W litewskim Sejmie pojawiła się propozycja, aby rolnicy posiadający gospodarstwa agroturystyczne mogli produkować legalnie domową wódkę.
Liberalizacja objęłaby produkcjÄ™ domowych napojów alkoholowych mocy nie wiÄ™kszej niż 65 stopni od lipca 2022 roku.
Proponuje siÄ™ umożliwienie rolnikom posiadajÄ…cym gospodarstwa agroturystyczne podjÄ™cie produkcji samogonu i innych tradycyjnych napojów. Takie poprawki do ustawy o kontroli alkoholu zostaÅ‚y zarejestrowane w Å›rodÄ™ (10.11.2021r.) w Sejmie przez 21 parlamentarzystów należących do różnych frakcji rzÄ…dzÄ…cych i opozycyjnych. Argumentuje siÄ™, że zalegalizowanie produkcji samogonu może zwiÄ™kszyć podatki w budżecie, jednoczeÅ›nie zwiÄ™kszajÄ…c napÅ‚yw turystów, którzy przyjeżdżajÄ…, aby zasmakować historycznego litewskiego dziedzictwa.
Zmiany proponujÄ… dopuszczenie produkcji wyrobów alkoholowych przez rolników, którzy Å›wiadczÄ… usÅ‚ugi agroturystyczne, sÄ… certyfikowani jako tradycyjni rzemieÅ›lnicy, a ich gospodarstwa sÄ… oficjalnie zarejestrowane. Tylko w takich gospodarstwach agroturystycznych dostÄ™pny bÄ™dzie sprzÄ™t do domowej produkcji napojów alkoholowych, a wczasowicze bÄ™dÄ… mieli okazjÄ™ obserwować proces produkcji tych napojów i degustować je. Te napoje byÅ‚yby spożywane i sprzedawane tylko na farmie należącej do rolnika. Mogliby wyprodukować nie wiÄ™cej niż 1 tys. litrów napojów alkoholowych nieprzekraczajÄ…cych 65 stopni.
Podobna propozycja byÅ‚a omawiana w komisjach sejmowych już pod koniec 2018 roku. Argumentowano wówczas, że jeÅ›li rolnik wyprodukuje dopuszczalnÄ… ilość wódki rocznie do degustacji i sprzedaży, to sprzeda okoÅ‚o 3 litrów dziennie. JeÅ›li tym razem, Seimas zatwierdzi legalizacjÄ™ samogonu, rzÄ…d ustali zasady produkcji i rozliczania, handlu i konsumpcji, wskaźników bezpieczeÅ„stwa i jakoÅ›ci, wymagaÅ„ technologicznych i procedury kontrolnej.
W uzasadnieniu do nowelizacji podkreÅ›lono, że legalizacja produkcji wódki domowej umożliwiÅ‚aby przetwarzanie nadwyżek żyta i jagód uprawianych w kraju, a także stworzenie wiÄ™kszej liczby miejsc pracy w gospodarstwach agroturystycznych.
Zwolennicy poprawek twierdzÄ…, że nielegalna produkcja wódki domowej roboty pogarsza sytuacjÄ™ kryminogennÄ…. WedÅ‚ug nich w zeszÅ‚ym roku policja naÅ‚ożyÅ‚a różne kary na 138 osób za zrobienie samogonu. Obecnie na Litwie zabroniona jest produkcja alkoholu w domu, z wyjÄ…tkiem napojów naturalnie fermentowanych do 18 stopni i piwa do 9,5 stopnia.
W litewski parlamencie dyskusja o legalizacji produkcji samogonu trwa już od dekady.
DÅ‚ugi bój o legalny bimber
Nie jest to pierwsza taka inicjatywa na Litwie. Już w 2009 roku rokiem litewski parlament w pierwszym czytaniu poparÅ‚ propozycjÄ™ nowelizacji ustawy o kontroli alkoholu, zezwalajÄ…cÄ… na produkcjÄ™ w gospodarstwach agroturystycznych rocznie nie wiÄ™cej niż 1000 litrów bimbru o mocy nie wiÄ™kszej niż 65 procent. Zwolennicy legalizacji pÄ™dzenia bimbru twierdzili, że domowa wódka jest częściÄ… dziedzictwa litewskiego. - Domowa wódka w Wielkim KsiÄ™stwie Litewskim znana jest od XV wieku. To jest część naszego dziedzictwa, naszej tradycji - tÅ‚umaczyÅ‚ wówczas poseÅ‚ wspóÅ‚rzÄ…dzÄ…cej partii konserwatywnej Saulius Peczeliunas.
Jak wskazywaÅ‚ kilka la później poseÅ‚ Remigijus Žemaitaitis, taka praktyka jest szeroko stosowana na Å›wiecie: w Austrii posiadacze wÅ‚asnych gospodarstw wiejskich majÄ… prawo do nieopodatkowanego wyprodukowania 51 litrów domowej wódki rocznie, w Belgii wszyscy obywatele w celach niekomercyjnych mogÄ… produkować bimber, w Czechach dziaÅ‚a 320 drobnych fabryczek domowej wódki (Å›liwowicy, palinki).
