Dobiega końca generalny remont Muzeum - Stara Plebania, realizowanego w ramach Programu Współpracy Transgranicznej Polska - Litwa Interreg V-A 2014--2020.
Projekt nosi tytuÅ‚ "Historia litewsko-polska z perspektywy trzech miast”. Partnerami po stronie litewskiej sÄ… samorzÄ…dy Pagegiai i Kedainiai.
Remont wykonuje firma BUDIMAR ze Sztabina. Jego koszt to 796 tys. zł. brutto. Wykonano już następujące roboty:
- wymiana dachu (gont drewniany) oraz elementów konstrukcyjnych dachu,
- remont stropu,
- remont elewacji,
- wymiana podÅ‚óg i podsufitki z desek,
- przygotowanie i malowanie tynków wewnÄ™trznych farbami emulsyjnymi,
- roboty zewnętrzne,
- wymiana instalacji elektrycznej wraz z osprzętem,
- wymiana instalacji wodno-kanalizacyjnej,
- dostawa i montaż schodołazu dla niepełnosprawnych,
- uporzÄ…dkowanie terenu inwestycji.
Zakupione bÄ™dzie również wyposażenie m.in. system naÅ›wietleniowy, manekiny, regaÅ‚y i gabloty wystawiennicze i ekspozycyjne. To ostatnie zamówienie zrealizuje firma ENTERTIM Tomasz Terlecki, ul. Sportowa 6I/2, 16-400 SuwaÅ‚ki. Wyboru oferty dokonano przed kilkoma dniami, opiewa ona na 15.220,58 zÅ‚. Termin realizacji 17 sierpnia 2020 roku.
Ogólny cel projektu to zwiÄ™kszenie wspóÅ‚pracy pomiÄ™dzy samorzÄ…dami Pagegiai, PuÅ„sk oraz KÄ—dainiai poprzez wspieranie, rozwój oraz zwiÄ™kszenie zainteresowania wspólnym dziedzictwem kulturowym, w celu przyciÄ…gniÄ™cia wiÄ™kszej liczby turystów z LT i PL oraz zachowanie dziedzictwa kulturowego dla przyszÅ‚ych pokoleÅ„.
Realizacja dziaÅ‚aÅ„ projektu pozwoli trzem miastom, tak samo jak i pograniczu polsko- litewskiemu, w rozwijaniu dziedzictwa kulturowego, tworzeniu nowych atrakcyjnych miejsc turystycznych oraz zachowaniu wspólnego dziedzictwa kulturowego. Cel ma być osiÄ…gniÄ™ty poprzez ustanowienie trwaÅ‚ych powiÄ…zaÅ„ w zakresie rozwoju kultury, wymiany, promocji, organizowanie imprez kulturalnych, tworzenie ujednoliconych wycieczek dla zwiedzajÄ…cych, dostosowanie muzeów do potrzeb turystów, w szczególnoÅ›ci dla starszych i niepeÅ‚nosprawnych osób.
Czas trwania projektu: 18 miesięcy (od 01.04.2019 r. do 30.09.2020 r.).
Beneficjent WiodÄ…cy – Administracja SamorzÄ…du PagÄ—giai, Beneficjent 2 – Gmina PuÅ„sk, Beneficjent 3 – Muzeum Regionalne KÄ—dainiai.
Całkowity budżet projektu: 714 771,24 EUR Dofinansowanie z ERDF 85% tj. 607 555,53 EUR Wkład własny tj. 15% 107 215,71 EUR Budżet Gminy Puńsk: 214 643,69 EUR Dofinansowanie z ERDF 85% tj. 182 447,13 EUR
Działania nieinwestycyjne
OdbywajÄ… siÄ™ spotkania, gÅ‚ównie mÅ‚odzieży, wizyty studyjne, które pomagajÄ… partnerom z sÄ…siednich krajów poznać te regiony Litwy oraz Polski. SÄ… też wspólne szkolenia pn. „Technologiczne innowacje w muzeach, jako źródÅ‚a przewagi konkurencyjnej” oraz „Zachowanie lokalnego rÄ™kodzieÅ‚a”;
OdbyÅ‚o siÄ™ już kilka warsztatów w PuÅ„sku i Pagiegiai.
