Program Współpracy Transgranicznej Litwa-Polska-Rosja

Mimo ogromnie napiętych stosunków politycznych między Unią Europejską i Rosją, nadal mają być realizowane projekty dotyczące współpracy obwodu kaliningradzkiego z jego partnerami zagranicznymi. W Swietłogorsku, miasteczku kurortowym na wybrzeżu Morza Bałtyckiego, w dniach 5-6 czerwca odbyło się VI Międzynarodowe Forum Regionów Partnerów Obwodu Kaliningradzkiego.

Wśród uczestników spotkania znaleźli się przedstawiciele organów władzy, samorządów terytorialnych (w tym i z naszego regionu), biznesmeni, a także naukowcy z Rosji, Polski, Białorusi, Litwy, Czech i Szwecji.

60 projektów

W centrum uwagi znalazły się zagadnienia dotyczące współpracy międzyregionalnej, realizowanej między innymi w ramach programu współpracy granicznej Europejskiego Instrumentu Sąsiedztwa i Partnerstwa "Litwa-Polska-Rosja". Składa się na niego 60 projektów w sferze turystyki, ekologii, sportu, ochrony zdrowia, edukacji, kultury, wsparcia małego biznesu, transportu i zarządzania.
Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego wyasygnował na poprzedni program współpracy przygranicznej Polski- Litwy- Rosji (obwód kaliningradzki) 130 mln euro, a ze środkami krajowymi było do wzięcia do 176 mln euro. W nowym okresie (2014-2020) ma być nieco więcej pieniędzy na wspólne polsko-litewsko-rosyjskie (obwód kaliningradzki) projekty.

Z ciekawszych realizowanych przedsięwzięć należy odnotować m.in. „Biuro wspierania przedsiębiorczości" jakie powstanie w Ełku. To jest efekt współpracy Ełku i Ozierska. Całkowita wartość to ponad 200 tysięcy euro, ale aż 90% - to dofinansowanie unijne. W dwóch biurach: w Ełku i Oziersku, będą się odbywały m.in. szkolenia dla przedsiębiorców i osób bezrobotnych. Ze środków z programu współpracy transgranicznej Litwa-Polska-Rosja budowana jest kanalizacja wodociągowa we wsi Kukuwo koło Olecka.
Po polskiej stronie modernizowano także m.in. Park Konstytucji i jego otoczenie w Suwałkach. Z Programu Współpracy Transgranicznej Litwa-Polska-Rosja 2007-2013, dofinansowano kwotą 10 mln euro przebudowę drogi krajowej nr 65 na odcinku Gołdap-Kowale Oleckie (planowane zakończenie prac koniec sierpnia 2014r).

Wśród szczególnie znaczących projektów po stronie kaliningradzkiej można wymienić budowę oczyszczalni ścieków i wodociągów w obszarach przygranicznych obwodu kaliningradzkiego i Litwy, modernizacje odcinka drogi samochodowej od Kaliningradu do rosyjsko-polskiej granicy, przejścia granicznego Mamonowo-2 – Grzechotki.
Dzięki wprowadzeniu w czerwcu 2012 roku małego ruchu granicznego między obwodem kaliningradzkim a sąsiadującymi z nim polskimi województwami, w ciągu pierwszych czterech miesięcy granicę przekroczyło 1,5 mln osób. Zdaniem ekspertów, ruch bezwizowy na przygranicznych terenach sprzyja aktywizacji kontaktów handlowych i dobrosąsiedzkich między mieszkańcami najbardziej wysuniętego na zachód rosyjskiego obwodu z Polakami. Jednym z najnowszych dowodów na to jest stworzenie w ramach projektu „Chirurgia wysokiej jakości ponad granicami”, centrum szkoleniowego w celu przygotowania, szkolenia i podnoszenia kwalifikacji rosyjskich i polskich chirurgów.