Zdaniem posÅ‚a, zalegalizowanie produkcji domowej wódki pozwoliÅ‚oby na osiÄ…gniÄ™cie zysku z podatków i przyciÄ…gniÄ™cie turystów zainteresowanych dziedzictwem kulinarnym
Ostro zaprotestowaÅ‚ wówczas koÅ›cióÅ‚ katolicki. W liÅ›cie otwartym do rzÄ…du zaapelowaÅ‚, aby nie legalizować produkcji bimbru w gospodarstwach agroturystycznych i wyraziÅ‚ zaniepokojenie rosnÄ…cym spożyciem alkoholu w kraju. PropozycjÄ™ części posÅ‚ów odrzuciÅ‚ również litewski rzÄ…d. "Jest to sprzeczne z zaÅ‚ożeniami programowymi rzÄ…du, przewidujÄ…cymi stopniowe zmniejszanie spożywania alkoholu" – ogÅ‚osiÅ‚ wtedy rzÄ…d w specjalnym oÅ›wiadczeniu.
Projekt ustawy pojawiÅ‚ siÄ™, ponownie w Sejmie w 2013 roku. Ówczesny przewodniczÄ…cy sejmowego komitetu ekonomicznego z ramienia partii „PorzÄ…dek i Sprawiedliwość” („Tvarka ir teisingumas”) Remigijus Žemaitaitis wraz z czÅ‚onkiem Litewskiej Partii Socjaldemokratycznej (Lietuvos socialdemokratų partija) Andriusem Palionisem zarejestrowali w Sejmie odpowiednie poprawki do ustawy o kontroli alkoholu. Zgodnie z poprawkami, produkować napoje alkoholowe mogliby rolnicy, których gospodarstwo figuruje w Litewskim Rejestrze Gospodarstw Rolnych (Lietuvos Å«kininkų Å«kių registre) i którzy Å›wiadczÄ… usÅ‚ugi agroturystyczne, a także ci, którzy wedÅ‚ug wytycznych Ministerstwa Rolnictwa, odpowiadajÄ… kryteriom tradycyjnych rzemieÅ›lników. Mogliby oni produkować alkohol oraz napoje na bazie alkoholu o mocy nie wiÄ™kszej niż 65 proc.
WyÅ‚Ä…cznie w tego typu osadach agroturystycznych, jak twierdzili autorzy projektu, mogÅ‚yby być zainstalowane niezbÄ™dne do produkcji bimbru urzÄ…dzenia, zaÅ› wczasowicze mieliby możliwość obserwowania i zapoznania siÄ™ z procesem produkcyjnym. Wyprodukowane napoje mogÅ‚y być spożywane i sprzedawane wyÅ‚Ä…cznie w gospodarstwie agroturystycznym, które należy do rolnika. Ponadto, produkcja alkoholu miaÅ‚aby być ograniczona do 1000 litrów rocznie.
- Kraj zalewa fala alkoholu z przemytu, dziaÅ‚ajÄ… podziemne bimbrownie, dlatego też ludzie w kraju sÄ… notorycznie truci, a do budżetu paÅ„stwa, które jest bezsilne, nie wpÅ‚ywajÄ… dochody z koncesji na alkohol oraz podatek od wartoÅ›ci dodanej. Nowelizacja ustawy umożliwi kontrolowanie sprzedaży oraz produkcjÄ™ mocnych napojów alkoholowych w warunkach domowych - przekonywali pomysÅ‚odawcy projektu.
ParlamentarzyÅ›ci przekonywali, że legalizacja produkcji samogonu w gospodarstwach agroturystycznych bÄ™dzie miaÅ‚a korzystny wpÅ‚yw na rozwój agroturystyki, sprawi, że niektóre napoje alkoholowe domowej roboty trafiÄ… na listÄ™ dziedzictwa kulturowego, zachÄ™ci do umiarkowanego ich spożywania.
- PojawiÅ‚aby siÄ™ możliwość przetwarzania nadwyżek żyta, jagód, miodu w kraju, co zaowocowaÅ‚oby utworzeniem nowych miejsc pracy w gospodarstwach agroturystycznych - takie zalety swojego projektu wymieniajÄ… posÅ‚owie na Sejm.
WedÅ‚ug nich, w wiÄ™kszoÅ›ci krajów UE – Austrii, Belgii, Czechach, na WÄ™grzech, we Francji i wielu innych – drobna produkcja napojów alkoholowych jest caÅ‚kowicie legalna.
Parlament jednak nie przyjÄ…Å‚ takiej ustawy. Teraz sprawa legalnego bimbru znów wraca do Å‚aw poselskich.
WedÅ‚ug danych Åšwiatowej Organizacji Zdrowia Litwa jest w trójce krajów z najwyższym wskaźnikiem spożycia alkoholu w Europie.
WYG
