Liceum im.11 Marca w Puńsku, to miejsce, w którym młodzi ludzie z Sejneńszczyzny i Suwalszczyzny mogą po ukończeniu tej szkoły zdobyć wykształcenie i studiować zarówno na polskich, jak i litewskich uczelniach.
Liceum Ogólnokształcące z Litewskim Językiem Nauczania im. 11 Marca w Puńsku jest jedyną średnią szkołą z litewskim językiem nauczania w Polsce. Działa od 1956 roku. Wszystkie przedmioty, oprócz historii, geografii i języków, są wykładane po litewsku. Uczniowie uczą się z polskich podręczników, według programów nauczania zatwierdzonych przez ministra edukacji. Dodatkowo wykładana jest historia i geografia Litwy.
W LO im. 11 Marca w Puńsku w roku szkolnym 2019/2010 uczyło się 89 uczniów. Natomiast do pierwszej klasy w nowym roku szkolnym podania złożyło 33 chętnych. Będzie można utworzyć dwie profilowane klasy ( chemia i angielski oraz matematyczną). Od września w LO będzie zatem, jak przed kilkoma laty 100 -102 uczniów. Nieco gorzej może być w następnych latach, bo niż demograficzny spowodował, że zmalała liczba uczniów w szkołach podstawowych.
Dzięki jednemu z projektów szkoła pozyskała niedawno 80 tysięcy złotych, za które zorganizuje zajęcia popołudniowe oraz zakupiło 10 komputerów do specjalistycznych pracowni.
„Srebrna Szkoła”
Puńskie LO co roku wysoko kwalifikuje się w rankingach szkól średnich w Polsce. W 2019 roku uzyskało tytuł ” Srebrnej Szkoły” w Polsce, zaś w latach 2017 – 2018 „ brązowej”. W 2019 roku, w 21. finale Rankingu Liceów i Techników Perspektywy, LO z Litewskim Językiem Nauczania im. 11 Marca w Puńsku zajęło ósme miejsce w skali województwa podlaskiego, a w skali całego kraju uplasowało się na 248 miejscu. W 2017 roku było na 309. miejscu, a w 2018 na 339.
Po ukończeniu liceum ok. 70% młodzieży kontynuuje naukę na wyższych uczelniach Polski i Litwy. Ostatnio coraz więcej absolwentów wybiera litewskie uczelnie. Prawie połowa absolwentów z roku szkolnego 2018/2019 wybrała wyższe uczelnie w Wilnie. Inni studiują w Warszawie, Poznaniu, Olsztynie, Białymstoku. Wybierają najprzeróżniejsze studia: prawnicze, inżynieryjne, artystyczne. W ostatnich latach sporo absolwentów wybiera też studia medyczne, przeważnie na Uniwersytecie Nauk Medycznych w Kownie.
Nie tylko nauka
Uczniowie i nauczyciele z liceum aktywnie uczestniczą w działalności Domu Kultury Litewskiej w Puńsku, piszą artykuły dla wydawanej w Puńsku gazety „Aušra” ( pismo Stowarzyszenia Litwinów w Polsce) i portalu www.punskas.pl, tańczą, śpiewają, grają w zespołach folklorystycznych, wystawiają sztuki teatralne, redagują gazetę szkolną, bardzo aktywnie uprawiają sport, w tym sport narodowy Litwinów - koszykówkę.
Szkoła stwarza uczniom możliwość ciekawego i użytecznego spędzania wolnego czasu. W szkole działają liczne koła zainteresowań, chór szkolny „Pašešupiai“, zespół taneczny „Šalčia”, sekcje koszykówki dziewcząt i chłopców. Uczniowie mają możliwość uczestnictwa w zajęciach organizowanych przez Dom Kultury Litewskiej w Puńsku.
Szkoła realizuje Program Doradztwa Zawodowego. W ramach programu odbyły się w minionym roku szkolnym warsztaty „Poznaj przedsiębiorstwo społeczne – społeczno-ekonomiczna gra TIK-owa” organizowane we współpracy ze Stowarzyszeniem Euroregion „Niemen”.