400 milionów euro do wzięcia

Programy współpracy granicznej, opracowywane przez Rosję i kraje unijne, otrzymają finansowanie w wysokości ponad 400 mln euro - poinformował w Kaliningradzie podczas VI Forum Regionów Partnerów Obwodu Kaliningradzkiego, dyrektor departamentu ds. kontaktów międzynarodowych i współpracy granicznej Ministerstwa Rozwoju Regionalnego Rosji Konstantin Szkred.
Przypuszcza się, że takich programów będzie siedem lub dziewięć. Będą one realizowane na warunkach współfinansowania: Rosja i UE przeznaczą na te cele po 200 mln euro. Zgodnie ze słowami przedstawiciela Ministerstwa Rozwoju Regionalnego, będą to projekty dwustronne: Rosja-Polska, Rosja-Litwa, Rosja-Finlandia itd. Podkreślił, że wśród projektów, które regiony zgłaszają do uzgodnienia, Rosja preferuje te, które rozwiązują przede wszystkim zadania infrastrukturalne. Chodzi o rozwój przejść granicznych, dróg granicznych, małego biznesu i rozwiązywanie problemów ekologicznych.

Turystyka, ekologia, rolnictwo, medycyna

Rosyjscy gospodarze Forum zaprezentowali w szczególności możliwości współpracy międzynarodowej w celu ochrony przyrody i rozwijania turystyki w oparciu o unikalny potencjał ekologiczny Parku Przyrodniczego „Wisztyniec” ustanowionego na terenie rosyjskiej części Puszczy Rominckiej i jeziora Wisztynieckiego. Samorząd województwa warminsko-mazurskiego ma tu swoją jednostkę posiadającą doświadczenie w realizacji wspólnych projektów z partnerami rosyjskimi - Park Krajobrazowy Puszczy Rominckiej z siedzibą w Żytkiejmach.

Przedstawiciele powiatów węgorzewskiego i gminy Kętrzyn przebywali już w rejonie ozierskim, w obwodzie kaliningradzkim, a towarzyszyła im delegacja Wydziału Promocji, Handlu i Inwestycji Zagranicznych Konsulatu Generalnego w Kaliningradzie, pod przewodnictwem Kierownika Wydziału Aleksandra Milota. Jak informuje Wydział Promocji, Handlu i Inwestycji Zagranicznych, omówiono dotychczasowe efekty współpracy z Rejonem Ozierskim (m.in. Gmina Kętrzyn: medycyna – badania przesiewowe, sport; Powiat Węgorzewski - edukacja/sport) oraz działania na przyszłość, w tym w ramach potencjalnych projektów współpracy transgranicznej PL-RU na perspektywę finansową 2014 - 2020.

Uczestnicy zapoznani zostali z prezentacją gospodarczą Rejonu Ozierskiego, w tym z terenami inwestycyjnymi.
Perspektywiczne obszary współpracy to m.in.:
·   turystyka (m.in. wodna – spływy kajakowe, agroturystyka), w tym wypracowanie wspólnych produktów turystycznych,
·   rolnictwo (hodowla mięsna i mleczna, sadzonki i in.),
·   przetwórstwo rolne oraz przechowalnictwo, w tych chłodnie,
·   gospodarka komunalno-mieszkaniowa (w tym oczyszczalnie),
·   energooszczędne oświetlenie,
·   medycyna, edukacja, sport, polityka społeczna (w tym domy seniora), e-usługi samorządów i in.
Omówione zostały krótkoterminowe plany współpracy polskich regionów z Rejonem Ozierskim oraz założenia planów współpracy do 2020 r. Ważne znaczenie dla współpracy będzie miał rozwój przejść granicznych. Są szanse że powstanie wreszcie przejście Perły - Kryłowo.

W Gołdapi przygotowania do odprawy samochodów ciężarowych

Przypomnijmy, że trwają intensywne przygotowania do wprowadzenia odpraw samochodów ciężarowych na przejściu granicznym Gołdap-Gusiew. Obecnie na tym polsko-rosyjskim przejściu granicznym odprawiany jest ruch pasażerski i towarowy o masie do 7,5 tony. Prace przystosowawcze do wprowadzenia odpraw ciężarówek potrwają do listopada. W tegorocznym budżecie wojewody warmińsko-mazurskiego na dalszą rozbudowę przejścia przeznaczono 4 mln zł, ale niewykluczone, że budżet wojewody otrzyma dodatkowe pieniądze z rezerwy, które także zostaną przeznaczone na prace budowlane na przejściu. W 2014 roku zbudowane mają być drogi wyjazdowe i dojazdowe na przejściu, w jego części przeznaczonej na odprawy towarowe. Przejście zostanie wyposażone m.in. w sprzęt komputerowy.

