Czy w przyszłym roku ceny mieszkań nadal będą rosły? W jakim tempie? Co, zdaniem deweloperów, będzie miało decydujący wpływ na koszt realizacji projektów?
Sondę przygotował serwis nieruchomości dompress.pl.
Angelika Kliś, członek zarządu Atal S.A.
Inflacja oraz wysoki koszt finansowania znacznie zmniejszyÅ‚y liczbÄ™ nowych inwestycji i uruchamianych budów na rynku. Z tego powodu widoczny jest niedobór mieszkaÅ„, zwÅ‚aszcza w wiÄ™kszych oÅ›rodkach. Ta luka podażowa bÄ™dzie dÅ‚użej odczuwalna, gdyż na wprowadzenie na rynek nowych projektów potrzeba czasu, przeciÄ™tnie okoÅ‚o 2 lat. Na koszt wytworzenia wpÅ‚ywać bÄ™dÄ… także wysokie ceny gruntów, których również brak, szczególnie w atrakcyjnych lokalizacjach. W takich warunkach bardzo prawdopodobne sÄ… dalsze wzrosty cen mieszkaÅ„, realnie patrzÄ…c o kilka procent w skali roku, co zresztÄ… odpowiada aktualnemu pozimowi inflacji.
Mariola Żak, dyrektor sprzedaży i marketingu w Aurec Home
SzaleÅ„stwo cenowe na rynku pierwotnym trwa w najlepsze. Obecnie obserwujemy rekordowy od czasu kryzysu finansowego w 2008 roku wzrost Å›redniej ceny metra kwadratowego. W Warszawie zostaÅ‚y przekroczone kolejne progi cenowe, za metr kwadratowy mieszkania trzeba zapÅ‚acić Å›rednio 16 tys. W ciÄ…gu 12 miesiÄ™cy mieszkania deweloperskie w stolicy Å›rednio na metrze podrożaÅ‚y o 18 proc. GÅ‚ównym tego powodem jest popyt napÄ™dzany przez Bezpieczny Kredyt 2 proc., który wysysa lokale z oferty deweloperów. BÅ‚yskawicznie znikajÄ… najtaÅ„sze mieszkania, a te, które zostajÄ…, sÄ… coraz droższe. Warto wiedzieć, że proces realizacji inwestycji deweloperskiej jest zÅ‚ożony, a ceny mieszkaÅ„ uzależnione sÄ… od wielu czynników. Przede wszystkim od zakupu gruntu, a obecnie niedobór dziaÅ‚ek z pozwoleniami na budowÄ™ czy objÄ™tych miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego winduje ich ceny. PrzeciÄ…gajÄ…ce siÄ™ miesiÄ…cami procedury administracyjne i wydanie pozwolenia na budowÄ™ także bardzo mocno wydÅ‚uża okres niezbÄ™dny do wprowadzenia inwestycji do sprzedaży. W tym czasie deweloper ponosi wydatki zwiÄ…zane z finansowaniem danego przedsiÄ™wziÄ™cia, a przy obecnych wysokich stopach procentowych jest to mocno odczuwalne. Pomimo, że ceny materiaÅ‚ów budowlanych wyhamowaÅ‚y, to koszty produkcji sÄ… nadal bardzo wysokie, zarówno surowców, energii, jak i robocizny. Mieszkania sÄ… drogie, a bÄ™dÄ… jeszcze droższe. WedÅ‚ug szacunkowych danych, w perspektywie roku nastÄ…pi wzrost Å›rednich cen transakcyjnych mieszkaÅ„ o 10-15 proc.
