.jpg)
Już po raz czternasty ulicami Suwałk przejdzie Młodzieżowego Marszu Niepodległości. W tym roku będzie przebiegać pod hasłem: "Pamiętam i nigdy nie zapomnę, skąd pochodzę i jaką mam historię". Hasło Marszu stanowi również nawiązanie do setnej rocznicy wyzwolenia Suwałk i Powstania Sejneńskiego, dlatego patronem Marszu będzie jeden z dowódców Powstania Sejneńskiego - Ppor. Wacław Zawadzki.
XIV MŁODZIEŻOWY MARSZ NIEPODLEGŁOŚCI
11 listopada 2019 SUWAŁKI
„Pamiętam i nigdy nie zapomnę, skąd pochodzę i jaką mam historię!””
" Szanowni Państwo,
Podobnie jak w ubiegłych latach, i w tym roku suwalska młodzież podjęła się organizacji Młodzieżowego Marszu Niepodległości. Z ogromną dumą oraz nadzieją, zapraszamy Państwa do uczestnictwa w tym dniu razem z nami w świętowaniu niepodległości.
W tym roku dodatkowo świętujemy stulecie wyzwolenia Suwałk oraz Powstania Sejneńskiego. Dlatego też Patronem Marszu został wybrany ppor. Wacław Zawadzki – jeden z dowódców Powstania Sejneńskiego 1919 r. Urodził się w Warszawie. W 1915 roku został przyjęty do Batalionu Warszawskiego POW. W lutym 1918 kierował Strażą Kresową na Suwalszczyźnie. Napięta sytuacja na pograniczu polsko-litewskim doprowadziła do wybuchu Powstania Sejneńskiego. Do pierwszego uderzenia doszło 23.08.2019 ok. godz. 03:00, gdy grupa operacyjna „Sumowo” pod wodzą Wacława Zawadzkiego zajęła Sejny i okolice, powołując w mieście tymczasowy Zarząd Miasta. 25.08.2019 nad ranem Litwini przypuścili kontratak i na krótko opanowali miasto. Tego dnia śmierć poniosło 16 powstańców, w tym Wacław Zawadzki. Około godz. 11:00 nieprzyjaciele zostali wyparci z miasta, a wieczorem wkroczyły do niego pierwsze oddziały 41. Suwalskiego Pułku Piechoty. Litwini przeprowadzili jeszcze jedno natarcie, jednak wzmocnione siły polskie nie dały się zaskoczyć. Dnia 01.09.1919 oddziały powstańcze zostały włączone do 41. Suwalskiego PP, co uważa się za datę końcową zwycięskiego Powstania Sejneńskiego. Dzieło Ppor. Wacława Zawadzkiego (awansowany pośmiertnie) stanowi chwalebną kartę w historii naszej ojczyzny. Powstanie Sejneńskie, obok Powstania Wielkopolskiego, stanowi zryw niepodległościowy, zakończony pełnym powodzeniem.
Decyzją Wojewody Podlaskiego z dnia 27.10.2017r. wydano zgodę na cykliczne organizowanie Młodzieżowego Marszu Niepodległości w Suwałkach w celu uczczenia Narodowego Święta Niepodległości w Suwałkach do 2020 roku. W uzasadnieniu decyzji czytamy, iż Wojewoda Podlaski stwierdził (...) że organizowane zgromadzenia spełniają warunki określone w Ustawie Prawo o zgromadzeniach tj. mają na celu w szczególności uczczenie doniosłych i istotnych dla historii Rzeczpospolitej Polskiej wydarzeń, a tym samym nie ma przeszkód prawnych do wyrażenia zgody na cykliczne organizowanie tych zgromadzeń. Informacja znajduje się pod adresem http://puw.bip.gov.pl/zgromadzenia-publiczne/terminy-zgromadzen-cyklicznych.html.
Tradycja Marszu sięga roku 1980, kiedy to 11 listopada młodzież wyczyściła pomnik Peowiaków na suwalskim cmentarzu, a po mszy świętej w kościele św. Aleksandra ruszyła pod znajdujący się w parku miejskim zasadzony w 1923 roku „Dąb Wolności”, a następnie z pochodniami udała się na cmentarz pod mogiłę uczestników powstania sejneńskiego. W manifestacji niesiono transparenty o następującej treści: „Żądamy wolności i niepodległości”, „Żądamy zmiany programów nauczania”, „Żądamy wprowadzenia niektórych dat historycznych”. Chcąc pielęgnować pamięć i docenić walkę podejmowaną przez młodych ludzi o wolność, podjęliśmy się dość trudnego zadania wskrzeszenia w Suwałkach idei Marszu Niepodległości. Pierwszy marsz odbył się w 2006r.
Niniejsze zgromadzenie jest legalne, odpowiednio zgłoszone władzom miasta i innym wymaganym instytucjom. Ponadto jest to pokojowe zgromadzenie, które co roku zrzesza dzieci, młodzież i dorosłych. Tego dnia wszyscy jesteśmy razem, ponad podziałami."
Z wyrazami szacunku
Sylwia Urbanowicz
Młodzieżowy Marsz Niepodległości jak co roku stanowi okazję, by młodym suwalczanom przypomnieć postać, które około stu lat temu poświęciła swoją młodość dla odzyskania wolności przez Polskę. Tym razem patronem Marszu 2019 został ustanowiony Wacław Zawadzki – autor i jeden z dowódców Powstania Sejneńskiego, które rozegrało się w dniach 23.-28.08.1919 r.
