Wójt Witold Liszkowski liczy, że jeszcze w tym roku gmina może pozyskać z różnych funduszy zewnętrznych dodatkowe nawet do 10 mln złotych.
Jak już informowaliśmy, ogłoszono pierwsze przetargi na budowę zbiorników retencyjnych. Będą kolejne. To projekt opiewający na 3,8 mln złotych.
Gmina Puńsk złożyła najwięcej, bo 19 projektów, i na wszystkie otrzymała dofinansowanie w łącznej kwocie ponad 3,8 mln złotych.
Zbiorniki zostaną zbudowane we wsiach; Wołyńce, Oszkinie, Puńsk, Kalinowo, Krejwiany, Ogórki, Tauroszyszki, Dziedziule, Widugiery, Pełele, Trompole, Poluńce.
Mają zostać wykonane najpóźniej do 31 sierpnia 2025 roku.
Potrzeby są jeszcze większe. Ale nie wszędzie - ze względu na obwarowania prawne - takie zbiorniki można budować. Nie mogą powstać na obszarach chronionego krajobrazu, a więc np. w okolicach Smolan, Boksz.
Projekt jest refundowany przez samorząd wojewódzki z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich w 100 procentach poniesionych kosztów. Niestety, najpierw trzeba inwestycje nie tylko wykonać, ale i opłacić z własnego gminnego budżetu, a potem czekać na refundację. To nieco komplikuje finanse gminne. Trzeba brać krótkoterminowe pożyczki, a - jak wiadomo - banki za darmo ich nie udzielają.
Przypomnijmy, że w uchwalonym niedawno budżecie gminy na 2025 roku zapisano prawie 18 mln złotych na inwestycje. To już byłoby wielkie wyzwanie inwestycyjne. Spore wyzwanie, a wójt Liszkowski jest już myślami w 2026 i 2027 roku.
- Po 2027 roku ma zmienić się nieco polityka UE. Będzie prawdopodobnie mniej pieniędzy z Funduszu Spójności - informował radnych podczas ostatniej sesji Rady gminy.- Ma być jednak premia dla gmin inwestujących. Musimy zatem się śpieszyć, przygotowywać projekty i programy zarówno na 2026, jak i 2027 rok - mówił W.Liszkowski.
Gmina liczy na pieniądze m.in. z Krajowego Planu Odbudowy, Narodowego Funduszu Gospodarki Wodnej i Ochrony Środowiska, Programu Interreg Polska -Litwa (6 projektów jest złożonych), rządowego funduszu drogowego, pieniądze od samorządu wojewódzkiego, Sejneńskiej Lokalnej Grupy Działania, a także bezpośrednio z Brukseli.
Jeszcze w styczniu zostaną złożone wnioski do programu wsparcia inwestycji wodno - kanalizacyjnych na wsi.
Gmina będzie też starała się o pieniądze na budowę przyzagrodowych oczyszczalni ścieków. Będą wnioski do programu Kreatywna Wieś.
W planach są starania o fundusze na dużą inwestycję modernizacyjną w Domu Kultury Litewskiej. Jeszcze w 2025 roku uda się wykonać odwlekany remont sali gimnastycznej w Szkole Podstawowej.
Być może dojdzie do skutku przejęcie jednego z budynków GS w Puńsku, położonego w Smolanach i przeznaczenie go na mieszkania. Spółdzielnia jest winna gminie ok. 140 tys. zł. Gmina szacowała jego wartość na 120 tys. zł. Obecnie GS sama dokonuje wyceny i jest skłonna dokonać wymiany: budynek za dług.
Budynek po byłym barze, gdzie kiedyś odbywały się nawet dyskoteki, jest opuszczony. Usytuowany jest obok placu kościelnego. Mogłyby tam powstać trzy - cztery mieszkania komunalne o pow. od 20 do 35m2. Potrzebne byłyby tylko fundusze na jego adaptację. Szacowano, że remont i przystosowanie na mieszkania kosztowałby ok. 500 tys. złotych
Problemy trudne do rozwiązania
Zmorą gminy jest przestarzała sieć energetyczna niskiego go napięcia. Często mają miejsce spadki napięcia, czy nawet przerwy w dostawie energii elektrycznej. To już zadania rządowe, a nie gminne, ale odium niezadowolenia społecznego spada na władze gminy.
Innym, tym razem już gminnym problemem, jest brak zainteresowania potencjalnych inwestorów atrakcyjnymi, uzbrojonymi w media techniczne terenami turystycznymi w Bokszach.
Od kilku lat nie udaje się ich sprzedać. W budżecie na 2025 roku zapisano kwotę 900 000zł ze sprzedaży majątku. Czy uda się to osiągnąć, nie wiadomo.
Tereny są położone nad jeziorem, w obrębie Boksze-Osada, gmina Puńsk, składające się z 24 działek. Łączna powierzchnia gruntów to 4,2773 ha.