Cezary Grabowski, dyrektor sprzedaży i marketingu Bouygues Immoblier Polska
Ceny mieszkaÅ„ bÄ™dÄ… rosÅ‚y i to nie jest tylko subiektywna opinia deweloperów, ale przede wszystkim wynik analiz rynkowych ekspertów. Z raportu dotyczÄ…cego warszawskiego rynku mieszkaÅ„ pierwotnych z trzeciego kwartaÅ‚u wynika, że koszt mieszkaÅ„ wzroÅ›nie. Na wielkość tego wzrostu bÄ™dzie miaÅ‚a wpÅ‚yw przede wszystkim podaż. Jeżeli nie bÄ™dzie problemów z wprowadzaniem nowych projektów do oferty, na koniec roku Å›rednia cena za mkw. mieszkania w Warszawie wyniesie okoÅ‚o 17,6 tys. zÅ‚ i w porównaniu rok do roku bÄ™dzie to wzrost o okoÅ‚o 23,5 proc. W kolejnych latach ten wzrost nieco spowolni, z uwagi na wiÄ™kszÄ… ofertÄ™ mieszkaniowÄ… i konkurencjÄ™. Szacuje siÄ™, że w przyszÅ‚ym roku podwyżka cen rok do roku bÄ™dzie ksztaÅ‚towaÅ‚a siÄ™ na poziomie 10 proc.
Andrzej Gutowski, wiceprezes, dyrektor sprzedaży Ronson Development
Odpowiedź na to pytanie nie jest jednoznaczna, ponieważ wciąż istnieje zbyt dużo niewiadomych. JeÅ›li na przykÅ‚ad program Bezpieczny Kredyt 2 proc. zostaÅ‚by wygaszony wraz z poczÄ…tkiem 2024 roku, z caÅ‚Ä… pewnoÅ›ciÄ… możemy spodziewać siÄ™ schÅ‚odzenia rynku mieszkaniowego i mówić o pewnej stabilizacji, chociaż ceny nie przestanÄ… rosnąć. Na rynku wciąż uruchamianych jest zbyt maÅ‚o projektów. MoglibyÅ›my natomiast mówić o wzroÅ›cie cen o charakterze liniowym, nie zaÅ› skokowym, jak dotychczas. SzacujÄ™, że w zależnoÅ›ci od tego czy nastÄ…pi kontynuacja programu BK 2 proc. oraz czy zwiÄ™kszy siÄ™ liczba uruchamianych projektów, ceny bÄ™dÄ… rosÅ‚y w przedziale od 5 do 10 proc. rocznie.
Małgorzata Ostrowska, dyrektorka Pionu Marketingu i Sprzedaży w J.W. Construction
Niestety, wszystko wskazuje na to, że ceny mieszkaÅ„ bÄ™dÄ… nadal rosÅ‚y. Ma na to wpÅ‚yw wiele czynników, ale do najważniejszych należy ogólny wzrost kosztów realizacji inwestycji. ZaczynajÄ…c od poczÄ…tku, walczymy z niedoborem gruntów pod inwestycje, które z tego powodu sÄ… coraz droższe. Sam proces przygotowania i realizacji inwestycji mocno wydÅ‚uża siÄ™ w czasie z powodu skomplikowanych procedur i finalizacji kolejnych formalnoÅ›ci. A to, jak wiadomo, sÄ… kolejne koszty. Owszem, ceny materiaÅ‚ów budowlanych siÄ™ stabilizujÄ…, ale rosnÄ… np. koszty pracownicze, koszty energii czy koszty finansowe.
Tomasz Kaleta, dyrektor Departamentu Sprzedaży, Develia S.A.
Zdania deweloperów i analityków sÄ… w tym temacie zbieżne - ceny mieszkaÅ„ bÄ™dÄ… rosÅ‚y, choć nieco wolniej niż w tym roku. GÅ‚ównym czynnikiem jest trudna sytuacja po stronie podażowej. W szeÅ›ciu najwiÄ™kszych miastach Polski deweloperzy majÄ… obecnie rekordowo niskÄ… ofertÄ™, poniżej 35 tys. mieszkaÅ„. Z tak niskim poziomem dostÄ™pnoÅ›ci mieliÅ›my do czynienia w 2010 roku. Sytuacja jest szczególnie widoczna w Warszawie i Krakowie, gdzie liczba dostÄ™pnych w sprzedaży lokali jest o 50 proc. mniejsza niż w latach ubiegÅ‚ych. Taki stan nie może jednak dziwić, gdyż deweloperzy byli w stanie wprowadzić o 35 proc. mniej mieszkaÅ„ niż zostaÅ‚o sprzedanych.