Zanim jednak „Rózga” (bo takiego pseudonimu używał on w konspiracji) trafił na Suwalszczyznę, należał do Organizacji Młodzieży Narodowej w Warszawie. W stolicy bowiem Zawadzki na świat w 1897 roku i tam też się wychował. Również w Warszawie podczas nauki w Szkole Zgromadzenia Kupców zainicjował powstanie tajnej drużyny skautowej, a także stał się członkiem Związku Młodzieży Polskiej „Zet”, czyli tajnego zjednoczenia młodzieży akademickiej, która prowadziła swą działalność na obszarze trzech zaborów. W 1915 roku Wacław Zawadzki ukończył Wolną Szkołę Wojskową, co zaowocowało przyjęciem go do Batalionu Warszawskiego POW. Osiągnąwszy stopień kaprala w I Brygadzie Legionów Polskich brał udział w walkach na Wołyniu. Pod koniec tegoż roku „Rózga” decyzją Józefa Piłsudskiego został skierowany do Obwodu Konińskiego.
Na nasze Ziemie Zawadzki trafił jako aktywista powołanej w lutym 1918 Straży Kresowej, której dowodził w powiecie chełmskim, a następnie dokonywał rozbrajania Niemców na terenie Podlasia. Dotychczasowa praca pozwoliła mu objąć dowództwo nad Strażą Kresową na Suwalszczyźnie.
Polsko-litewski konflikt dotyczący przynależności państwowej powiatów suwalskiego, augustowskiego i sejneńskiego oraz pobliskich terenów zaognił się po wytyczeniu tzw. linii Focha, wedle której ziemie te należały do Polski. Taki rozwój sytuacji nie satysfakcjonował strony litewskiej, co m.in. wyraził premier Republiki Litwy, Mykolas Sleževičius, podczas wizyty w Sejnach w 1919 roku. Dnia 07.08.1919 wojska litewskie wyszły z Suwałk, jednocześnie jednak obwarowali się na linii rzeki Czarnej Hańczy oraz jeziora Wigry, co stało w opozycji do postanowień Ententy. Wówczas jasne było, że zamierzają oni utrzymać się w Sejnach.
16.08.1919 światło dzienne ujrzał plan powstania, którego autorami byli por. Adam Rudnicki oraz pchor. Wacław Zawadzki, którzy stanowili dowództwo Suwalskiego Okręgu POW. Insurekcja miała na celu zajęcie ziemi sejneńskiej, wbrew decyzji Ententy okupowanej przez Litwę. Powstanie miało rozpocząć się w nocy 22.-23.08.1919, a zatem już po oczekiwanym opuszczeniu Suwałk przez Niemców. Do pierwszego uderzenia doszło ok. godz. 03:00, gdy grupa operacyjna „Sumowo” pod wodzą Wacława Zawadzkiego zajęli Sejny wraz z okolicznymi miejscowościami Tartak, Giby, Krasnopol oraz Wigry. Już dzień później został powołany w Sejnach tymczasowy Zarząd Miasta, a z więzienia zostali wypuszczeni polscy więźniowie polityczny.
Polacy, wraz z pchor. Wacławem Zawadzkim oczekiwali nadejścia 41. Suwalskiego Pułku Piechoty w celu wzmocnienia granicy. Jego żołnierze zostali jednak zatrzymani w drodze do Sejn. 25.08.2019 ok. godz. 04:30 Litwini, wsparci niemieckimi ochotnikami, przypuścili kontratak i na niedługi czas opanowali miasto. Tego dnia śmierć poniosło 16 powstańców, w tym po rozpaczliwej walce dowódca batalionu Sejny Wacław Zawadzki ps. „Rózga”. Około godz. 11:00 Litwini zostali wyparci z miasta, a wieczorem wkroczyły do niego pierwsze oddziały 41. Suwalskiego Pułku Piechoty. Litwini przy niemieckim wsparciu przeprowadzili jeszcze jedno natarcie, dnia 28.08.1919 ok. godz. 05:00, jednak wzmocnione polskie siły nie dały się zaskoczyć i po całodziennej walce atak nieprzyjaciela został odparty.
Ostatecznie dnia 01.09.1919 oddziały powstańcze zostały włączone do 41. Suwalskiego Pułku Piechoty, co uważa się za datę końcową Powstania Sejneńskiego, a dalsze działania dokonywane były przez regularne Wojsko Polskie. W międzyczasie, w dniach 27.-28.08.2019 na terenie Sejn oraz Suwałk odbywały się pogrzeby dotychczasowych walk, w tym dowódcy Wacława Zawadzkiego, pośmiertnie awansowanego do rangi podporucznika. Uroczystości pogrzebowe przerodziły się w wielką manifestację patriotyzmu mieszkańców Suwalszczyzny oraz Sejneńszczyzny.
Ppor. Wacław Zawadzi ps. „Rózga” nie dożył do końca Powstania Sejneńskiego. Niemniej jednak dzieło w postaci zaplanowania insurekcji stanowi chwalebną kartę w historii naszej ojczyzny. Należy pamiętać, że Powstanie Sejneńskie, obok Powstania Wielkopolskiego, stanowi zryw niepodległościowy, zakończony pełnym powodzeniem. Zatem pamiętajmy, sto lat po tamtych wydarzeniach, o autorach zwycięskiej insurekcji, która miała miejsce na zamieszkiwanych przez nas terenach, w tym o ppor. Wacławie „Rózdze” Zawadzkim.
Znaleźć nas można tu: facebook.com/MMNSuwalki