Uczniowie biorą też udział w programie Erasmus+. Tytuł projektu to.„Mniejszości narodowe - atutem Europy”. Partnerami projektu są: II LO w Hajnówce z dodatkowym kursem języka białoruskiego (szkoła koordynująca projekt) oraz Gimnazjum im. Franciszka Skoriny w Wilnie. Celem projektu jest zapoznanie się z dziedzictwem kulturowym różnych narodów zamieszkujących tereny dawnego Wielkiego Księstwa Litewskiego, poznanie ich różnic oraz tego, co je łączy. Działania projektu promują współpracę między instytucjami edukacyjnymi, wymianę dobrych praktyk i innowacji.
W nagrodę do Strasburga
Dużym sukcesem uczniów II klasy liceum z Puńska było zakwalifikowanie się na wycieczkę do Parlamentu Europejskiego. Zostali bowiem, jako jedni z nielicznych w Polsce, laureatami unijnego konkursu '”uroschola".
W dniach 16–19 stycznia 2010 roku uczniowie klasy III Liceum w Puńsku wraz z nauczycielkami Alicija Krakauskienė i Birutą Vaičiuliene wzięli udział w wycieczce po Strasburgu, gdzie w Parlamencie Europejskim odbywał się Dzień Euroscola. Wyjazd był prezentem za wygranie konkursu organizowanego przez Biuro Parlamentu Europejskiego w Polsce, w którym rywalizowało ponad 360 szkół z całej Polski, a w drugim etapie tego konkursu uczniowie Puńskiego Liceum znaleźli się w gronie 17 laureatów.
Parlament Europejski co roku zaprasza młodzież z krajów członkowskich Unii Europejskiej do udziału w kolejnej edycji programu Euroscola. Grupy ubiegające się o udział w programie Euroscola rozwiązują quiz ( czas jest bardzo ograniczony) na stronie www.euroscola.pl i najlepsze grupy są kwalifikowane do udziału w programie. Potem, po zebraniu odpowiedniej ilości punktów, trzeba jeszcze wykonać dodatkowa pracę: stworzyć film, esej, fotoreportaż. Licealiści z Puńska zrobili 5- minutowy filmik zatytułowany „Zjednoczeni w różnorodności”. W pięciominutowym filmie spróbowali pokazać znaczenie różnorodności ludzi, potrzebę pielęgnowania i ochrony „własnych kolorów i odcieni”. Film wideo w języku litewskim, polskim i angielskim jest już publikowany na stronie YouTube.
Nagroda Językowa litewskiego parlamentu
Z innych ciekawych osiągnięć warto odnotować zwycięstwo Liceum Ogólnokształcącego Puńsku w organizowanym co roku przez Komisję ds. Tradycji Lituanistycznej i Dziedzictwa litewskiego parlamentu konkursie na Nagrodę Językową.
Laureat nagrody został ogłoszony podczas tradycyjnego śniadania prasowego, które odbyło się 7 maja br. w Domu Sygnatariuszy w Wilnie. Działająca w naszym regionie litewska szkoła została wyróżniona za „rozwój kultury litewskiej oraz społeczne postępy w realizowaniu ważnych projektów lituanistycznych, troskę o dziedzictwo lituanistyczne, jego popularyzację i aktywną działalność za granicą”.
Przewodnicząca Komisji Irena Degutienė podkreśliła, że cieszy ją szczególnie to, że w 2019 roku Nagroda Językowa została przyznana „litewskiemu ognisku w sąsiednim państwie”.
Uroczyste wręczenie Nagrody Językowej odbyło się w grudniu 2019 roku w Pałacu Władców w Wilnie.
WYG
Fot: : Karolina Krakauskaitė, Sebastijonas Pykys, Alicija Krakauskienė; Um Gołdap: Kancelaria prezydenta RL