Dodatkowo, zmniejsza siÄ™ liczba wydawanych pozwoleÅ„ na budowÄ™ dla nowych inwestycji mieszkaniowych. Przy tak dużej przewadze popytu na podażą wzrosty cen sÄ… nieuniknione, zwÅ‚aszcza że konsekwentnie drożejÄ… grunty pod zabudowÄ™, w niektórych lokalizacjach nawet o kilkadziesiÄ…t procent w skali roku.
Zuzanna Należyta, dyrektor ds. handlowych w Eco Classic
Ceny mieszkaÅ„ bÄ™dÄ… rosÅ‚y nadal ponieważ nie ma innej możliwoÅ›ci. DostÄ™pność gruntów jest ograniczona, proces inwestycyjny trwa kilka lat, wydÅ‚użajÄ… siÄ™ procedury urzÄ™dowe, ceny materiaÅ‚ów i robocizny rosnÄ… a wszystko to powoduje ograniczenie podaży. Przy obecnym zwiÄ™kszonym popycie wzrost cen jest nieunikniony.
Dawid Wrona, członek zarządu w Archicom
Z pewnoÅ›ciÄ… rynek zmaga siÄ™ z niedoborem mieszkaÅ„, a biorÄ…c pod uwagÄ™ potrzeby nabywców możemy spodziewa siÄ™ pogÅ‚Ä™bienia luki podażowej. PatrzÄ…c na najbliższe miesiÄ…ce, musimy liczyć siÄ™ z dalszym wzrostem cen mieszkaÅ„, w szczególnoÅ›ci w projektach dobrze skomunikowanych, zaprojektowanych w oparciu o obecne trendy i wymagania klientów. Na pewno bÄ™dziemy mieli do czynienia z rynkiem dwóch prÄ™dkoÅ›ci. Lokalizacje w centrum, w popularnych dzielnicach, gdzie brakuje mieszkaÅ„, a zapotrzebowanie jest ogromne, dynamika wzrostu bÄ™dzie znacznie wyższa niż w innych lokalizacjach. Trudno jednak oszacować jak duża patrzÄ…c na caÅ‚y rynek. Podwyżki determinuje wiele zmiennych czynników, jak przyszÅ‚ość programu rzÄ…dowego Pierwsze Mieszkanie i dostÄ™pność mieszkaÅ„ dla jego beneficjentów czy też potencjalne wejÅ›cie w życie nowych programów. Z perspektywy deweloperów koszty realizacji inwestycji ustabilizowaÅ‚y siÄ™, co zachÄ™ca do poszukiwania nowych rozwiÄ…zaÅ„ optymalizacyjnych w innych obszarach.
Janusz Miller, dyrektor ds. sprzedaży i marketingu Home Invest
Przewidujemy, że ceny mieszkaÅ„ nadal bÄ™dÄ… rosÅ‚y, lecz tempo wzrostu bÄ™dzie niższe od tego, które miaÅ‚o miejsce w ostatnich miesiÄ…cach br. To bÄ™dzie zależaÅ‚o od wielu czynników, takich jak popyt i podaż na rynku nieruchomoÅ›ci, sytuacja gospodarcza kraju, czy kontynuacja rzÄ…dowych programów wsparcia.
Wiele czynników wpÅ‚ywa obecnie na wzrost kosztów realizacji projektów budowlanych. Mimo, że ceny materiaÅ‚ów budowlanych mogÄ… siÄ™ stabilizować, inne czynniki, takie jak koszty siÅ‚y roboczej, regulacje prawne, podatki, inflacja, czy zmiany w kosztach energii mogÄ… nadal wpÅ‚ywać na wzrost cen mieszkaÅ„. W jakim stopniu te koszty wzrosnÄ…, bÄ™dzie zależaÅ‚o od konkretnej sytuacji na rynku i lokalnych warunków.
