W dniach 8 - 9 stycznia br., w Sejnach, spotkają się dyrektorzy szkół litewskich w Polsce. Będą dyskutować m.in. o bieżących problemach oświaty litewskiej za granicami Republiki Litewskiej, o wychowaniu patriotycznym i wielokulturowości. Organizatorem seminarium jest Ministerstwo Oświaty Republiki Litewskiej. Seminarium odbędzie się w szkole „Žiburys". W ramach seminarium zaplanowano wizytę uczestników w Konsulacie Republiki Litewskiej w Sejnach. Uczestnicy odwiedzą też placówki oświatowe z litewskim językiem nauczania w Widugierach, Sejnach i Puńsku.
UdadzÄ… siÄ™ także na cmentarz parafialny w Berżnikach, na którym znajdujÄ… siÄ™ m.in. kwatery żoÅ‚nierzy litewskich i polskich polegÅ‚ych 22 i 23 wrzeÅ›nia 1920 roku w czasie bitwy NiemeÅ„skiej.
Litewska oÅ›wiata w Polsce boryka siÄ™ z różnymi problemami. Podstawowy, to niedostatek funduszy, zmniejszajÄ…ca siÄ™ - z powodu niżu demograficznego - liczba uczniów, brak podrÄ™czników w jÄ™zyku litewskim. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji nie uwzglÄ™dniÅ‚o ostatnio wniosków o dofinansowanie wyposażenia ZespoÅ‚u SzkóÅ‚ z Litewskim JÄ™zykiem Nauczania "Žiburys" w Sejnach w interaktywny sprzÄ™t dydaktyczny. Odrzucono też wniosek mniejszoÅ›ci litewskiej dotyczÄ…cy przyznania pieniÄ™dzy na remont internatu przy Liceum OgólnoksztaÅ‚cÄ…cym z Litewskim JÄ™zykiem Nauczania im. 11 Marca w PuÅ„sku.
W ubiegłym roku, z powodu braku pieniędzy, zamknięto w gminie Puńsk dwie szkoły. Byłoby jeszcze gorzej, gdyby nie udało się pozyskać z litewskiego i polskiego resortu oświaty dodatkowych ponad 900 tys. zł na gminną oświatę.
Podczas wyjazdowego (w PuÅ„sku i Sejnach) posiedzenia Komisji MniejszoÅ›ci Narodowych i Etnicznych Sejmu Polski w październiku 2013 roku, Wspólnota Litwinów w Polsce domagaÅ‚a siÄ™ nowej strategii oÅ›wiaty mniejszoÅ›ci litewskiej, która zapewniÅ‚aby utrzymanie litewskich szkóÅ‚ w gminach PuÅ„sk i Sejny.
Podczas posiedzenia w PuÅ„sku przedstawiciele polskiego Ministerstwa Edukacji Narodowej przedstawili raport dotyczÄ…cy stanu edukacji mniejszoÅ›ci narodowych i etnicznych w województwie podlaskim i podsumowanie przygotowanej ponad 10 lat temu strategii oÅ›wiaty mniejszoÅ›ci litewskiej. „Strategia nie przewidziaÅ‚a trudnych warunków, na jakie napotkamy na drodze. StraciliÅ›my w tym czasie wiele szkóÅ‚. Model finansowania nie do koÅ„ca sÅ‚uży podtrzymywaniu tożsamoÅ›ci narodowej" – powiedziaÅ‚ wówczas agencji prasowej PAP przewodniczÄ…cy Wspólnoty Litwinów w Polsce - Jan Wydra. DodaÅ‚, że w tej chwili trzeba opracować takÄ… strategiÄ™, która by przewidywaÅ‚a skutki niżu demograficznego i ekonomiczne problemy. WedÅ‚ug niego trzeba to zrobić, by zapewnić utrzymanie w Polsce tych szkóÅ‚ litewskich, które pozostaÅ‚y.
Obecnie do litewskich szkóÅ‚ lub klas litewskich uczÄ™szcza na SejneÅ„szyźnie ok. 640 uczniów. W SuwaÅ‚kach kilkunastu uczniów szkóÅ‚ polskich chodzi na lekcje jÄ™zyka litewskiego do jednej ze szkóÅ‚ na terenie miasta.
W gminie PuÅ„sk sÄ… 4 placówki oÅ›wiatowe, 3 znajdujÄ… siÄ™ w PuÅ„sku: szkoÅ‚a podstawowa, gimnazjum i liceum. Istnieje też jeszcze jedyna wiejska szkoÅ‚a podstawowa w Widugierach. W Sejnach dziaÅ‚a zespóÅ‚ litewskich szkóÅ‚ "Žiburys". W placówce jest przedszkole, szkoÅ‚a podstawowa i gimnazjum.
Jan Wyganowski
Na Litewska szkoła Žiburys" w Sejnach
