Jarosław Dworzański
Marszałek
Województwa Podlaskiego
Transport kolejowy w województwie podlaskim przez nieprzemyślane decyzje,złe zarządzanie oraz iluzoryczne plany oszczędnościowe rządu i samorządu województwa ulega systematycznej degradacji, która z roku na rok jest coraz boleśniej odczuwana przez obywateli.
Taka sytuacja wpływa negatywnie na rozwój całego regionu i przyczynia się do pogłębiania zapóźnień cywilizacyjnych względem reszty kraju oraz utrudnia codzienne życie mieszkańców województwa podlaskiego. Słabo rozwinięta infrastruktura drogowa oraz kurcząca się sieć połączeń kolejowych stanowią barierę nie tylko dla potencjalnych inwestorów, ale i dla mieszkańców, którym utrudnia to sprawne i szybkie dotarcie do miejsc nauki i pracy.
W związku z kierowanymi do mnie apelami w sprawie niepokojącej sytuacji kolei w województwie podlaskim postanowiłem zwrócić się z interwencją poselską do Pana Marszałka, aby w ramach przynależnych Panu kompetencji podjął Pan niezbędne działania w celu rozwiązania tych ważnych problemów. Polityka marginalizacji województwa podlaskiego przez obecny rząd ma wiele aspektów.Przejawia się ona zwłaszcza w braku inwestycji infrastrukturalnych i opóźnieniach w ich realizacji, pozbawieniu Białegostoku statusu ośrodka metropolitalnego, zmniejszaniu nakładów na utrzymanie i modernizację dróg oraz istniejących linii kolejowych, które są ważnym motorem rozwojowym wielu miast i gmin w regionie. Odczuwają to najdotkliwiej małe i średnie miejscowości, które jako pierwsze ponoszą konsekwencje nietrafionych decyzji pod rządami koalicji PO-PSL.
Podjęta na początku tego roku przez Zarząd PKP Cargo S. A. decyzja o likwidacji stacji przeładunkowej w Łapach uderzyła w społeczność lokalną oraz przedsiębiorców działających na terenie miasta i sąsiednich gmin. Wymuszenie korzystania ze stacji przeładunkowej w Białymstoku podwyższyło koszty funkcjonowania lokalnych firm związane z transportem towarów, co zapewne doprowadzi do wzrostu i tak wysokiego wskaźnika bezrobocia. Sytuacja jest tym bardziej poważna, iż wcześniej zlikwidowano w Łapach jedną z największych i najnowocześniejszych cukrowni w Polsce oraz Zakłady Naprawcze Taboru Kolejowego, które były miejscem zatrudnienia dla wielu mieszkańców Łap i okolicznych miejscowości.
Upadek przemysłu i usług doprowadził do ogromnego wzrostu bezrobocia, które na Podlasiu od wielu lat utrzymuje się i tak na bardzo wysokim poziomie. Bez dogodnych połączeń kolejowych oraz sprawnego przewozu i przeładunku towarów nie jest możliwy rozwój gospodarczy regionu.
Degradacja i dezorganizacja kolei w wyniku nieudolnego zarządzania spółkami kolejowymi prowadzi do upadku transportu kolejowego. Bez sprawnej i dobrze zarządzanej sieci kolejowej województwo podlaskie nie będzie zdolne zainteresować sobą potencjalnych inwestorów, którzy przede wszystkim zwracają uwagę na dogodne rozwiązania komunikacyjne w miejscu prowadzenia inwestycji.
Z roku na rok maleje liczba połączeń kolejowych, które obsługują ruch podróżnych w województwie podlaskim. Likwidacja połączeń dalekobieżnych i ograniczanie połączeń lokalnych sprawia, że coraz trudniej dotrzeć do Warszawy i Białegostoku z miast powiatowych takich jak Suwałki czy Augustów. Dodatkowo planowane całkowite wyłączenie z ruchu kolejowego linii nr 40 Sokółka - Augustów - Suwałki i brak jakichkolwiek prac przy modernizacji linii E75 Rail Baltica, która na terenie województwa podlaskiego ma przebiegać przez Białystok - Ełk - Olecko - Suwałki przyniesie znaczne koszty społeczne. Odcięcie północnej części województwa podlaskiego od kolei sprawi, że jakikolwiek rozwój tego regionu stanie pod wielkim znakiem zapytania.