Stara Plebania Drewniany budynek stoi obok koÅ›cioÅ‚a i ma ponad sto lat. Budowano jÄ… w latach 1873-1876, po pożarze, jaki w 1868 roku strawiÅ‚ część miasteczka. Budynek zostaÅ‚ pokryty drewnianym gontem i tak też jest po remoncie. Budynek nie byÅ‚ remontowany od lat. Po wybudowaniu w latach 60. ub. wieku nowej, przez jakiÅ› czas korzystaÅ‚a z niej mÅ‚odzież. Potem znalazÅ‚o tu miejsce Stowarzyszenie Litewskiej Kultury Etnicznej. UtworzyÅ‚o IzbÄ™ RegionalnÄ…, dziaÅ‚ajÄ…ca od 1995 roku. Przewodnicy, nauczyciele i twórcy sztuki ludowej od lat zbierajÄ… wspaniaÅ‚e eksponaty i prezentujÄ… je wÅ‚aÅ›nie w Starej Plebani.
W muzeum „Stara Plebania” można oglÄ…dać wystawy staÅ‚e dawnych strojów ludowych i rÄ™kodzieÅ‚a ludowego (tkanin, rzeźb drewnianych, ceramiki, wycinanek, obrazów, plecionek). W Izbie można także zakupić wspóÅ‚czesne rÄ™kodzieÅ‚o (wystawa – sprzedaż wyrobów twórców ludowych) Zasoby stale siÄ™ powiÄ™kszajÄ…. Jest tu także część poÅ›wiecona historii parafii PuÅ„sk. Przed laty Stara Plebania zostaÅ‚a nagrodzona w konkursie na najlepiej zachowane zabytki budownictwa drewnianego w Podlaskiem, organizowanym przez UrzÄ…d MarszaÅ‚kowski i Muzeum Rolnictwa im. ks. Kluka w Ciechanowcu. NagrodÄ… byÅ‚a kwota 1,5 tys. zÅ‚, którÄ… przeznaczono na konserwacjÄ™ najstarszych eksponatów.
Ciekawe znalezisko
W poÅ‚owie maja 2020 roku, podczas prac remontowych na poddaszu budynku znaleziono prostokÄ…tne pudeÅ‚ko z 13 szklanymi pÅ‚ytami fotograficznymi (negatywami). Negatywy te nie sÄ… bardzo wyjÄ…tkowe, ponieważ istnieje wiele podobnych w Polsce i na Litwie. Ten skromny zestaw negatywów jest dla PuÅ„ska ważny z dokumentalnego, spoÅ‚ecznego, etnograficznego i być może artystycznego punktu widzenia. Szklane pÅ‚ytki zostaÅ‚y znalezione w oryginalnym opakowaniu producenta. To kartonowe pudeÅ‚ko o wymiarach 11 i 16 cm. Na pudeÅ‚ku znajduje siÄ™ etykieta: „Fabryka pÅ‚yt i obudowy fotograficznych ALFA. Wielka Brytania ORTHO ANTIHALO. Em. 3316. 200 Sch. 10 × 15. ”(ALFA <…> PÅ‚yta fotograficzna i papierów fotograficznych). ZdjÄ™cia pochodzÄ… prawdopodobnie z lat 30. ub. wieku i dotyczÄ… życia parafii. SÄ… m.in. fotografie z odpustów, Bożego CiaÅ‚a, itp.
WYG
ŹródÅ‚a: UG PuÅ„sk, punskas.lt; Fot: UG PuÅ„sk, punskas.lt; Muzeum w Pagegiai
Na fot: 1. Stara Plebania przed remontem
2. Przy starej plebani wójt gminy PuÅ„sk Witold Liszkowski oraz przewodniczÄ…ca Stowarzyszenia Litewskiej Kultury Etnicznej AldonÄ… Wojciechowska ( fot. arch)
3. Warsztaty w Pagegiai 4. Stara fotografia znaleziona na strychu
