Litewski Sejm zezwolił we wtorek, 3 września na produkcję alkoholu w gospodarstwach agroturystycznych.
PosÅ‚owie zatwierdzili nowelizacjÄ™ ustawy o kontroli alkoholu, która umożliwi rolnikom produkcjÄ™ tradycyjnych napojów alkoholowych w gospodarstwach agroturystycznych na wÅ‚asne potrzeby lub do degustacji na miejscu.
Nowelizacja zostaÅ‚a przyjÄ™ta wiÄ™kszoÅ›ciÄ… 63 osób, przy 15 gÅ‚osach przeciw oraz 22 wstrzymujÄ…cych siÄ™ od gÅ‚osu posÅ‚ów.
Ustawa wejdzie w życie 31 października 2024 roku.
Bimber do 65 procent mocy
Ustawa stanowi, że za tradycyjny napój alkoholowy wyprodukowany przez rolnika uważa siÄ™ napój alkoholowy o objÄ™toÅ›ciowej zawartoÅ›ci alkoholu etylowego do 65%, uznany za produkt dziedzictwa narodowego w rozumieniu ustawy o wyrobach dziedzictwa narodowego i wyprodukowany przez rolnika w rozumieniu ustawy o gospodarstwie rolnym, Å›wiadczÄ…cym usÅ‚ugi turystyki wiejskiej.
Ustalono, że na Litwie dozwolona jest także produkcja naturalnie fermentowanych napojów alkoholowych o stężeniu objÄ™toÅ›ciowym alkoholu etylowego nie wiÄ™kszym niż 18 procent (piwo - nie wiÄ™cej niż 9,5 procent), nie na sprzedaż, ale wyÅ‚Ä…cznie na potrzeby osobiste lub rodzinne.
Tylko na degustacjÄ™
Rolnicy, o których mowa w ustawie o gospodarstwie rolnym, Å›wiadczÄ…cy usÅ‚ugi odpowiadajÄ…ce wymaganiom turystyki wiejskiej w gospodarstwie agroturystycznym oraz posiadajÄ…cy certyfikaty na produkowane napoje alkoholowe, jako wytwory dziedzictwa narodowego, w trybie ustalonym przez Ministra Rolnictwa, mogÄ… wytwarzać w gospodarstwach tradycyjne napoje alkoholowe w turystyce wiejskiej, nie w celu sprzedaży, lecz wyÅ‚Ä…cznie na potrzeby wÅ‚asne lub rodzinne i/lub do degustacji na miejscu.
Jak duży kieliszek?
Pozostaje otwarte pytanie, ile kieliszków (litrów) turysta bÄ™dzie mógÅ‚ „zdegustować”. Ustawa tego nie okreÅ›la.
W SuwaÅ‚kach, w dawniejszych latach, miaÅ‚ miejsce taki przypadek w jednym z zacnych wówczas zakÅ‚adów pracy: szef wzywa pracownika do swego gabinetu i wyczuwa od niego mocnÄ… woÅ„ alkoholu.
- JesteÅ› pijany! - grzmi szef
- Szefie, tylko jeden kieliszek - rzecze pracownik
- To źle z TobÄ…, skoro upijasz siÄ™ po jednym kieliszku – rzuca uwagÄ™ na temat alkoholowych możliwoÅ›ci pracownika przeÅ‚ożony
- Szefie, ale to był duży kieliszek - broni swego honoru pracownik.
100 litrów rocznie
W ciÄ…gu roku kalendarzowego można wyprodukować w gospodarstwie agroturystycznym nie wiÄ™cej niż 100 litrów tradycyjnych napojów alkoholowych.
SprzÄ™t używany do produkcji takich napojów alkoholowych rolnik bÄ™dzie musiaÅ‚ oznaczyć wyraźnie widocznym numerem identyfikacyjnym.
Wyprodukować i natychmiast rozlać do butelek
Tradycyjne napoje alkoholowe produkowane przez rolników bÄ™dÄ… musiaÅ‚y być natychmiast rozlewane do szklanych pojemników o pojemnoÅ›ci co najmniej 0,2 litra, ale nie wiÄ™kszej niż jeden litr.
Te napoje alkoholowe bÄ™dÄ… musiaÅ‚y być oznakowane wyraźnie widocznymi etykietami, na których bÄ™dzie podany numer etykiety, imiÄ™ i nazwisko rolnika, który wyprodukowaÅ‚ tradycyjny napój alkoholowy, datÄ™ i godzinÄ™ produkcji tego produktu, skÅ‚ad i stężenie objÄ™toÅ›ciowe alkoholu etylowego w procentach.
DÅ‚ugi bój o legalny bimber
Zwolennicy trunków domowej roboty toczyli bardzo dÅ‚ugi bój o legalizacjÄ™ bimbru.
Już w 2009 roku litewski parlament w pierwszym czytaniu poparÅ‚ propozycjÄ™ nowelizacji ustawy o kontroli alkoholu, zezwalajÄ…cÄ… na produkcjÄ™ w gospodarstwach agroturystycznych rocznie nie wiÄ™cej niż 1000 litrów bimbru o mocy nie wiÄ™kszej niż 65 procent.
