We wtorek, 17 września 2019 roku o godz. 18.30 na Litwie został wyemitowany pierwszy odcinek nowego polskiego serwisu informacyjnego skierowanego do Polaków na Litwie „Info Wilno”.
Tym samym została zainaugurowana działalność nowego kanału podlegającego Telewizji Polskiej – TVP Wilno. Na uroczystą galę z tej okazji przyleciał do Wilna premier Mateusz Morawiecki.
Towarzyszyli mu m.in. szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Michał Dworczyk oraz prezes TVP Jacek Kurski i dyrektorka TVP Polonia Magdalena Tadeusiak-Mikołajczak. Stronę litewską podczas inauguracji nowego serwisu reprezentował minister komunikacji Jarosław Narkiewicz.
TVP Wilno początkowo będzie tworzyć kilkudziesięciominutowe pasmo, które z czasem się wydłuży. Oprócz serwisu informacyjnego „Info Wilno” nadawanego od poniedziałku do piątku o 18.30, widzowie zobaczą kultowe polskie produkcje, w tym m.in.: „Czas honoru”, „Ranczo”, „Rodzinka.pl” i „Ojciec Mateusz”.
W soboty będą emitowane seriale o tematyce historycznej, m.in.: „Nad Niemnem” i „Ogniem i mieczem”. W dni powszednie w ramówce znajdą się cykle programów i reportaży: „Polacy na Kresach”, „Polacy na świecie” oraz „Polacy zmieniający świat”, a także reportaże o Polakach, których miejscem zamieszkania bądź pochodzenia jest Litwa. Zaprezentowany również zostanie cykl filmów dokumentalnych „Wybitni Polacy”.
W ramówce jest również cotygodniowy program informacyjno-publicystyczny polskiej „Wilnoteki”, który będzie nadawany w każdy czwartek o godz. 20.25 czasu litewskiego. Powtórka w piątek o 13.50.
Kierownikiem Redakcji Zamiejscowej TVP w Wilnie jest Edyta Maksymowicz – wieloletnia korespondentka TVP w Wilnie, redaktorka Wilnoteki.
TVP Wilno to nie pierwszy polski kanał telewizyjny na Litwie
W maju 2018 roku Polska rozpoczęła retransmisje telewizyjne na Południową Litwę. Projekt ten jest w pełni finansowany przez budżet litewski.
Dzięki porozumieniu premierów Polski Litwy, 9 maja 2018r. rozpoczęto retransmisję na Litwę polskich stacji telewizyjnych TVP Info, TVP Polonia, TVP Historia, Nuta.TV i Power TV.
Litwa ponosi koszty związane z retransmisją. Umożliwienie Polakom oglądania programów w języku ojczystym kosztuje litewski rząd w ciągu roku ok. 350 tys. euro.
Ponadto, po roku przygotowań, 5 sierpnia 2018 r., ruszyła na Litwie pierwsza polskojęzyczna telewizja litewska. Telewizja nadaje od godz. 07.00 do 24.00 w rejonie Troków, Elektrenai i Wilna na kanale 24 lub 498 MHz oraz przez FMT TV App na telefony Android i Iphone na całą Litwę. Kanał jest prowadzony przez niezależnych ekspertów medialnych z Polski i Litwy.
Kiedy retransmisja litewskiej telewizji na Sejneńszczyznę i Suwalszczyznę?
Latem 2018 roku podczas spotkania z premierem Litwy przedstawiciele społeczności litewskiej w Polsce na zgłosili potrzebę wzmocnienia sygnału Litewskiego Radia i Telewizji LRT, żeby litewskie programy radiowe i telewizyjne mogły być odbierane na Sejneńszczyźnie i Suwalszczyźnie. Saulius Skvernelis zapewnił wówczas, że rząd będzie szukał rozwiązań, żeby mieszkający w Polsce Litwini mieli możliwość oglądania i słuchania litewskich audycji.
Przebywający w Suwałkach w lutym 2019 roku premier Litwy Saulius Skvernelis poinformował społeczność litewską w Polsce, że dobiegają końca negocjacje w sprawie wzmocnienia sygnału Litewskiego Radia i Telewizji LRT, aby litewskie programy radiowe i telewizyjne mogły być odbierane na Sejneńszczyźnie. Jak mówił, już od 31 marca będzie można odbierać tu LRT w dobrej jakości.
Tak się nie stało. Przed kilkoma dniami w Puńsku przebywali w tej sprawie przedstawiciele litewskiego radia telewizji (LRT). Delegacja interesowała się, czy oglądana jest w tym regionie litewska telewizja, czy mieszkańcy słuchają litewskiego radia. Najwięcej powodów do narzekania mieli Litwini z Suwalszczyzny i Suwałk, gdzie nie ma sygnału litewskich rozgłośni.
Aby mogli korzystać z litewskiej telewizji i radia, trzeba wzmocnić sygnał po stronie litewskiej. Jest nawet polsko - litewskie porozumienie mówiące o tym, że sygnał może przekraczać granice na odległość 40 km. LRT szuka obecnie technicznych możliwości wzmocnienia sygnału.
Natomiast, czy wzmocnienie sygnału na Sejneńszczyznę i Suwalszczyznę spełni oczekiwania, pokaże czas. Według Centrum Litewskiego Radia i Telewizji (LRTC) samo wzmocnienie sygnału nie spowoduje, że Litwini z Sejneńszczyzny automatycznie będą mogli oglądać programy LRT. Według opinii ekspertów, wyrażanych już w 2018 roku, mieszkańcy nadal będą musieli kupować zbiorowe anteny satelitarne, ustawić je na stronę litewską.
Litwini mieszkający w Polsce, mogą natomiast już skutecznie skorzystać z innych istniejących możliwości. Obecnie LRT, realizując swoją misję, nadaje swoje programy dla Litwinów mieszkających za granicą, w tym i w Polsce, za pośrednictwem satelity (kanał RTL Lituanica). Każdego roku LRT wydaje na ten cel około 0,5 miliona euro.
W Polsce „LRT Lituanica” transmitują następujące telewizje kablowe: Vectra, Echostar Studio oraz Telefony Podlaskie SA. Ponadto audycje RTL można zobaczyć i usłyszeć w Internecie, sekcji mediateka RTL.
Spotkanie premierów
Premier Morawiecki wczesnym rankiem spotkał się też z premierem Sauliusem Skvernelisem w celu omówienia stosunków dwustronnych, wspólnych projektów energetycznych i transportowych, aktualnych kwestii w agendzie UE i regionalnej polityki bezpieczeństwa.
Premier Skvernelis podziękował polskiemu premierowi Morawieckiemu za osobisty wkład we wzmocnienie litewsko-polskiej współpracy. Podkreślił, że ścisłe partnerstwo strategiczne z Polską jest kluczowym priorytetem polityki zagranicznej Republiki Litewskiej.
-Sukces Polski jest także sukcesem Litwy. Dlatego będziemy współpracować, aby zapewnić, by interesy Polski Litwy były dobrze reprezentowane w UE i NATO- powiedział Skvernelis.
Spotkanie dotyczyło też kwestii bezpieczeństwa. Podkreślono, że sytuacja w regionie wymaga wspólnego planowania obrony regionalnej, zwłaszcza w dziedzinie obrony powietrznej. Wkład Polski w bezpieczeństwo w regionie ma kluczowe znaczenie. W tym roku Polska po raz ósmy dowodzi Misją Policji Powietrznej NATO. Polscy żołnierze służą w jednostce ds. Integracji sił NATO na Litwie i prowadzą wspólne ćwiczenia. Litwa popiera wzmocnienie amerykańskiego kontyngentu wojskowego w Polsce i rozważa możliwości ściślejszej trójstronnej współpracy między USA, Polską i Litwą.
S. Skvernelis pogratulował polskiemu premierowi orzeczenia Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie ograniczenia tranzytu gazu z Nord Stream przez rurociąg Opal na terenie Niemiec. To bardzo ważna decyzja w walce o niezależność energetyczną UE. Polska była również wspierana w sprawie przez Litwę, która interweniowała w sprawie. To także dobry przykład tego, jak ważne decyzje mogą być podejmowane wspólnie na poziomie UE – mówił litewski premier.
Dyskusje obejmowały również negocjacje w sprawie wieloletniego budżetu UE, wystąpienie Wielkiej Brytanii i inne aktualne kwestie w agendzie UE. Premierzy zgodzili się, że polityka spójności UE musi być odpowiednio finansowana, interesy naszych rolników muszą być chronione, a fundusze UE muszą być zabezpieczone na strategiczne projekty infrastrukturalne.
Szef litewskiego rządu podziękował również Morawieckiemu za jego zdecydowane poparcie dla synchronizacji systemów elektroenergetycznych państw bałtyckich przez Polskę. Według Skvernelisa strategiczny cel Litwy pozostaje niezmieniony - Litwa jest gotowa wprowadzić w życie projekt synchronizacji do 2025 r., a nowe połączenie elektryczne pod dnem Morza Bałtyckiego jeszcze bardziej zintegruje systemy energetyczne obu krajów i zapewnią odporność na różne ewentualności związane z potrzebami energetycznymi. Jest też wspólne stanowisko, aby zapobiec przedostawaniu się niebezpiecznej energii elektrycznej na rynek UE. Chodzi tu głównie o elektrownię atomową na Białorusi, której budowa dobiega końca oraz ewentualną taka elektrownie obwodzie kaliningradzkim.
- Litwa docenia bardzo bliską współpracę między obydwoma krajami i ich obywatelami i proponuje wspólne spotkanie rządów litewskiego i polskiego na początku przyszłego roku- mówił litewski premier. Według premiera Skvernelisa, byłaby to dobra okazja do podsumowania i nakreślenia przyszłego kierunku stosunków dwustronnych.
Propozycja została przyjęta.
- Dziękuję premierowi Sauliusowi Skvernelisowi za zaproszenie i owocne rozmowy. Poruszyliśmy wiele tematów, które łączą nas i powodują, że Polska i Litwa idą w jednym kierunku - powiedział premier Polski. Polska i Litwa są zgodne też, co do tego, że budowa gazociągu Nord-Stream-2 zagraża bezpieczeństwu energetycznemu Europy- powiedział Mateusz Morawiecki po spotkaniu z premierem Litwy, Sauliusem Skvernelisem.
- Cieszę się bardzo, że we wzajemnych relacjach uwzględniane są wrażliwości historyczne, społeczne i one były przez nas omówione. Pogłębiamy nasze relacje polityczne, gospodarcze i kulturowe - podkreślił Mateusz Morawiecki.
Premier S. Skvernelis zaprosił polskiego premiera do Wilna w dniu 30 listopada br., kiedy to odbędą się uroczystości pochówku szczątków bohaterów Powstania Styczniowego z lat1863–1864.
WYG
Źródła: Kancelarie premierów RP i RL; wilnoteka.lt
Fot: Kancelaria premiera RL
