Nie tylko w Suwałkach, jak informowaliśmy, ale także w Puńsku i Sejnach gościła we wtorek Pierwsza Dama Republiki Litewskiej Diana Nausėdienė.
W spotkaniach w Puńsku i Suwałkach wzięła udział także Pierwsza Dama RP Agata Kornhauser-Duda.
Pierwsze Damy odwiedziły wspólnie Liceum Ogólnokształcące im. 11 Marca w Puńsku i Litewską Szkołę Podstawową w Suwałkach, a D. Nausėdienė odwiedziła także litewską szkołę „Žiburis” w Sejnach.
Towarzyszyli im m.in. Ambasador RL w Warszawie Waldemaras Sarapinas, szef Konsulatu Republiki Litewskiej w Sejnach Genadijus Mackelis, przedstawiciele Wspólnoty Litwinów w Polsce, na czele z jej przewodniczącą Ireną Gasperowicz, władze samorządowe.
Pierwsza Dama Litwy jest patronką edukacji litewskiej w społecznościach litewskich na całym świecie.
Podziękowania Pierwszej Damy Litwy
Pierwsza Dama Litwy podziękowała Pierwszej Damie Polski i przedstawicielom samorządów lokalnych za uwagę i wsparcie dla litewskich szkół: stypendia, dofinansowanie projektów, zawody sportowe i inną niezbędną pomoc, która pomaga pielęgnować tożsamość narodową.
Dodała, że zarówno polska Pierwsza Dama, jak i jej zespół wzmacniają wieloletnią i znaczącą współpracę dwustronną, stosunki między dwoma krajami oraz rozwijają ducha prawdziwego partnerstwa i przyjaźni.
D. Nausėdienė zauważyła, że litewskie szkoły w Polsce, podobnie jak polskie szkoły na Litwie, są dla współczesnego świata doskonałym dowodem na to, że możliwa jest przyjazna współpraca, wzmacniająca relacje między dwoma sąsiadującymi krajami, które mają wspólną historię liczącą kilka stuleci.
- Drodzy, niestrudzeni opiekunowie i wychowawcy litewskiej tożsamości, strażnicy języka litewskiego i historii. Hymny obu krajów – Litwy i Polski – właśnie zabrzmiały. Ta wspaniała, niezapomniana chwila symbolizuje silne partnerstwo i solidarność dwóch sąsiadujących krajów w obliczu wszystkich wyzwań dzisiejszego świata, a zwłaszcza Europy - powiedziała D. Nausėdienė, zwracając się do społeczności szkolnych.
Jak powiedziała Pierwsza Dama Litwy, symbolizuje ona również stuletnią wspólną historię naszych krajów. A uczniowie, nauczyciele i członkowie społeczności litewskiej są bezpośrednimi potomkami tej historii i twórcami przyszłości.
Dwie cenne Ojczyzny
- Odziedziczyliście najpiękniejsze tradycje i wartości państw litewskiego i polskiego, które powstawały przez kilkaset lat. Podobnie jak nasi szlachetni przodkowie, szlachta, mówicie znakomicie dwoma językami – litewskim i polskim. Macie dwie cenne Ojczyzny – duchową wspólnotę z Litwą i polityczną solidarność z Polską. Obie te Ojczyzny łączy wspólna historia, która odcisnęła piętno na naszej pamięci, kulturze i systemie wartości, a także zaszczepiła głębokie poczucie honoru. Chrońmy i nadal pielęgnujmy wspólnie naszą narodową wyjątkowość, klejnoty współpracy i przyjaźni jako nasze najcenniejsze wspólne bogactwo - powiedziała D. Nausėdienė.
Kreować przyszłość, jakiej pragną
Pierwsza Dama zachęcała uczniów do kreowania przyszłości, jakiej pragną. Żyć w świecie, w którym nie ma zniszczenia, przemocy i wrogości wobec kogokolwiek – ani wobec bliźniego, ani wobec ukochanej osoby, ani wobec człowieka, ani wobec natury. W świecie, w którym nie ma chciwości i grabieży skierowanej przeciwko terytorium, ziemi, skarbom kultury i ludziom naszych sąsiadów. W świecie, który jest bezpieczną i konstruktywną przestrzenią kreatywności, pokoju, harmonii i solidarności.
