Protest wyborczy PSL bezzasadny. Sąd Najwyższy: Senator Marek Komorowski zgłoszony zgodnie z prawem

Sąd Najwyższy uznał, że Prawo i Sprawiedliwość mogło zgłosić kandydaturę Marka Komorowskiego 13 dni przed wyborami, ponieważ wspomniany w kodeksie wyborczym 15-dniowy termin upływa w sobotę.

Przypomnijmy, w poniedziałek 30 września przed południem zmarł Kornel Morawiecki, kandydat Prawa i Sprawiedliwości do senatu w naszym, suwalsko-łomżyńskim okręgu nr 59. Kilka godzin później Komitet Wyborczy PiS zgłosił Marka Komorowskiego. Marek Komorowski w cuglach wygrał wybory. Otrzymał 58 proc. głosów, Zenon Białobrzeski z PSL zdobył 30 proc., a Janusz Wasilewski, kandydat Kukiz'15 do Senatu 11 procent.

Do Sądu Najwyższego wplynęły w tej sprawie 4 protesty. Oprócz PSL złożyli je pełnomocnik wyborczy Koalicji Obywatelskiej oraz grupy obywateli. Protestujący twierdzili, że Marek Komorowski nie mógł kandydować, ponieważ zastąpił zmarłego Kornela Morawieckiego 13 dni przed wyborami, a kodeks wyborczy, Art. 265a, mówi o 15 dniach:

Jeżeli (…) skreślenie nazwiska kandydata na senatora nastąpiło wskutek jego śmierci, komisja zawiadamia osobę zgłaszającą kandydata o możliwości zgłoszenia nowego kandydata. Zgłoszenia dokonuje się najpóźniej w 15 dniu przed dniem wyborów; (…).

Okręgowa Komisja w Białymstoku przekonywała, że prawidłowo zarejestrowała kandydata. Piętnastym dniem przed przeprowadzonymi w niedzielę, 13 października wyborami była sobota, 28 września. Ponieważ termin 15 dni przed wyborami wypadał w weekend, a zgłoszenia dokonano w pierwszym możliwym dniu roboczym, wszystko odbyło się zgodnie z prawem - uzasadniała okręgowa komisja.

Marek Komorowski, wraz z innymi zwycięzcami wyborów, 25 października w Senacie otrzymał zaświadczenie o wyborze (na zdjęciu).

Argumentację Okręgowej Komisji Wyborczej podzielil Sąd Najwyższy.

Oto komunikat Sądu Najwyższego:

W dniu 5 listopada 2019 r. Sąd Najwyższy w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych na posiedzeniu niejawnym rozstrzygnął protest wyborczy złożony przez pełnomocnika wyborczego Komitetu Wyborczego Polskie Stronnictwo Ludowe przeciwko wyborowi Marka Adama Komorowskiego na senatora Rzeczypospolitej Polskiej w okręgu wyborczym nr 59.

W proteście wyborczym wnoszący protest zarzucił naruszenie przez Okręgową Komisję Wyborczą w Białymstoku przepisów Kodeksu wyborczego dotyczących głosowania, ustalenia wyników głosowania lub wyników wyborów, mające wpływ na wynik wyborów poprzez zarejestrowanie kandydata na senatora zgłoszonego przez Komitet Wyborczy Prawo i Sprawiedliwość, po upływie ustawowego terminu, określonego w art. 265a Kodeksu wyborczego, wskutek niewłaściwego zastosowania art. 9 § 2 Kodeksu wyborczego (tj. rejestracji nowego kandydata po śmierci w dniu 30 września 2019 r. Kornela Morawieckiego). W związku z tym zarzutem pełnomocnik wyborczy Komitetu Wyborczego Polskie Stronnictwo Ludowe, wniósł o podjęcie przez Sąd Najwyższy uchwały o nieważności wyboru Marka Adama Komorowskiego na senatora Rzeczypospolitej Polskiej, o stwierdzenie wygaśnięcia jego mandatu oraz o postanowienie o przeprowadzeniu wyborów ponownych w okręgu wyborczym nr 59.

Sąd Najwyższy wydał postanowienie, w którym wyraził opinię, że protest wyborczy jest bezzasadny. W uzasadnieniu Sąd stwierdził, że interpretacja przepisów Kodeksu wyborczego zastosowana przez wnoszącego protest, na której oparł on zarzut niewłaściwego ich zastosowania, nie znajduje uzasadnienia w przepisach prawa, sprzeczna jest bowiem z literalną wykładnią art. 265a w zw. z art. 9 § 2 Kodeksu wyborczego.

Kodeks wyborczy zawiera szczególną regułę ustalania zachowania terminu do dokonania określonych czynności przewidzianych prawem wyborczym. W rozpatrywanej sprawie termin określony w artykule 265a Kodeksu wyborczego (do 15 dnia przed wyborami, zaś wobec jego przedłużenia wskutek zastosowania art. 9 § 2 Kodeksu wyborczego, do 13 dnia przed wyborami) rozumiany jest jako moment, do którego musi nastąpić zdarzenie w postaci rejestracji kandydata. Warunkiem rejestracji jest zgon dotychczasowego kandydata i złożenie wniosku we wskazanym terminie.

Zgon dotychczasowego kandydata może nastąpić w okresie od rejestracji listy do końca ustalonego terminu, a zatem nawet w ostatnim dniu. Istotne jest jedynie, by zgłoszenie nowego kandydata nastąpiło najpóźniej w 13 dniu poprzedzającym wybory. Analizowany termin nie jest w rozumieniu Kodeksu wyborczego postrzegany jako odcinek czasu, którego bieg otwierałoby zdarzenie faktyczne. Nie znajdują tym samym w stosunku do terminu określonego w art. 265a zastosowania ogólne reguły prawa cywilnego dotyczące biegu terminu wobec istnienia reguł szczególnych wynikających z cytowanych przepisów Kodeksu wyborczego. Jako że niewłaściwa interpretacja przepisów leżała u podstaw protestu, zaś nie miało w rzeczywistości naruszenie przepisów prawa wyborczego, protest uznano za bezzasadny.