11 stycznia obchodzimy Dzień Wegetarian – ludzi, którzy świadomie zrezygnowali z jedzenia mięsa z powodów etycznych.
Ilu ich jest? Według badań przeprowadzonych przez Instytut Badania Opinii Publicznej Homo Homini (wrzesień 2013) okazało się, że już 3,2% Polaków, czyli ok. 1 milion populacji to jarosze. Na czym polega ta dieta i filozofia? Czym zastąpić mięso, aby poziom żelaza
w organizmie był odpowiedni? Agnieszka Piskała z programu edukacyjnego „Żyj smacznie
i zdrowo” oswaja wegetarianizm i tłumaczy główne założenia.
Co to jest wegetarianizm?
Wegetarianizm to sposób odżywiania. Opiera się na wykluczeniu z diety produktów mięsnych, często również ryb i owoców morza. – Podstawę takiego jadłospisu powinny stanowić produkty zbożowe pełnoziarniste, warzywa, owoce, nasiona roślin strączkowych (soja, soczewica, ciecierzyca, groch, bób, fasola, jako substytuty mięsa), tłuszcze roślinne i nasiona oleiste (orzechy, pestki dyni
i słonecznika) – komentuje Agnieszka Piskała. Wegetarianizm wyklucza z diety produkty pochodzące od martwych zwierząt, ale pozwala na spożywanie produktów odzwierzęcych: mleka, masła oraz jajek bogatych w wapń. W skrajniejszej formie – weganizmie – wyklucza się te składniki, podobnie jak miód.
Źródła białka
Białka pochodzenia zwierzęcego zawierają wszystkie niezbędne człowiekowi aminokwasy.Także te, których organizm sam nie może wytworzyć, apozyskiwane są z odpowiednio zbilansowanej diety. – Osoby niejedzące mięsa, powinny tak komponować posiłki, aby potrawy dostarczały wszystkich aminokwasów. Dobrymi duetami dla wegetarian będzie mleko i płatki zbożowe, ryż i czerwona fasola, soja i kukurydza – tłumaczy Agnieszka Piskała, specjalistka ds. żywienia w programie edukacyjnym „Żyj smacznie i zdrowo”. Trzeba pamiętać, że soja, mimo iż jest niezwykle bogata w białko, to nie jest substytutem mięsa. Oprócz niej równie bogate w niezbędne aminokwasy są: bób, fasola, groch, soczewica, ciecierzyca, pestki dyni, pestki słonecznikaoraz orzechy.
Żelazo z roślin
W szpinaku występuje bardzo mało żelaza i słabo się wchłania. Więcej znajdziemy go w morelach, fasoli czy zwykłej owsiance.– Najlepsze źródła żelaza dla osób, które nie jedzą mięsa znajdują się
w pokrzywie, pietruszce, natce, orzechach, produktach zbożowych z żyta i owsa, migdałach
i warzywach strączkowych. Bogate w ten pierwiastek są również suszone śliwki, rodzynki, żółtko, drożdże oraz kakao– doradza Agnieszka Piskała.Nieodpowiednia podaż mięsa zwierzęcego prowadzi do deficytu żelaza hemowego, które zapobiega rozwojowi anemii. Żelazo z produktów roślinnych gorzej się przyswaja, jego wchłanialność wynosi 3-15%, a z wyrobów zwierzęcych jest na poziomie 80-95%.
Świadoma dieta
Agnieszka Piskała sugeruje, że przejście na wegetarianizm nie powinno być decyzją spontaniczną i bez głębszego przygotowania merytorycznego. Na pewno na początku złym rozwiązaniem będzie całkowite odrzucenie produktów pochodzenia odzwierzęcego, czyli skrajny weganizm. Wiedza na temat przygotowywania pełnowartościowych posiłków jest podstawą, która umożliwi prawidłowe komponowanie zdrowego jadłospisu, także wegetariańskiego.
***********************************************
„Żyj smacznie i zdrowo” to program edukacyjny marki WINIARY, prowadzony we współpracy z Federacją Polskich Banków Żywności
w polskich gimnazjach. Misją programu „Żyj smacznie i zdrowo” jest przekazanie gimnazjalistom wiedzy z zakresu prawidłowego i zdrowego odżywiania oraz zachęcenie ich do wspólnego spożywania posiłków i podejmowania pierwszych samodzielnych prób gotowania. W ramach projektu promuje się wśród młodzieży postawę proekologiczną, a także ideę niemarnowania żywności. Do tej pory, w czterech edycjach „Żyj smacznie i zdrowo” wzięło udział ponad 57,1% szkół gimnazjalnych z całej Polski.
Patroni honorowi
- Rzecznik Praw Dziecka
- Ministerstwo Sportu i Turystyki
- Ośrodek Rozwoju Edukacji
- Polskie Towarzystwo Nauk Żywieniowych
- Wydział Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego
- Fundacja Klubu Szefów Kuchni
Partner społeczny
- Federacja Polskich Banków Żywności
Fot. www.cse.edu
