Komu nie zdarzyło się po pracy ponarzekać na szefa, klienta czy kolegę zza biurka? Dzielenie się z innymi biurowymi opowieściami może jednak wpędzić nas w poważne kłopoty. Sprawdź jak mówić o pracy, by nie wejść w konflikt z prawem. A może jest już za późno?
Niezależnie od tego czy pracujemy w maÅ‚ej firmie, czy w wielkiej korporacji w trakcie realizowania obowiÄ…zków zawodowych wchodzimy w posiadanie informacji, które nie powinny wypÅ‚ynąć na zewnÄ…trz. Niektórzy pracodawcy by zabezpieczyć swoje interesy wymagajÄ… od nowo zatrudnionych podpisania specjalnych umów o zachowanie poufnoÅ›ci. Jednak uwaga, nawet bez podpisania takiego dokumentu obowiÄ…zuje nas dyskrecja. W jakim zakresie?
Długi język grozi bezrobociem
Pracownicy powinni uważać przede wszystkim na tzw. tajemnicÄ™ przedsiÄ™biorstwa. Jej definicjÄ™ reguluje ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Jak czytamy w ustawie: „Przez tajemnicÄ™ przedsiÄ™biorstwa rozumie siÄ™ nieujawnione do wiadomoÅ›ci publicznej informacje techniczne, technologiczne, handlowe, organizacyjne przedsiÄ™biorstwa lub inne informacje posiadajÄ…ce wartość gospodarczÄ…, co do których przedsiÄ™biorca podjÄ…Å‚ niezbÄ™dne dziaÅ‚ania w celu zachowania ich poufnoÅ›ci”. Które informacje sÄ… tajemnicÄ…? Nie ma jednej odpowiedzi na to pytanie – wszystko zależy od indywidualnej sytuacji danej firmy i rodzaju dziaÅ‚alnoÅ›ci. Wiadomo, że niektóre zakÅ‚ady pracy (zwÅ‚aszcza te dziaÅ‚ajÄ…ce w sektorze nowoczesnych technologi) bÄ™dÄ… posiadaÅ‚y wiÄ™cej tajemnic – inne znacznie mniej. TajemnicÄ… objÄ™te mogÄ… być np. treÅ›ci umów zawieranych z kontrahentami czy plany przyszÅ‚ych dziaÅ‚aÅ„. Dla wÅ‚asnego bezpieczeÅ„stwa lepiej wykazać siÄ™ nadmiernÄ… dyskrecjÄ… niż zbytniÄ… wylewnoÅ›ciÄ…. W dobie mediów spoÅ‚ecznoÅ›ciowych i internetu nieopatrzna wypowiedź może kosztować nas wiÄ™cej niż utratÄ™ pracy.
Zdradzisz tajemnicÄ™ – naruszysz kodeks karny
Ujawnienie tajemnicy przedsiÄ™biorstwa stanowi czyn nieuczciwej konkurencji, który może za sobÄ… pociÄ…gać odpowiedzialność karnÄ… oraz cywilnÄ…. JeÅ›li pracownik podpisaÅ‚ umowÄ™ o zachowaniu poufnoÅ›ci to dodatkowo można mówić o odpowiedzialnoÅ›ci kontraktowej.
– W zakresie odpowiedzialnoÅ›ci cywilnej przedsiÄ™biorca może domagać siÄ™ od pracownika szeregu dziaÅ‚aÅ„ wskazanych w ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Najważniejsze z nich to żądanie zaniechania niedozwolonych dziaÅ‚aÅ„ a także naprawienie szkody – mówi mecenas Konrad Syryca z Fic, Syryca Kancelarii Radców Prawnych – JeÅ›li chodzi o odpowiedzialność karnÄ… to warto zwrócić uwagÄ™ na art. 266 kodeksu karnego, który za ujawnienie informacji zdobytej w zwiÄ…zku z wykonywanÄ… pracÄ… przewiduje karÄ™ grzywny, ograniczenia wolnoÅ›ci lub jej pozbawienia do lat dwóch – zaznacza mec. Syryca.
Dodajmy, że w myÅ›l przepisów, przestÄ™pstwo to Å›cigane jest na wniosek pokrzywdzonego.
Czy Polacy czÄ™sto Å‚amiÄ… prawo w tym zakresie? Trudno stwierdzić, bo prawdopodobnie nie wszystkie przypadki sÄ… zgÅ‚aszane na policjÄ™ czy kierowane do sÄ…du. Statystyki Policji wskazujÄ…, że liczba wszczÄ™tych postÄ™powaÅ„ w sprawie przestÄ™pstw przeciwko ochronie informacji co roku jest podobna: w 2011 roku wszczÄ™to 131 postÄ™powaÅ„, w 2012 – 159, natomiast w 2013 mniej, bo 148. Warto zauważyć, jednak, że liczba stwierdzonych przestÄ™pstw byÅ‚a znacznie niższa i wynosiÅ‚a – 47 (w roku 2011), 77 (w roku 2012), 50 (w roku 2013).