OptujÄ…cy za legalizacjÄ… pÄ™dzenia bimbru twierdzili, że domowa wódka jest częściÄ… dziedzictwa litewskiego. - Domowa wódka w Wielkim KsiÄ™stwie Litewskim znana jest od XV wieku. To jest część naszego dziedzictwa, naszej tradycji - tÅ‚umaczyÅ‚ wówczas poseÅ‚ wspóÅ‚rzÄ…dzÄ…cej partii konserwatywnej Saulius Peczeliunas.
Ostro wówczas zaprotestowaÅ‚ KoÅ›cióÅ‚ katolicki
W liÅ›cie otwartym do rzÄ…du zaapelowaÅ‚, aby nie legalizować produkcji bimbru w gospodarstwach agroturystycznych i wyraziÅ‚ zaniepokojenie rosnÄ…cym spożyciem alkoholu w kraju. PropozycjÄ™ części posÅ‚ów odrzuciÅ‚ również ówczesny litewski rzÄ…d. "Jest to sprzeczne z zaÅ‚ożeniami programowymi rzÄ…du, przewidujÄ…cymi stopniowe zmniejszanie spożywania alkoholu" - ogÅ‚osiÅ‚ rzÄ…d w specjalnym oÅ›wiadczeniu.
Projekt ustawy pojawił się ponownie w Sejmie w 2013 roku.
Ówczesny przewodniczÄ…cy sejmowego komitetu ekonomicznego z ramienia partii „PorzÄ…dek i Sprawiedliwość” („Tvarka ir teisingumas”) Remigijus Žemaitaitis wraz z czÅ‚onkiem Litewskiej Partii Socjaldemokratycznej (Lietuvos socialdemokratų partija) Andriusem Palionisem zarejestrowali w Sejmie odpowiednie poprawki do ustawy o kontroli alkoholu.
Zgodnie z poprawkami, produkować napoje alkoholowe mogliby rolnicy, których gospodarstwo figuruje w Litewskim Rejestrze Gospodarstw Rolnych i którzy Å›wiadczÄ… usÅ‚ugi agroturystyczne, a także ci, którzy wedÅ‚ug wytycznych Ministerstwa Rolnictwa, odpowiadajÄ… kryteriom tradycyjnych rzemieÅ›lników. Mogliby oni produkować alkohol oraz napoje na bazie alkoholu o mocy nie wiÄ™kszej niż 65 proc.
Wyłącznie w tego typu osadach agroturystycznych, jak twierdzili autorzy projektu, mogłyby być zainstalowane niezbędne do produkcji bimbru urządzenia, zaś wczasowicze mieliby możliwość obserwowania i zapoznania się z procesem produkcyjnym.
Wyprodukowane napoje mogÅ‚y być spożywane i sprzedawane wyÅ‚Ä…cznie w gospodarstwie agroturystycznym, które należy do rolnika. Ponadto, produkcja alkoholu miaÅ‚aby być ograniczona do 1000 litrów rocznie.
„Kraj zalewa fala alkoholu z przemytu, dziaÅ‚ajÄ… podziemne bimbrownie, dlatego też ludzie w kraju sÄ… notorycznie truci, a do budżetu paÅ„stwa, które jest bezsilne, nie wpÅ‚ywajÄ… dochody z koncesji na alkohol oraz podatek od wartoÅ›ci dodanej. Nowelizacja ustawy umożliwi kontrolowanie sprzedaży oraz produkcjÄ™ mocnych napojów alkoholowych w warunkach domowych” – przekonywali pomysÅ‚odawcy projektu.
Samogon korzystny dla agroturystyki
ParlamentarzyÅ›ci przekonywali, że legalizacja produkcji samogonu w gospodarstwach agroturystycznych bÄ™dzie miaÅ‚a korzystny wpÅ‚yw na rozwój agroturystyki, sprawi, że niektóre napoje alkoholowe domowej roboty trafiÄ… na listÄ™ dziedzictwa kulturowego, zachÄ™ci do umiarkowanego ich spożywania. „PojawiÅ‚aby siÄ™ możliwość przetwarzania nadwyżek żyta, jagód, miodu w kraju, co zaowocowaÅ‚oby utworzeniem nowych miejsc pracy w gospodarstwach agroturystycznych” - takie zalety swojego projektu wymieniajÄ… posÅ‚owie Sejmu. WedÅ‚ug nich, w wiÄ™kszoÅ›ci krajów UE – Austrii, Belgii, Czechach, na WÄ™grzech, we Francji i wielu innych – drobna produkcja napojów alkoholowych jest caÅ‚kowicie legalna.
Trzy lata procedowania
Parlament jednak nie przyjął takiej ustawy. Sprawa wracała co i raz pod obrady komisji sejmowych.
W styczniu 2023 roku Ministerstwo Rolnictwa popiera wreszcie propozycjÄ™ legalizacji produkcji i spożycia wódki domowej roboty i innych tradycyjnych napojów alkoholowych o zawartoÅ›ci do 65 proc. alkoholu, ale przed tym proponuje zapewnienie mechanizmów kontroli i zapewniania jakoÅ›ci.
O tę opinię posłowie poprosili w grudniu 2021 roku, kiedy odpowiednie poprawki do ustawy o kontroli alkoholu zostały przyjęte w pierwszym czytaniu.
Produkcja byÅ‚aby dozwolona do 1 tys. litrów rocznie. Ostateczne stanęło na 100 litrach rocznie.
WYG
ŹródÅ‚a: Sejm RL; Ministerstwo Rolnictwa RL
Fot: ilustracja do tekstu
