Nie będzie w tym roku dożynek powiatowych, ale będą gminne. Gmina Suwałki swoje święto plonów organizuje 4.września w Zespole Szkół w Przebrodzie, a nie, jak to miało miejsce w ostatnich latach, w Starym Folwarku.
W programie:
13:00 - polowa msza święta
14:00 - część artystyczna, a w niej:
- Konkurs na wieniec dożynkowy;
- podsumowanie i wręczenie nagród w II Edycji Gminnego Konkursu "Na Najbardziej Zadbane Obejście"
- gry i konkursy dla dorosłych, animacje dla dzieci
- występy zespołów muzycznych (m.in. Sensi i Vieśnova), potańcówka
22:00 - zakończenie.
W trakcie dożynek przeprowadzony zostanie Konkurs na wieniec dożynkowy.
Regulamin konkursu wieńców dożynkowych i wiązanek żniwnych Gminy Suwałki 2016
Organizatorami konkursu są Wójt Gminy Suwałki i Gminny Ośrodek Kultury w Krzywem.
I. Konkurs odbywa się w dwóch kategoriach:
1. Wieniec dożynkowy tradycyjny – uwity wg lokalnej tradycji praktykowanej do 1939 r;
2. Wiązanka żniwna („równianka”, „plon”, „przepiórka” itp.) ułożona wg lokalnej tradycji praktykowanej do 1939 r;
Przy wykonywaniu tradycyjnego wieńca i równianki nie powinny być używane zboża, owoce i kwiaty nie występujące na terenie Polski przed 1939r. Niedopuszczalne jest używanie zdobnictwa i elementów konstrukcyjnych wykonanych z plastiku lub stalowych (np. stelaży z drutu lub prętów)
Opis obrzędu dożynkowego przedstawia Załącznik 1 i 2.
II. Cel konkursu:
Ochrona od zapomnienia dawnych, lokalnych tradycji wicia wieńców i wiązanek żniwnych.
III. Uczestnicy konkursu.
1. Uczestnikami mogą być: sołectwa Gminy Suwałki, stowarzyszenia, grupy nieformalne (np. Koła Gospodyń Wiejskich) lub indywidualni twórcy z Gminy Suwałki;
2. Każde z sołectw, stowarzyszeń, grup nieformalnych lub indywidualnych twórców z Gminy Suwałki może brać udział w obu kategoriach, lecz zgłosić może wyłącznie jeden wieniec dożynkowy/wiązankę żniwną w każdej z kategorii;
3. Prace powinny być samodzielne, nigdzie dotąd nie wystawiane i nie nagradzane;
4. Liczba zgłoszeń do konkursu jest nieograniczona.
IV. Ocena .
Oceny wieńców i wiązanek żniwnych dokona komisja powołana przez Wójta Gminy Suwałki.
V. Nagrody:
Organizator przewiduje następujące nagrody w konkursie:
1. W kategorii wieniec dożynkowy tradycyjny:
- I miejsce 1000 zł netto
- II miejsce 700 zł netto
- III miejsce 500 zł netto
2. W kategorii wiązanka żniwna
- I miejsce 300 zł netto
VI. Postanowienia końcowe:
Każdy z wieńców/każda z wiązanek musi być opisany/a i posiadać następujące informacje:
a. nazwa kategorii, tj.: „Wieniec dożynkowy” lub „Wiązanka dożynkowa”;
b. autor/autorzy (imię i nazwisko twórcy lub nazwa sołectwa).
Informacje należy wydrukować na kartce formatu A-4 i trwale umieścić przy eksponacie w taki sposób, aby informacja nie zasłaniała wieńca lub wiązanki.
1. Wieńce i wiązanki należy dostarczyć do Przebrodu (teren szkoły) w dniu Dożynek tj. 4.09.2016 r. do godz. 12.00;
2. Rozstrzygnięcie konkursu i wręczenie nagród nastąpi w czasie uroczystości dożynkowych w dniu 04.09.2016 r. na placu dożynkowym w miejscowości Przebród;
3. Uczestnictwo w konkursie jest jednoznaczne z wyrażeniem zgody na przetwarzanie danych osobowych, oraz zgodę na udostępnienie wizerunku na stronach Gminy Suwałki i GOK.
