Gmina Puńsk, w ramach drugiej edycji Rządowego Programu Odbudowy Zabytków, otrzymała niedawno 387 tys. zł na renowację placu przykościelnego.
Już latem 2022 roku Urząd Gminy zorganizował własnym sumptem niewielkie porządkowanie placu i otoczenia kościoła. Przede wszystkim uzupełniono ubytki kamieni, bo plac został przed wieloma latami wyłożony kamieniami, a czas i późniejsze różne prace, m.in. przy układaniu wodociągu i innej infrastruktury, spowodowały, że pojawiły się ubytki, puste miejsca, nierówności.
Teraz będzie można uporządkować cały plac.
Należy pamiętać, że na tym placu odbywa się wiele imprez, w tym i główne święto miasteczka - Dni Puńska, połączone z Zielną oraz inne odpusty parafialne. To miejsce odwiedza ponadto wielu turystów, by nie tylko podziwiać piękny kościół, ale także, aby odwiedzić Muzeum - Stara Plebana, gdzie otoczenie też wyładniało.
Schody
Gmina Puńsk otrzymała w br. także rządową dotacje na renowacja głównego wejścia do kościoła p.w. Najświętszej Marii Panny w Puńsku w wysokości 588 000,00 zł. To bardzo potrzeba parafii inwestycja, bowiem dojście do kościoła jest stare i mocno zniszczone.
Dom parafialny
Będzie też remont pomieszczeń w domu parafialnym w Puńsku. Samorząd województwa przyznał na ten cel 58.493,00 zł (90% poniesionych kosztów kwalifikowanych). Parafia otrzymała dofinansowanie w ramach Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich. Całkowity koszt przedsięwzięcia to 65.000,00 zł.
Cel zdania - jak głosi uzasadnienie do dotacji - to „poprawa materialnej i niematerialnej sfery życia na terenie miejscowości Puńsk w zakresie kultury, sztuki, edukacji, turystyki oraz integracji społecznej poprzez promocję dziedzictwa kulturowego na terenie zamieszkałym w większości przez litewską mniejszość narodową”.
Muzeum - Stara Plebana
Już w 2020 roku przeprowadzono generalny remont budynku, stojącego tuż obok kościoła. W ramach projektu zakupiono również wyposażenie m.in. system naświetleniowy, manekiny, regały i gabloty wystawiennicze i ekspozycyjne. Jest teraz w Muzeum wygodniej, więcej miejsca na eksponaty.
Prace pochłonęły 796 tys. zł. brutto
Inwestycja była realizowana w ramach Programu Współpracy Transgranicznej Litwa-Polska (INTERREG VA) 2014-2020.Projekt nosi tytuł "Historia litewsko-polska z perspektywy trzech miast”. Partnerami po stronie litewskiej są samorządy Pagegiai i Kedainiai.
Drewniany budynek stoi obok kościoła i ma ponad sto lat. Budowano go w latach 1873-1876, po pożarze, jaki w 1868 roku strawił część miasteczka. Budynek został wówczas pokryty drewnianym gontem.
W muzeum Stara Plebania można oglądać wystawy stałe dawnych strojów ludowych i rękodzieła ludowego (tkanin, rzeźb drewnianych, ceramiki, wycinanek, obrazów, plecionek). W Izbie można także zakupić współczesne rękodzieło (wystawa – sprzedaż wyrobów twórców ludowych). W sezonie letnim podczas imprez kulturalnych w plebanii odbywają się pokazy i warsztaty tradycyjnego tkactwa. Zasoby stale się powiększają. Jest tu także część poświecona historii parafii Puńsk. Przewodnicy, nauczyciele i twórcy sztuki ludowej od lat zbierają wspaniałe eksponaty i prezentują je właśnie w Starej Plebanii.
Szpitalik
Od początku 2022 roku oko cieszy także stojący tuż przy kościelnym parkanie odrestaurowany tzw. „szpitalika”, gdzie urządzono 6 mieszkań.
Powstało sześć mieszkań socjalnych: cztery na dole po 40 metrów kwadratowych i dwa ponad 50-metrowe na poddaszu. Osoby starsze zamieszkają na dole na dole, a nieco młodsze na górze. Mieszkania, tak jak dawniej, będą przeznaczone dla uboższych oraz starszych osób.
Dom nie będzie wchodził do zasobów komunalnych. Stoi on na parafialnej działce. Gmina pomagała i pomaga w zakresie spraw administracyjnych, porządkowania otoczenia.
Koszt inwestycji to na 1,6 mln złotych, który pokrył prywatny donator. Są to państwo Stasė Zimnickas i Antanas Zimnickas. Pochodzą z tych stron, ale od 50 lat mieszkają w Toronto w Kanadzie. Nie zapomnieli jednak o rodzinnych stronach, darzą je bezgraniczną miłością, wspierają mieszkańców, gminę, parafię.
Pod koniec czerwca 2021 roku Rada Gminy w Puńsku jednogłośnie - po raz pierwszy w historii gminy - podjęła uchwałę o nadaniu tytułu Honorowego Obywatela Gminy tym osobom.
WYG
Na fot (arch.): Kościół wejście; plac przykościelny, „szpitalik”, Muzeum Stara Plebania ( fot: Parafia oraz własne)