszonego kurczaka Knorr
- 5 sztuk czerstwych bułek
- 150 g boczku
- 2 cebule
- jajko
- 200 g pÅ‚atków migdaÅ‚ów
- 200 g namoczonych, obranych migdaÅ‚ów
- biały pieprz 1 łyżka
- sól 2 szczypty
- cukier 3 łyżeczki
- masło 3 łyżki
- smalec 50 gramów
- woda w miarÄ™ potrzeb
Sposób przygotowania:
1. Przygotuj wywar miÄ™sny, nastÄ™pnie zagotuj w ¼ litra wody EsencjÄ™ do duszonego kurczaka Knorr, która nada aromatu. Piekarnik rozgrzej do temperatury 200°C.
2. Bułki namocz, a boczek i cebulę drobno posiekaj. Cukier podsmaż na maśle (uważaj, aby masło nie przypaliło się, inaczej potrawa będzie niesmaczna i niezdrowa), podlej wywarem mięsnym i gotuj 10 minut. Odciśnij bułki.
3. Boczek wytop i zeszklij na tłuszczu cebulę. Odsączone całe migdały, łyżeczkę soli, jajo, płatki migdałowe, boczek i cebulę zmieszaj z bułką.
4. Gęś natrzyj w Å›rodku resztÄ… soli i pieprzu. Nadziej masÄ… i zaszyj otwór.
5. Gęś poÅ‚óż piersiÄ… do doÅ‚u w brytfannie. Posmaruj roztopionym smalcem i piecz 3 godziny w piekarniku.
6. WydzielajÄ…cy siÄ™ sos rozcieÅ„cz niewielkÄ… iloÅ›ciÄ… wody, polewaj nim gęś. Po póÅ‚torej godzinie gęś odwróć.
Pieczona gęś najlepiej smakuje z kluseczkami lub ziemniaczkami i zasmażanÄ… kapustÄ…. Taka propozycja na obiad pozwoli naszym bliskim poczuć siÄ™ jak w staropolskim dworku, gdzie gęś goÅ›ciÅ‚a czÄ™sto i byÅ‚a przygotowywana na różne sposoby, np. faszerowana innymi miÄ™sami lub pieczona z owocami.
Piotr Murawski poleca przepisy, które warto wypróbować podczas nadchodzÄ…cego dnia Åšw. Marcina:
Gęś duszona z jabłkami:
Składniki:
- 2 udka z gęsi
- łyżka smalcu
- 15 g przyprawy do kurczaka Knorr
- cebula
- 4 jabłka
- litr rosołu
- łyżeczka gałki muszkatołowej
- łyżeczka cynamonu
- łyżeczka majeranku
Sposób przygotowania:
1. Gęś umyj i posyp dokÅ‚adnie przyprawÄ… Knorr, która nada aromatu panierce.
2. CebulÄ™ obierz i drobno pokrój w kostkÄ™.
3. Rozgrzej w rondlu smalec i obsmaż gęś razem z cebulą.
4. Podlej rosołem i duś do miękkości.
5. Do miękkiego mięsa dodaj obrane i pokrojone na ćwiartki jabłka, cynamon i gałkę muszkatołową oraz majeranek. Duś wszystko jeszcze przez chwilę, aż jabłka zmiękną, ale się nie rozpadną.
Pieczona gęś z kasztanami lub jabłkami:
Składniki:
- 2 kg gęsi
- Przyprawa do kurczaka Knorr
- 200 g oczyszczonej wÄ…tróbki drobiowej
- 5 kwaśnych jabłek pokrojonych w cząstki
- 2 cebule
- 200 g jadalnych kasztanów
- 3 Å‚yżki sznapsu wódki z gruszki
- 2 łyżki mielonego cynamonu
Sposób przygotowania:
- Pokrój drobno wÄ…tróbkÄ™ i cebulÄ™. Podsmaż krótko, wraz z jabÅ‚kami, na patelni.
2. Obierz kasztany, pokrój je na kawaÅ‚ki i przeÅ‚óż na patelniÄ™. Dodaj także alkohol, cynamon oraz pieprz do smaku i podsmaż jeszcze chwilÄ™.
3. Oczyść gęś z pozostaÅ‚ych piór (jeÅ›li jest taka potrzeba) i zamarynuj, obsypujÄ…c miÄ™so PrzyprawÄ… do kurczaka Knorr, która nada smaku i aromatu.
4. NaÅ‚óż farsz do Å›rodka, a gęś zaszyj i pozostaw w lodówce na jeden dzieÅ„.
5. NastÄ™pnego dnia nagrzej piekarnik do 180°C i piecz nafaszerowanÄ… gęś przez okoÅ‚o 4 godziny, polewajÄ…c od czasu do czasu wytapiajÄ…cym siÄ™ tÅ‚uszczem. Po upieczeniu ostudź i oddziel miÄ™so od koÅ›ci. Podawaj gotowÄ… gęś z farszem, odgrzanÄ… w piekarniku.