Interwencja w sprawie nadużyć służb państwowych

Szanowny Pan
Donald Tusk
Prezes
Rady Ministrów

Interwencja poselska

w sprawie nadużyć w postępowaniu służb państwowych w związku z przygotowaniami do budowy nowego wariantu obwodnicy Augustowa, stanowiących naruszenie standardów demokratycznego państwa prawa

Długo wyczekiwana przez mieszkańców budowa obwodnicy Augustowa, w związku z nadużyciami, jakich dopuściły się służby państwowe, stała się zarzewiem kolejnego konfliktu, tym razem między inwestorem – Generalną Dyrekcją Dróg Krajowych i Autostrad a mieszkańcami gmin Raczki i Suwałki (powiat suwalski), którzy są właścicielami działek zajętych pod tę inwestycję drogową. Spór zawiązał się po wydaniu przez wojewodę podlaskiego pozwolenia na budowę i wejściu wykonawcy budowy na prywatne grunty.

Rozpoczęte zostały prace ziemne i wycinka drzew znajdujących się na tych nieruchomościach, mimo że nie sporządzili jeszcze rzeczoznawcy operatorów szacunkowych wartości zajętych nieruchomości, co wzbudza zrozumiały niepokój i oburzenie rolników.

W związku z rażącym naruszeniem prawa własności oraz bezczynnością i ignorancją władz mieszkańcy zdecydowali się podjąć radykalne kroki w postaci blokady drogi krajowej nr 8, przez co chcą zwrócić uwagę rządzących i opinii publicznej na swoją dramatycznie trudną sytuację.

Obwodnica Augustowa jest inwestycją niezwykle potrzebną i wymagającą szybkiej realizacji, czego wielokrotnie domagałem się w swoich wystąpieniach kierowanych do Pana Premiera, jednak nawet najbardziej strategicznie ważna inwestycja nie może stanowić przyzwolenia na łamanie prawa własności i podstawowych standardów w postępowaniu państwa w stosunku do obywateli. Prowadzone w taki sposób działania godzą w zasady demokratycznego państwa prawa. Wojewoda podlaski jako przedstawiciel rządu w terenie powinien czuwać nad trybem i konsekwencjami korzystania przez państwowego inwestora ze specustawy drogowej oraz objąć szczególnym nadzorem postępowanie w sprawie ustalenia ysokości odszkodowania należnego osobom, których nieruchomości objęte zostały decyzją o realizacji inwestycji, jaką jest obwodnica Augustowa. Opinia rzeczoznawcy powinna powstać przed rozpoczęciem prac budowlanych, gdyż umożliwia to sporządzenie opisu nieruchomości według stanu sprzed rozpoczęcia budowy tak, aby wycena odzwierciedlała stan rzeczywisty, z uwzględnieniem rodzaju i wieku drzewostanu, stanu użytków rolnych, zasiewów i nasadzeń oraz zabudowań przed ich usunięciem. Tak się jednak w tym przypadku nie stało.

Nie bacząc na te uchybienia wydane zostały pozwolenia na rozpoczęcie budowy. Przeprowadzono już część prac ziemnych oraz dokonano znacznej wycinki drzew, co uniemożliwia rzetelną, uczciwą i adekwatną do rzeczywistej wartości wycenę przejętych działek. Niepodjęcie tych czynności przed rozpoczęciem prac zniweczyło możliwość odtworzenia w opinii rzeczoznawcy rzeczywistego stanu nieruchomości zajętych pod inwestycję drogową. Sprzeciw właścicieli nieruchomości budzi fakt, że w większości przypadków rzeczoznawca dokonywał będzie wyceny już po wykonaniu lub w trakcie trwania wykonywania prac, podczas których zniszczeniu ulegnie część infrastruktury, która ma podlegać wycenie. Pomimo zapewnień wojewody podlaskiego, iż do dnia 20 marca 2013 roku wszystkie zabudowane nieruchomości zostaną wycenione, wciąż nie jest jasne, kiedy ich właściciele otrzymają należne im rekompensaty. Jest to tym bardziej niepokojące, że właściciele tych nieruchomości muszą opuścić je do dnia 15 czerwca 2013 roku, nie mając żadnej pewności, czy do tego czasu zostanie przeprowadzona wycena ich majątku i czy otrzymają należne im zadośćuczynienie.

W tej sytuacji osoby, wobec których zastosowano przepisy specustawy drogowej nie mogą nawet ubiegać się o kredyt hipoteczny, gdyż w świetle prawa są już pozbawieni swojej dotychczasowej własności. Pogarsza to jeszcze bardziej ich trudną sytuację, gdyż zaciągnięty kredyt mógłby pozwolić na zakup domu czy mieszkania bądź nabycie innej nieruchomości pozwalającej kontynuować działalność rolniczą o czasu uzyskania rekompensaty. Należy dołożyć wszelkich starań, aby przyspieszyć czynności mające na celu oszacowanie wartości nieruchomości i wypłatę należnych rekompensat.

Biorąc pod uwagę, że oszacowaniu podlegać będzie ponad 900 działek, co według wojewody podlaskiego może trwać nawet ok. 6 miesięcy, należy zadbać o szczególny nadzór nad tymi czynnościami tak, by całe to postępowanie mogło się zakończyć przed opuszczeniem nieruchomości przez ich właścicieli. Aby wycena ta była sprawnie i szybko przeprowadzona, należy zaangażować do pracy odpowiednią liczbę rzeczoznawców.

Proszę o potwierdzenie, że zagwarantowane są środki na wypłaty odszkodowań, aby mogły nastąpić przed opuszczeniem nieruchomości przez ich właścicieli, bowiem nie mają oni, poza prawem do lokali zamiennych, żadnych środków na bieżące potrzeby oraz wydzierżawienie lub zakup nieruchomości rolnych, na których będą kontynuować działalność rolniczą.

W związku z tym – działając na podstawie art. 20 ust. 1 i 2 w związku z art. 19 ustawy z dnia 9 maja 1996 roku o wykonywaniu mandatu posła i senatora (Dz. U. 1996 r. Nr 73, poz. 350 z późn. zm.) – zwracam się do Pana Premiera o dokonanie gruntownej analizy działań podjętych przez służby państwowe podczas prac zmierzających do budowy obwodnicy Augustowa, objęcie nadzorem prac z nią związanych oraz uwzględnienie słusznych praw właścicieli zajętych nieruchomości.

Z wyrazami szacunku

Jarosław Zieliński