- Ceńcie swoje moce kulturowe, rozwijajcie je. Niech będą przykładem dla wszystkich, inspiracją dla wątpiących, zachętą dla tych, którzy dopiero zaczynają. Właśnie tak widzę przyszłość litewskości w innych krajach – skupione, piękne, przytulne społeczności, które przyczyniają się nie tylko do tworzenia państwa, w którym żyją, ale także do stania się doskonałymi ambasadorami Litwy - stwierdziła D. Nausėdienė.
W Sejnach
- Dzisiejsze popołudnie było wyjątkowe dla naszej społeczności szkolnej. Pierwsza Dama Republiki Litewskiej Diana Nausėdienė odwiedziła naszą placówkę. Podczas wizyty uczniowie przywitali się z gośćmi, pokazali program artystyczny i wręczyli własnoręcznie wykonane upominki. Wizyta ta pokazuje, że szczególną uwagę i wsparcie poświęca się litewskiej edukacji za granicą. Serdecznie dziękujemy Pierwszej Damie Dianie Nausėdienė za bardzo ciepłą komunikację, nieustające wsparcie i poświęcenie oraz opiekę nad szkołami litewskimi za granicą - napisała szkoła po wizycie.
Obecna szkoła (podstawowa i przedszkole) funkcjonuje dopiero od września 2005 roku, a pierwszy dzwonek w tej pierwszej w Polsce niepublicznej szkole litewskiej zabrzmiał w nowym budynku 29 listopada 2005 roku, to nazwę „Žiburys” nosiło w latach 1918-19 litewskie gimnazjum w Sejnach. Najpierw tylko męskie, a w 1919 roku w pomieszczeniach drukarni “Šaltinis” otwarto litewskie gimnazjum żeńskie.
Litewska szkoła wróciła do miasta po 85 latach przerwy.
Szkołę zbudowała litewska firma za pieniądze litewskiego rządu. Organem prowadzącym jest - Fundacja im. biskupa Antanasa Baranauskasa „Dom Litewski” w Sejnach.
Nadal duże wsparcie finansowe dla szkoły kieruje litewski rząd, bo subwencja oświatowa jest wysoce niewystarczająca.
W roku szkolnym 2024/2025 w litewskiej szkole „Žiburis” w Sejnach uczy się 103 uczniów.
W Puńsku
W Puńsku gości witali wójt Witold Liszkowski, starosta powiatu sejneńskiego Maciej Plesiewicz, dyrektor litewskiego LO Alvydas Nevulis.
Był piękny program artystyczny, upominki, miłe rozmowy.
W tym roku szkolnym w Liceum w Puńsku uczy się 83 uczniów, w tym 12 uczniów klas pierwszych. Jest już 66. rocznik od początku istnienia szkoły.
W 1992r. Liceum nadano imię 11 Marca. W ten sposób została upamiętniona data restytucji państwowości Litwy.
"Z polskiego na nasz”
Wszystkie przedmioty, oprócz historii, geografii i języków, są wykładane po litewsku. Uczniowie uczą się z polskich podręczników, według programów nauczania, zatwierdzonych przez Ministra Edukacji. Tekst przekładają w myślach z polskiego na język ojczysty i w tym języku dzielą się swą wiedzą z nauczycielem. LO nigdy nie miało wydanych w Polsce litewskich podręczników. Dodatkowo wykładana jest tu historia i geografia Litwy.
Nie tylko nauka
Uczniowie i nauczyciele z liceum aktywnie uczestniczą w działalności Domu Kultury Litewskiej w Puńsku, piszą artykuły dla wydawanej w Puńsku gazety „Aušra” ( pismo Stowarzyszenia Litwinów w Polsce) i portalu www.punskas.pl, tańczą, śpiewają, grają w zespołach folklorystycznych, wystawiają sztuki teatralne, redagują gazetę szkolną, bardzo aktywnie uprawiają sport, w tym sport narodowy Litwinów - koszykówkę. Szkoła stwarza uczniom możliwość ciekawego i użytecznego spędzania wolnego czasu. W szkole działają liczne koła zainteresowań, chór szkolny „Pašešupiai”, zespół taneczny „Šalčia”. Chór „Pašešupiai” występował w Polsce, na Litwie, w Łotwie i w Niemczech.