W tej sprawie zwracałem się wielokrotnie do Premiera oraz ministra infrastruktury (transportu) zabiegając o utrzymanie przebiegu linii E75 Rail Baltica po trasie linii Sokółka - Augustów - Suwałki.
Jedną z interpelacji w tej sprawie przedłożyłem Prezesowi Rady Ministrów 27 sierpnia 2012 roku. Zwracałem wtedy uwagę na szkodliwość zmiany przebiegu trasy Rail Baltica i skierowanie jej przez Ełk - Olecko oraz potrzebę modernizacji linii Sokółka - Augustów - Suwałki. W odpowiedzi na to wystąpienie otrzymałem informację, że linia Sokółka - Augustów - Suwałki nie będzie modernizowana, ale nie wyklucza to w przyszłości uwzględnienia tego zadania w regionalnym programie operacyjnym województwa podlaskiego. Modernizacja tej trasy przyczyniłaby się do polepszenia warunków podróży oraz zwiększenia atrakcyjności regionu dla inwestorów i turystów. Samorząd województwa podlaskiego powinien w ramach swoich możliwości rozważyć wsparcie finansowe i modernizację linii Sokółka - Augustów - Suwałki, gdyż jest to niezwykle ważny odcinek nie tylko z punktu widzenia województwa, ale także i państwa. Niezależnie od tego stanowisko rządu w tej sprawie trzeba uznać za bulwersujące, ponieważ wskazuje ono, że rząd Donalda Tuska po raz kolejny swoimi zadaniami i swoimi zaniechaniami usiłuje obciążać samorządy bez zagwarantowania na ten cel środków finansowych.
Jedną z przyczyn niskiej konkurencyjności kolei w województwie podlaskim jest niedostosowanie rozkładu jazdy pociągów do rzeczywistych potrzeb podróżnych, którzy w tej sytuacji wybierają przystępniejszą alternatywę w postaci komunikacji autobusowej.
Wprowadzane ostatnio wielokrotnie zmiany w rozkładzie jazdy pociągów podległych Podlaskiemu Zakładowi Przewozów Regionalnych w Białymstoku doprowadziły do redukcji połączeń, znacznego spadku liczby pasażerów i w rezultacie obniżenia ich rentowności. Spadek konkurencyjności kolei powinien być dogłębnie przeanalizowany pod kątem zmian w rozkładach jazdy, które odpowiadałyby realnym potrzebom rynku i podróżnych. Błędem jest szukanie oszczędności w redukcji i likwidacji tych połączeń, gdyż część z nich przed wprowadzonymi zmianami miała relatywnie wysoki stopień rentowności.
Podlaski Zakład Przewozów Regionalnych w Białymstoku w oparciu o własne obserwacje i analizy potrzeb podróżnych wystąpił z inicjatywą zmian rozkładu jazdy niektórych obsługiwanych przez niego pociągów. W myśl tych propozycji pociąg nr 79825 relacji Białystok - Suwałki kursowałby tak jak przed ostatnią zmianą w soboty, zaś odpowiadający mu pociąg w relacji zwrotnej do Białegostoku nr 79820 przewoziłby podróżnych także w niedzielę.
Sprawiłoby to, że pociągi na tej trasie w określonych jednakowych godzinach kursowałyby codziennie, bez wyłączania niektórych kursów w soboty i niedziele. Z połączenia tego korzysta znaczna ilość pasażerów, dlatego aby wyjść naprzeciw potrzebom podróżnych, należy w pierwszej kolejności przywrócić te połączenia, które mocą wcześniejszych decyzji zostały zlikwidowane. Trzeba pamiętać, że w zakresie usług publicznych szczególną rolę odgrywa stała gotowość ich świadczenia. Zgodnie z informacją Zakładu Przewozów Regionalnych w Białymstoku praca eksploatacyjna kursujących na tej trasie maszyn zostałaby przeniesiona w ramach tego samego zadania z pociągów nr 77340, 77341, 77422 oraz 77429, a wynikająca z tego zwiększona liczba pockm o 253 w skali roku wymagać będzie zwiększenia rekompensaty o 3 792, 47 zł. Powyższa zmiana zwiększy konkurencyjność oraz rentowność tego połączenia i będzie bardziej odpowiadać rzeczywistym potrzebom podróżnych, dlatego Samorząd Województwa Podlaskiego powinien rozważyć dofinansowanie tej inicjatywy.