Marek Starzyński, dyrektor Działu Sprzedaży w Okam
Realizujemy projekty w lokalizacjach bardzo atrakcyjnych, gdzie na ceny mieszkań bezpośrednio ma wpływ wysoki koszt zakupu gruntu oraz utrzymujące się na podobnym poziomie od kilkunastu miesięcy koszty Generalnego Wykonawstwa. Spodziewamy się dalszego wzrostu cen mieszkań w dużych aglomeracjach, jednak tempo wzrostu będzie nieco niższe niż w ostatnich latach.
Joanna Chojecka, dyrektor ds. sprzedaży i marketingu na Warszawę i Wrocław w Grupie Robyg
Proces realizacji projektów znacznie spowalnia ograniczony dostÄ™p do gruntów, a także maÅ‚a liczba wydawanych pozwoleÅ„ na budowÄ™, co wpÅ‚ywa też na ceny. Dlatego spodziewamy siÄ™, że ceny mieszkaÅ„ dalej bÄ™dÄ… rosÅ‚y. Czas oczekiwania na uzyskanie pozwolenia na budowÄ™ siÄ™ wydÅ‚uża, obecnie trwa to okoÅ‚o 1,5 roku - 2 lata, a kiedyÅ› byÅ‚o to 6-9 miesiÄ™cy.
Anna Bieńko, dyrektor Sprzedaży w Wawel Service
Wzrost cen mieszkaÅ„ bÄ™dzie zróżnicowany w różnych regionach Polski. Miasta o dużym popycie, takie jak Warszawa czy Kraków mogÄ… nadal doÅ›wiadczać wzrostu cen, zwÅ‚aszcza w atrakcyjnych lokalizacjach. W mniej popularnych regionach wzrost cen może być bardziej umiarkowany. O ile ceny materiaÅ‚ów budowlanych ustabilizowaÅ‚y siÄ™, to nadal pozostajÄ… na relatywnie wysokim poziomie w porównaniu z poprzednimi latami. Do tego dochodzÄ… także inne czynniki zwiÄ…zane m.in. z wysokÄ… inflacjÄ…, czy też obecnie panujÄ…cÄ… sytuacjÄ… na Å›wiecie. Oprócz tego, na ceny mieszkaÅ„ wpÅ‚ywajÄ… oczywiÅ›cie koszty pracy, generalnego wykonawstwa i koszty energii elektrycznej, które przekÅ‚adajÄ… siÄ™ na koszty samej budowy.
Damian Tomasik, twórca Alter Investment
PatrzÄ…c na rynek nieruchomoÅ›ci w perspektywie dÅ‚ugoterminowej należy zauważyć, że ceny zawsze rosnÄ… w stosunku do wartoÅ›ci nabywczej pieniÄ…dza. To co wpÅ‚ywa na bardziej dynamiczne wzrosty cen, to ograniczona podaż gruntów poÅ‚Ä…czona z przedÅ‚użajÄ…cymi siÄ™ procedurami administracyjnymi. Ceny materiaÅ‚ów budowalnych ustabilizowaÅ‚y siÄ™ po wczeÅ›niejszych radykalnych wzrostach i przerwach w Å‚aÅ„cuchu dostaw. Generalnie, kluczowe jest zwiÄ™kszenie podaży mieszkaÅ„, a można to zrobić przez wiÄ™kszÄ… podaż gruntów i usprawnienie procedur administracjach. Jeżeli te dwa warunki nie zostanÄ… speÅ‚nione, to nadal bÄ™dziemy mieli ciÄ…gÅ‚e wzrosty cen nieruchomoÅ›ci.
Źródlo: dompress.pl