Nieruchomość przeznaczona jest pod tereny:
- zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i rekreacji indywidualnej
- zabudowy mieszkaniowo-usługowej
To atrakcyjna nieruchomość niezabudowana położona jest przy jeziorze Boksze z linią brzegową ok. 103 mb. Dojazd drogą asfaltową, możliwość przyłączenia do sieci elektroenergetycznej i wodociągowej. Przez część terenu przechodzi linia elektroenergetyczna niskiego napięcia. Dojazd drogą asfaltową. Przez część terenu przechodzi linia elektroenergetyczna nn. Działki przeznaczone do sprzedaży stanowią zwarty teren przedzielony drogą gminną biegnącą do sąsiednich nieruchomości.
Pieniądze bezpośrednio z Unii Europejskiej
Witold Liszkowski liczy też na to, że uda się nie tylko dla Puńska, ale i pozostałych gmin tworzących Europejskie Ugrupowanie Współpracy Terytorialnej „Polsko-Litewski Transgraniczny Obszar Funkcjonalny”(EUWT), pozyskać fundusze unijne z Brukseli.
W polsko-litewskiej strefie funkcjonalnej transgranicznej uczestniczy 9 samorządów z Sejneńszczyzny i Suwalszczyzny oraz 3 rejony z Litwy.
Siedziba Ugrupowania mieści się w Puńsku. Wójt Gminy Szypliszki Mariusz Grygieńć został wybrany Przewodniczącym Zgromadzenia EUWT PLTOF, a zastępcą mer rejonu kalwaryjskiego Nerijus Šidlauskas. Z kolei na przewodniczącego zarządu EUWT wybrano wójta gminy Puńsk Witolda Liszkowskiego, a na jego zastępcę mera rejonu Wyłkowyszki, Algirdasa Neiberkę.
Ugrupowanie będzie korzystać zarówno w krajowych, unijnych funduszy, jak i bezpośrednio składanych do Brukseli. W ramach tego projektu, w 2025 r. planowane jest spotkanie z unijnymi politykami i urzędnikami w Belgii i Luksemburgu.
Szereg projektów zgłoszonych w ramach programu Interreg VI-A Litwa-Polska już otrzymało dofinansowanie.
1.To m.in. wspólny projekt Puńska i rejonu łoździejskiego „Utworzenie szlaku Jaćwingów na granicy polsko-litewskiej”. Celem realizacji tego projektu będzie przedłużenie „Szlaku Jaćwieskiego” z Litwy do polskich gmin przygranicznych.
W gminie Puńsk jego realizacja rozpoczyna się już w 2025 roku.
2. Sfinansowany zostanie także strategicznie ważny projekt gminy wiejskiej Sejny oraz rejonu łoździejskiego „Połączenia graniczne litewsko-polskie”. Planowane jest przeprowadzenie gruntownego remontu drogi Kauknoris- granica Polski ( do granicy z gminą Sejny). Dzięki 80 procentowej dotacji z programu Interreg Polska -Litwa w planach jest wreszcie przebudowa po stronie polskiej dróg gminnych Berżniki - Granica Państwa z Litwą ( w kierunku Kopcowa). Zadanie będzie realizowane w latach 2025 - 2027 i pochłonie 10 mln zł. ( w 2025 roku - 2,4 mln zł). Z kolei powiat sejneński przebuduje drogę powiatową Nr 1177B Berżniki - Berżałowce - Giby ( w 2025 r.- 5.440.000,00 zł).
W ramach projektu wyremontowanych zostanie łącznie 20,91 km dróg przygranicznych w powiecie sejneńskim oraz rejonie łoździejskim.
3.W Muzeum Regionalnym w Łoździejach trwa obecnie realizacja projektu „Drogi graniczne do nieskończoności wspomnień”. Tworzona jest nowa ekspozycja muzealna poświęcona Marii Konopnickiej, a w budynku gospodarczym Etnograficznego Gospodarstwa Pranasa Dzūkasa trwają prace renowacyjne. Natomiast Muzeum Okręgowe w Suwałkach za około 2 mln złotych zrealizuje drugą część wystawy o urodzonej w tym mieście pisarce. Pieniądze pochodzą z transgranicznego programu napisanego wspólnie z litewskimi muzeami w Alytusie oraz Łoździejach. Ekspozycję wypełnią multimedia i zaskakujące aranżacje scenograficzne. Nie zabraknie ciekawostek dla najmłodszych zwiedzających.
4.W listopadzie 2024 roku Ugrupowanie złożyło wniosek w ramach programu „Odporne Granice”. Tytuł projektu brzmi: „Lokalny rozwój kierowany przez społeczność, skoncentrowany na ułatwianiu planowania transgranicznego na całym terytorium Polski i Litwy”.
Celem naszego projektu jest stworzenie zintegrowanego i harmonijnego obszaru funkcjonalnego Polski i Litwy, w którym współpraca transgraniczna w sposób naturalny i skuteczny pomoże sprostać wspólnym wyzwaniom i wykorzystać szanse rozwoju obszaru przygranicznego.
W styczniu 2025 będzie wiadomo, czy projekt uzyska dofinansowanie.
WYG