W ślad za tym Podlaski Zakład Przewozów Regionalnych powinien dokonać rzeczowej analizy wszystkich połączeń kolejowych pod kątem rzeczywistych potrzeb podróżnych. Warto rozważyć między innymi zwiększenie liczby połączeń oraz zmianę rozkładu jazdy pociągów na trasie Czeremcha - Bielsk Podlaski. Od dnia 9 grudnia 2012 roku, kiedy wprowadzono zmiany w rozkładzie jazdy pociągów i przesunięto odjazd pociągu z Czeremchy z godziny 6:42 na 5:34 Podlaski Zakład Przewozów Regionalnych odnotował na tej trasie spadek liczby podróżnych o około 50%. Obecny rozkład jazdy jest niedostosowany do potrzeb mieszkańców, gdyż nie zapewnia im dogodnego dojazdu do miejsc pracy i nauki w Bielsku Podlaskim i Białymstoku.
W przypadku gdyby z jakichś ważnych powodów niemożliwe byłoby uruchomienie dodatkowych połączeń kolejowych między Czeremchą a Bielskiem Podlaskim, należy rozważyć uruchomienie komunikacji autobusowej, która swym zasięgiem obejmowałaby miejscowości leżące wzdłuż linii kolejowej nr 32. Proponowane rozwiązanie wymagałoby stworzenia nowej linii autobusowej, która obsługiwałaby podróżnych na odcinku Czeremcha - Bielsk Podlaski. Autobus tej linii kursowałby od poniedziałku do piątku z wyłączeniem świąt i wakacji oraz zajeżdżałby na stacje i przystanki kolejowe w Kleszczelach, Gregorowcach, Podbielach, Lewkach i we wsi Suchowole. Według kalkulacji Zakładu Przewozów Regionalnych PKP w Białymstoku całkowity koszt uruchomienia i utrzymania tej linii autobusowej oszacowano na kwotę 222 000 zł za okres od 1 lutego do 31 grudnia 2013 roku. W przypadku uruchomienia komunikacji autobusowej pociąg odjeżdżający z Czeremchy mógłby zostać przesunięty z 5:34 na 4:34, co zapewniłoby dowóz mieszkańców Czeremchy do pracy do Bielska Podlaskiego na godzinę 6:00 i do Białegostoku na godzinę 7:00 na godzinę 7:00. Takie rozwiązanie umożliwi dojazd młodzieży do szkół oraz poprawi komunikację z Białymstokiem i Bielskiem Podlaskim, a ponadto przyczyni się do pełniejszego wykorzystania możliwości przewozowych pociągów kursujących na tej trasie.
Wprowadzenie tych zmian z pewnością przyczyni się do zwiększenia konkurencyjności kolei w regionie, dlatego należy wesprzeć finansowo Podlaski Zakład Przewozów Regionalnych, aby mógł on zapewnić sprawniejszą komunikację i lepsze wykorzystanie istniejących połączeń kolejowych oraz przywrócić te, które pod pozorem oszczędności zostały zlikwidowane ze względu na swą rzekomą nierentowność.
W związku z tym – działając na podstawie art. 20 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 9 maja 1996 roku o wykonywaniu mandatu posła i senatora (Dz. U. 1996 Nr 73, poz. 350 z późn. zm.) – zwracam się do Pana Marszałka o wsparcie finansowe Spółki Przewozy Regionalne w Białymstoku tak, aby możliwe było wznowienie (uruchomienie) i utrzymanie wymienionych wyżej połączeń kolejowych oraz przychylne odniesienie się do wniosków zgłaszanych przez Podlaski Zakład Przewozów Regionalnych w Białymstoku.
Jarosław Zieliński
Sejm Rzeczypospolitej Polskiej
Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość