Plan finansowy zakłada dochody na poziomie ponad 1,8 mld zł i wydatki sięgające prawie 1,95 mld zł. Deficyt budżetowy ma wynieść 140 mln zł, a nadwyżka operacyjna 87 mln zł.
Zarówno wartość dochodów, jak i wydatków jest rekordowo wysoka. W stosunku do roku ubiegłego są wyższe odpowiednio o 29 i 31 procent.
- Wzrost wydatków świadczy o tym, że wartość wydatków inwestycyjnych jest na bardzo wysokim poziomie – podkreślał marszałek.
Zauważył, że deficyt na poziomie 140 mln zł, przy tak wysokich wartościach dochodów i wydatków, jest „deficytem odpowiedzialnym”, który nie wpłynie negatywnie na realizację budżetu. A będzie on pokrywany m.in. z niewykorzystanych funduszy europejskich przechodzących na kolejny rok budżetowy.
Ważną częścią tego budżetu są też rezerwy. Pozostaje Fundusz Wsparcia Gmin i Powiatów z kwotą 10 mln zł. Jest też nowość – fundusz na wydatki inwestycyjne w Ochronie Zdrowia. Na ten obszar zapisano 44 mln zł.
Łukasz Prokorym wyjaśniał, dlaczego wartość FWGiP wynosi „tylko” 10 mln zł.
- Oprócz tych pieniędzy jest jeszcze 6 mln zł na inwestycje sportowe w samorządach współfinansowane z Ministerstwa Sportu oraz 7 mln zł przeznaczone dla powiatu siemiatyckiego na budowę mostu na Bugu. Czyli łącznie około 23 mln zł – tłumaczył.
Marszałek przypomniał również, że w związku ze zmianami finansowania jednostek samorządu terytorialnego ich dochody znacznie wzrosną. Chodzi o korzystne dla samorządów zmiany legislacyjne w naliczaniu dochodów z podatków CIT i PIT.
- My jako nowe władze województwa zaangażowaliśmy się w reformę podatkową zaproponowaną przez ministra finansów Andrzeja Domańskiego. I ta reforma powoduje, że sytuacja finansowa 118 naszych gmin jest zdecydowanie lepsza niż w ubiegłych latach – podkreślił.
Transport i łączność
Na ten obszar tradycyjnie zapisano najwięcej pieniędzy – pula na inwestycje drogowe i przewozy pasażerskie to 1,132 mld zł.
- Najwięcej pieniędzy zapisano na inwestycje drogowe, bo aż ponad 948 mln zł, z czego 623 mln zł to fundusze unijne – informował wicemarszałek Malinowski w zarządzie województwa odpowiedzialny m.in. właśnie za ten obszar.
Wymienił też najważniejsze z zaplanowanych działań.
- To budowa obwodnic: Ciechanowca i Kolna, przebudowa drogi wojewódzkiej nr 677 na odcinku Konarzyce– Śniadowo, budowa i rozbudowa drogi wojewódzkiej nr 679 Łomża– Mężenin, Juszkowy Gród– Zwodzieckie, czyli budowa i rozbudowa drogi wojewódzkiej nr 687 oraz budowa drogi wojewódzkiej nr 688na odcinku Tarnopol– Siemianówka.
Największą drogową inwestycją zaplanowaną na przyszły rok jest droga Łapy – Roszki-Wodźki – Wysokie Mazowieckie. Jej całkowity koszt to 498 mln zł, a w 2025 r. będzie to 300 mln zł.
Remont drogi czeka też mieszkańców Płaskiej (na ten cel w tym roku zarezerwowano 12 mln zł), a 20 mln zł zapisano na budowę dróg pieszo rowerowych m.in. w: Augustowie, Supraślu, Podsokołdzie, Nowogrodzie, Zbójnej.
Jeżeli chodzi o przebudowę drogi wojewódzkiej Suwałki - Filipów, to projekcie budżetu znalazło się zadanie: Aktualizacja dokumentacji projektowej na zadaniu "Granica województwa - Suwałki - przebudowa drogi wojewódzkiej Nr 652" Ogółem wydatki na ten cel - 3. 525 000, w tym w 2025 r. - 3 001 389 zł.
