W 2019 roku Dni Puńska połączone z Zielną świętowano aż przez pięć dni. W ub. roku pandemia uniemożliwiła organizację święta.
W tym roku ograniczono w zasadzie do jednego dnia – niedzieli 15 sierpnia, choć w dniach 11- 13 sierpnia odbędą się też imprezy towarzyszące nad jeziorem Silaine, w tamtejszym ośrodku rekreacyjno - wypoczynkowym. To z okazji 70 - lecia istnienia zespołu choreograficznego „Jotva” z Puńska.
Zielna w Puńsku (15 sierpnia) zbiega się tu z głównym odpustem parafialnym. Kobiety podczas święta kwiatami, ziołami i kłosami zbóż przystrajają kościół, ołtarzyki niesione w procesji, obrazy świętych. Od 1967 r. w puńskiej parafii poszczególne wsie wykonują wieńce - ołtarzyki, które są święcone podczas Sumy i niesione wokół kościoła w uroczystej procesji. Wieńce symbolizują nie tylko podziękowanie Bogu za zebrane plony, ale są dowodem istnienia i pielęgnowania twórczości ludowej. Poszczególne wsie prześcigają się, żeby ich wieńce były jak najciekawsze.
Na Zielną w Puńsku na pewno i w tym roku nie zabraknie wieńców, wianków, wiązanek kwiatów.
Program:
8.00 – Masza w języku litewskim
9.30 –msza w języku polskim i uroczysta procesja
11.00 – różaniec w języku litewskim
12.00 – poświęcenie wieńców dożynkowych w kościele
12.15 – msza w języku litewskim i uroczysta procesja
14.00 – XV Międzynarodowy Festiwal Folklorystyczny na placu przy kościele
W niedzielę, 15 sierpnia, już od godziny 9 rano, na placu przy kościele, XXXVII Jarmark Rękodzieła Ludowego i Sztuki Kulinarnej
Jak zwykle przyjedzie sporo gości oraz wystawców, rękodzielników, artystów z regionu oraz z całej Litwy, w tym i dużo znamienitych twórców ludowych. Na jarmarku można będzie kupić tkaniny, hafty, ceramikę, wyroby z drewna i gliny, wycinanki, palmy, pisanki, koszyki... Można też samemu spróbować tkać jakąś tkaninę, ulepić gliniany garnek, czy wykuć podkowę.
Zmysły będą, jak zwykle, przyciągać trawy, olejki i smarowidła różne z trawy właśnie wykonane. I "saldżiam sapnui" (na słodki sen), i do herbaty, syropu…
A jak komu zapachu za mało, będzie mógł stanąć w kolejce do straganów serwujących ekologiczny miód, czarny litewski chleb, sękacze, mrowiska, „Napoleony”, stulistne ciasta
Koncerty przy jeziorze Punia
18.00 – uroczysty koncert z okazji 65- lecia Domu Kultury Litewskiej. Swój najlepszy repertuar zaprezentują liczne zespoły artystyczne działające przy DKL
20.30 – koncert w wykonaniu zespoły „Jonis” z Litwy
Inne atrakcje:
- Cały dzień można będzie zwiedzać Muzeum - Stara Plebania, znajdujące się tuż przy kościele oraz Osadę Prusko - Jaćwieską w Oszkiniach k. Puńska
W Centrum Rekreacji i Wypoczynku "Šilainė" nad jeziorem Sejwy k. Puńska
11 -13.08 ( środa - piątek) od godz. 16.00 – Demonstracja średniowiecznego życia Bałtów, otwarta edukacja kulinarna i degustacja darów ziemi.
Pokaz organizuje eksperymentalny klub archeologiczny „PAJAUTA” z Wilna
13.08. o godz.18.00 - Jubileuszowy występ zespołu „Jotva”. Po występie wieczerza dla uczestników i gości specjalnym namiocie. W tym czasie będzie także wyświetlany film o zespole.
Organizatorzy przypominają jednocześnie o potrzebie zachowania dystansu miedzy osobami i konieczności noszenia maseczek.
Tradycje
Każdego roku, 15 sierpnia, w Kościele Katolickim obchodzone jest święto Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. W Polsce i na Litwie znane pod nazwą Święto Matki Boskiej Zielnej.
Zgodnie z odwieczną tradycją, do Zielnej, przypadającej 15 sierpnia, czas skończyć żniwowanie. Inne ludowe przysłowie powiada zaś, iż “ kto na Zielną w gości nie pojedzie, ten w życiu szczęścia mieć nie będzie”. Zielna decydowała też, jaka będzie pogoda jesienią. Ładna pogoda w to święto oznaczała też pogodną jesień do czasu wylotu bocianów, czyli na św. Bartłomieja.
Tradycje Zielnej, jako święta zbiegu lata z jesienią, gdy najważniejsze prace żniwne zostały już wykonane, sięgają czasów pogaństwa. To był czas podziękowania Bogom za letnie dobra, ofiarowanie zbiorów i ich święcenie, a jednocześnie święto kwiatów i pożegnanie z zielenią. W tym dniu trwały spotkania krewnych, wspominano zmarłych, śpiewano, a nawet wystawiano sztuki teatralne. Według tradycji, w dniu święta pieczono chleb z plonów nowego ziarna.
Najważniejsze były i są w tym dniu zioła i polne kwiaty
Kobiety zbierały je i niosły do kościoła, by poświecić. W Dzūkiji Zielna była też zwana Kapuścianą. Kobiety do bukietów z kwiatów wkładały także marchew z liśćmi, groch, buraki, nawet głowy kapusty. Panny zaś wkładały na głowy wianki z dziewięciu różnych ziół. Poświęcone warzywa spożywała cała rodzina, dawano je także zwierzętom domowym, by chronić przed chorobami. Chorym przyrządzono z nich herbatę. Też miała moc uzdrowicielską.
Nasi pradziadowie wierzyli (dziś wierzyć też nikt nie zabrania), że np. poświęcone liście piołunu, chronią zabudowania od piorunu. Stąd też, wieszano je pod belkami stodół i chlewów, umieszczano pod fundamentami domów, leczono ludzi i zwierzęta domowe. Mają on bowiem też właściwości lecznicze. Sporządzone na jego bazie leki wzmagają apetyt, trawienie, mają antyalergiczne działania i zmniejszają stany zapalne.
Na Suwalszczyźnie (tej geograficznej), ziemi Dziuków, Wschodniej Litwie, wysuszone bukiety poświęconych ziół wkładano do poduszek, a nawet do trumien. W niektórych regionach niesiono jeszcze do kościoła gałązki leszczyny oraz dębu. Wszyscy, oczywiście, bukieciki kwiatów polnych.
WYG
Na Fot: Procesja na Zielną. Fot. Parafia w Puńsku
Zielna kwiaty, zioła. Fot.Faceboock
Zespół choreograficzny Jotva. Fot. Jotva