Niedostosowanie się do wytycznych regulaminu dyskwalifikuje uczestnictwo w konkursie.
Szczegółowych informacji udziela Gminny Ośrodek Kultury w Krzywem:
1. Aneta Perkowska - p.o. dyrektora, tel. 884 924 888, mail: dyrektor@krzywe.com.pl
2. Małgorzata Makowska - animator, tel. 883 284 888, mail: animacja@krzywe.com.pl
ORGANIZATORZY
Załącznik 1 do Regulaminu konkursu wieńców dożynkowych i wiązanek żniwnych w Gminie Suwałki 2016 r.
„Dożynki oznaczają dożęcie zboża ozimego, tj. żyta i pszenicy, tudzież obrzędy i zabawy dożynkowe: okrężne zaś ucztę po skończeniu wszystkich prac w polu, a więc żniw, siejby itp.; ucztę huczną i wesołą bez poprzedzających je obrzędów, mających miejsce przy dożynkach.
Wyraz okrężne powstał z pojęcia tego okrążenia wszystkich pól, czyli zżęcia i zebrania wszystkiego, co się na polach w okrąg znajdowało. Organizowano okrężne głównie we dworach. Spraszano do dworu gości z sąsiednich majątków, gromada włościan uprzednio żniwująca przychodziła w ozdobnych ubraniach, z koralami na szyjach. Przed dworem stały beczki z piwem, kosze z chlebem, serem i owocami, zwykle bito barana lub wołu.
Zamówieni muzykanci przygrywali ludowi i państwu: ci ostatni tańczyli bowiem w pokojach przy otworzonych drzwiach i oknach, włościanie zaś przed domem na dziedzińcu. Tańce trwały do rana, bywało to zwykle w pogodną noc wrześniową.”
Oskar Kolberg
Z dożynkami nieodłącznie wiązały się wieńce, których tradycja wykonywania sięga jeszcze czasów przedwiecznych. Były one symbolicznym przedstawieniem zebranego plonu, trudu pracy żniwiarzy. To właśnie w wieńcu miały skupiać się tajemnicze siły decydujące o wzroście zboża i urodzaju w następnym roku. Wiązanie wieńców dożynkowych miało miejsce w ostatnim dniu żniw; w ostatnich dziesięcioleciach, kiedy uzyskały formy bardziej rozbudowane wykonywano je przed uroczystościami parafialnymi czy gminnymi.
Wieniec był niegdyś zakładany na głowę kobiety, która składała go w darze właścicielowi majątku, co miało symboliczne znaczenie zakończenia zbierania plonów.
Jeszcze do końca XIX wieku dziedzic zazwyczaj zdejmował taki wieniec z głowy przodownicy, całował ten wieniec jako symbol przyszłego chleba, po czym odstawiał z czcią w honorowe miejsce. Wieniec nagłowny mógł być przyozdobiony kwiatami polnymi i jarzębiną (by na przyszły rok ziarna zbóż były wielkości owoców jarzębiny). Do wieńca mogła być również wpleciona gałązka orzechów leszczynowych – z tym samym co jarzębinowe znaczeniem.
Wykruszone ziarno z dożynkowego wieńca wsypywano (po poświęceniu) ponownie do ziarna siewnego, dzięki czemu zachowywano wrażenie ciągłości wegetacji – to samo ziarno, które już wydało plon, mogło ponownie się odrodzić. Pierwsze garści zboża zgodnie z tradycją siał gospodarz lub dziedzic.
Obrzęd składania wieńca na ręce gospodarza stanowił w przeszłości i nadal stanowi najważniejszy punkt uroczystości dożynkowych, przy czym miał on różną oprawę obrzędową w zależności od miejsca i charakteru dożynek. Wieniec zanoszono w uroczystym pochodzie ze śpiewami dożynkowymi do domu dziedzica lub gospodarza, u którego zakończono żniwa.
Im więcej było wynajętych żniwiarzy, a tym samym im bogatsze było gospodarstwo, tym bardziej uroczysty charakter nadawano tej czynności. Po złożeniu na ręce gospodarza wieńca, a niekiedy również równianki - urządzano dożynkową zabawę połączoną z poczęstunkiem.
Więcej szczegółów wkrótce.