- Mamy dobry klimat do kontaktów z partnerami rosyjskimi: mały ruch graniczny sprawdza się w praktyce, podwoiła się liczba osób przekraczających granicę. Przed tygodniem odbyły się Dni Obwodu na Warmii i Mazurach, w tym Forum Współpracy Biznesowej. Teraz Forum Regionów w Kaliningradzie, za miesiąc posiedzenie polsko-rosyjskiej rady ds. współpracy regionów Polski z obwodem kaliningradzkim - stwierdził wicemarszałek województwa warmińsko- mazurskiego, Jarosław Słoma, przewodniczący warmińsko-mazurskiej delegacji na Forum.

Wpisać się w Mundial

Nieco wcześniej, w Kaliningradzie, miała miejsce prezentacja potencjału handlowo-inwestycyjnego Polski (w ramach kampanii medialnej „Made in Poland” w 9 rosyjskich miastach – gospodarzach Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej w 2018 r.).
Prezentacja z udziałem ok. 50 przedstawicieli, głównie kaliningradzkich środków masowego przekazu i biznesu odbyła się w Kaliningradzkiej Izbie Handlowo-Przemysłowej.

W wywiadzie dla polaru rus.ruv.ru, Aleksander Milota - pierwszy Radca-Kierownik Wydziału Promocji Handlu i Inwestycji Konsulatu Generalnego RP w Kaliningradzie – podkreślił: Skoro mówimy o współpracy gospodarczej Polski z obwodem kaliningradzkim, biorąc pod uwagę wyniki 2013 roku, to niewątpliwie pozytywnie oceniamy dynamikę naszych stosunków. Przecież w minionym roku po raz pierwszy wielkość wzajemnej wymiany handlowej osiągnęła kwotę prawie jednego miliarda dolarów! Polski eksport zwiększył się o 12,5 procenta, natomiast ten wskaźnik naszych kolegów z obwodu kaliningradzkiego wynosi 60 procent. W najszybszym tempie rozwija się współdziałanie w dziedzinie produkcji żywności, w budownictwie, w turystyce zdrowotnej, a także w produkcji mebli i kosmetyków.

Kaliningrad jest jednym z dziewięciu miast w Rosji, gdzie odbywać się będzie Mundial w 2018 roku. Natomiast Polska nagromadziła niezłe doświadczenie w zakresie przygotowań i przeprowadzenia piłkarskich mistrzostw Europy w 2012 roku.Dlatego przedstawiliśmy projekt „Made In Poland” dla zaprezentowania wszystkich możliwości polskich firm w budowie obiektów sportowych, baz treningowych, hoteli, a także w urządzeniu dróg.

Ponadto, polscy specjaliści wezmą udział w rekonstrukcji śródmieścia Kaliningradu, a także założą w obwodzie nowe farmy mleczne. Wypada dodać, że firma „Mlekowita”, która produkuje ser mozarella, ma własny dom handlowy w Kaliningradzie. Specjaliści z naszego przedsiębiorstwa „Uniweb” zbudowali tam hotel „Radisson” i szereg innych. Natomiast polska firma kosmetyczna „Inglot” planuje w tym roku, oprócz już funkcjonujących 15 sklepów w całej Rosji, otwarcie kolejnych 10! Mamy mnóstwo najróżniejszych planów, jesteśmy przekonani, że współdziałanie z partnerami rosyjskimi da się znacznie rozszerzyć - informował Kierownik Wydziału Promocji Handlu i Inwestycji Konsulatu Generalnego RP w Kaliningradzie.

Jan Wyganowski