„Srebrna” szkoła
Puńskie LO co roku wysoko kwalifikuje się w rankingach szkól średnich w Polsce. Często uzyskuje tytuł ” Srebrnej Szkoły” w Polsce.
W Suwałkach
Była to już duga wizyta I Damy RL w tej najmłodszej w regionie litewskiej placówce oświatowej.
Obie Pierwsze Damy przyjęto tu bardzo serdecznie. Był program artystyczny, wymian prezentów, wpisy do Księgi Pamiątkowej.
W grudniu 2023 roku z udziałem Pierwszej Damy Litwy Diany Nausėdienė, Szefa Konsulatu Republiki Litewskiej w Sejnach Genadijusa Mackelisa oraz Ramunasa Skaudžiusa, wiceministra litewskiego resortu oświaty, nauki i sportu, odbyły się uroczystości otwarcia finansowanej przez litewskie państwo litewskiej szkoły podstawowej w Suwałkach.
Mieści się ona w zabytkowej kamienicy przy ulicy Mickiewicza 5. Kupiła ją od prywatnego właściciela - za pieniądze litewskiego rządu - Fundacja im. biskupa Antanasa Baranauskasa w Sejnach. Jest ona także organem prowadzącym szkoły i litewskiego przedszkola.
Wówczas oddano do użytku tylko część pomieszczeń. Potem trwały kolejne prace. Obecnie trwają prace budowlane przy budowie pomieszczeń dla przedszkola, które obecnie mieści się w wynajętym budynku przy innej ulicy.
Do suwalskiego litewskiego przedszkola uczęszcza ok. 40 dzieci. To one będą zasilać litewska szkołę w mieście. Co ciekawe, większość dzieci pochodzi z mieszanych litewsko - polskich rodzin.
Spotkanie z Pierwszymi Damami uświetnił występ najmłodszych uczniów Szkoły Podstawowej, którzy na co dzień uczą się w języku polskim i litewskim.
Zwracając się do uczniów, Pierwsza Dama Polski podkreśliła, że „dwujęzyczność to atut", który powinien stanowić powód do dumy. – Jesteście najważniejszymi bohaterami tego miejsca. Zdobywacie wiedzę, rozwijacie pasje, ale przede wszystkim poznajecie historię i kulturę – Polski i Litwy. Dwujęzyczność to atut, z którego możecie być dumni. Z pewnością zaprocentuje on w przyszłości – powiedziała.
Podziękowania skierowała także na ręce pedagogów. – Dziękuję Państwu za pracę, zaangażowanie i serce, jakie wkładacie w rozwój szkoły. To dzięki Państwu młodzież może się uczyć w języku ojczystym, pielęgnując pamięć o tradycjach i kulturze. Jednocześnie czują się oni częścią polskiego społeczeństwa – podkreśliła.
– Rodzicom dziękuję za codzienne wsparcie okazywane swoim dzieciom. Dziękuję za Państwa wsparcie w nauce i pielęgnowaniu tradycji litewskich. Mogą być Państwo dumni ze swoich dzieci – dodała.
Szkolnej społeczności życzyła nieprzerwanego rozwoju oraz motywacji do dalszego działania, na rzecz mniejszości litewskiej i społeczności polskiej Suwalszczyzny.
Planuje się, że po zakończeniu kapitalnego remontu i odpowiednim wyposażeniu budynku, mogłoby się w nim pomieścić nie tylko litewskie przedszkole i szkoła podstawowa, ale i żłobek, litewskie zespoły artystyczne, suwalski oddział Stowarzyszenia Litwinów w Polsce. W pełni zaspokoiłby potrzeby edukacyjne i kulturalne Litwinów mieszkających w Suwałkach.
WYG
Źródła i fot: Kancelaria Prezydenta RL; Litewska Szkoła w Suwałkach; LO Puńsk; Litewska Szkoła „Žiburis” w Sejnach.