Nie ma nic natomiast o drodze Wiżajny - Rutka Tartak - Szypliszki - Sejny, której remontu domagają się samorządowcy z północnej części województwa.
Marek Malinowski poinformował także o kwotach zaproponowanych na łączność. Na pasażerskie przewozy kolejowe przewidziano prawie – 77 mln zł, a na przewozy autobusowe – 21,5 mln zł.
Natomiast na sport w projekcie budżetu zaproponowano 20 mln zł, a na dofinansowanie zakupu sprzętów ratowniczo-gaśniczych dla podlaskich OSP – 2 mln zł.
Zdrowie
W przyszłym roku wydatki na ochronę zdrowia mają wynieść 87,9 mln zł – to więcej o 18 mln niż w roku bieżącym. Do tego dochodzi też 44 mln zł z rezerwy, o której pisaliśmy wcześniej. Jak wyjaśniała Wiesława Burnos (do której kompetencji w zarządzie należy właśnie ochrona zdrowia) rezerwa pozwoli na sprawniejsze wydatkowanie pieniędzy, a przede wszystkim da możliwość szybkiego reagowania na nieprzewidziane sytuacje w samorządowych szpitalach i ośrodkach.
- Ponadto w 2025 roku będziemy kontynuować rozpoczęty już program profilaktyki raka jelita grubego, program opieki domowej senioralnej oraz skierowanej do osób niepełnosprawnych, a także program profilaktyki zaburzeń lękowych u osób dorosłych – wymieniała wicemarszałek.
PCPL, Kreatywna Wieś, KGW
O tych projektach mówił Bogdan Dyjuk. I tak budżet na podlaskie koła gospodyń wiejskich przewidziano dwukrotnie większą w stosunku do roku 2024 kwotę wsparcia – aż 900 tys. zł. Będzie kontynuowany (z budżetem 1,4 mln zł) Program Odnowy Wsi Kreatywna Wieś. Przypomniał, że na początku jesieni z departamentu Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich zostało wyodrębnione Podlaskie Centrum Produktu Lokalnego.
- Naszym celem jest promocja bogactwa naszej kuchni regionalnej, promocja producentów nie tylko w naszym regionie, ale także w kraju – mówił Bogdan Dyjuk i zachęcał lokalne grupy działania do korzystania z funduszy unijnych.
Kultura
To drugi co do wielkości zaplanowanego budżetu obszar w kompetencjach samorządu województwa. W zarządzie nadzoruje go Jacek Piorunek. Pula pieniędzy zapisana w projekcie budżetu to 189 mln zł. To m.in. pieniądze na utrzymanie i rozwój wojewódzkich jednostek kultury. A jest ich niemało.
- Spośród wszystkich województw, nasz samorząd ma ich pod swoją pieczą najwięcej. To jest łącznie 20 jednostek, z czego12 samodzielnych i dziewięć filii – informował Jacek Piorunek.
Obecnie trwa remont zabytkowego budynku Teatru Dramatycznego, który w przyszłym roku będzie kontynuowany. Na ten cel planuje się około 33 mln zł. Rozpoczyna się również budowa Muzeum Pamięci bł. ks. Jerzego Popiełuszki w Okopach (3 mln zł).
Duża część pieniędzy zostanie przeznaczona na ochronę zabytków, a to m.in. dzięki wsparciu w wysokości 9,4 mln zł z Rządowego Programu Odbudowy Zabytków.
Nie wiadomo jeszcze czy będą w tym roku wydatki inwestycyjne na Xylopolis i czy będzie modernizacja Opery i Filharmonii Podlaskiej. To zależy od tego, czy znajdą się na te cele środki unijne.
Pierwsze czytanie projektu budżetu odbędzie się w środę, 26 listopada podczas sesji sejmiku, na którą podczas konferencji zapraszał Cezary Cieślukowski.
Źródło i fot. UMWP