Ustawę o zmianie niektórych ustaw wspierających rozwój mieszkalnictwa przyjął Senat. Za głosowało 98 senatorów.
Pakiet ma stanowić impuls rozwojowy dla gospodarki, w którÄ… uderzyÅ‚a pandemia COVID-19.
Wiceminister Rozwoju, Pracy i Technologii Anna Kornecka wskazuje: – Pakiet, oprócz rozwiÄ…zaÅ„ wspierajÄ…cych rozwój mieszkalnictwa, obejmuje także zmiany z zakresu Prawa budowlanego, które umożliwiÄ… cyfryzacjÄ™ niektórych procedur. W planach mamy kontynuowanie digitalizacji tego obszaru. Chcemy, żeby najpóźniej w drugiej poÅ‚owie przyszÅ‚ego roku możliwe byÅ‚o zÅ‚ożenie wniosku o pozwolenie na budowÄ™ przez Internet, razem ze wszystkimi niezbÄ™dnymi zaÅ‚Ä…cznikami, w tym z projektem budowlanym. Już dziÅ› projekty budowlane powstajÄ… w formie elektronicznej, wiÄ™c jest to pożądany krok w celu usprawnienia procedur.
Zmiany w budownictwie społecznym, czynszowym oraz komunalnym:
-
wyższe granty z Funduszu DopÅ‚at w BGK dla gmin na budowÄ™ mieszkaÅ„ spoÅ‚ecznych (z 20% kosztów inwestycji do nawet 35%); wprowadzenie zasady finansowania wkÅ‚adu gminy, a nie refinansowania;
-
zwiÄ™kszenie wsparcia dla gmin na budowÄ™ mieszkaÅ„ komunalnych (na pokrycie do 80% kosztów nowych inwestycji;
-
wyższe granty na remonty zasobu budynków komunalnych, które ze wzglÄ™du na stan techniczny nie sÄ… użytkowane (pustostany); uproszczona procedura ubiegania siÄ™ o Å›rodki;
-
uelastycznienie zasad dotyczÄ…cych czynszu w przypadku inwestowania przez TBS w OZE, termomodernizacjÄ™ lub w poprawÄ™ dostÄ™pnoÅ›ci dla seniorów i osób niepeÅ‚nosprawnych;
-
premie remontowe na budynki TBS starsze niż 20 lat (obecnie ogólna zasada pozwala uzyskać ze Å›rodków Funduszu Termomodernizacji i Remontów premiÄ™ na remont budynku wybudowanego przed 1961 r.);
-
wakacje czynszowe dla lokatorów w TBS-ach (nawet 20% niższy czynsz) po spÅ‚acie kredytu przez TBS;
-
w przypadku budowy mieszkań społecznych z wyższą partycypacją lokatora w kosztach budowy, będzie możliwość zmiany umowy najmu na umowę najmu z dojściem do własności;
-
dopÅ‚aty do czynszu w programie „Mieszkanie na start” i szansa dojÅ›cia do wÅ‚asnoÅ›ci nowego mieszkania także dla osób bez zdolnoÅ›ci czynszowej (opcja dla „stajÄ…cych na nogi” – dopÅ‚aty do czynszu również dla lokatorów mieszkaÅ„ wynajmowanych od inwestora przez gminÄ™ i podnajmowanych lokatorowi);
-
finansowanie tworzenia powierzchni wspólnych dla seniorów w budynkach komunalnych.
RzÄ…dowy Fundusz Rozwoju Mieszkalnictwa
-
dodatkowa pula Å›rodków w wysokoÅ›ci 1,5 mld zÅ‚;
-
dla gmin, które chciaÅ‚yby wesprzeć budownictwo spoÅ‚eczne, ale ich budżety ucierpiaÅ‚y w wyniku pandemii COVID-19;
-
wysokość wsparcia wyniesie 10% planowanej inwestycji mieszkaniowej istniejÄ…cego TBS/SIM lub w przypadku nowego SIM – 3 mln zÅ‚;
-
wnioski będą przyjmowane przez KZN i rozpatrywane w terminie 60 dni;
-
obowiązywać będzie uproszczona procedura.
Pomoc kierowana bezpoÅ›rednio do lokatorów:
-
nowe dopÅ‚aty do czynszu wliczane do dodatków mieszkaniowych – wyższe dodatki mieszkaniowe dla najemców dotkniÄ™tych skutkami epidemii COVID-19 (do 1 500 zÅ‚ miesiÄ™cznie przez póÅ‚ roku, na pokrycie do 75% czynszu);
-
systemowo lepsza procedura dla wnioskujÄ…cych o dodatek mieszkaniowy.
SzczegóÅ‚y rozwiÄ…zaÅ„ spoÅ‚ecznej części pakietu mieszkaniowego
Wyższe granty na budowę i wsparcie dla gmin
ZwiÄ™ksza siÄ™ gminom bezzwrotne wsparcie z Funduszu DopÅ‚at (Fundusz zasilany z budżetu paÅ„stwa) dla inwestycji realizowanej przez TBS na podstawie umowy z gminÄ…. Podwyższa siÄ™ finansowe wsparcie dla gmin partycypujÄ…cych w kosztach budowy na podstawie umowy zawartej pomiÄ™dzy JST a inwestorem (w tym TBS) z 20% do maksymalnie nawet 35% kosztów inwestycji. Bardzo ważnÄ… zmianÄ… jest wprowadzenie zasady uruchomienia tego grantu na etapie realizacji inwestycji, żeby Å›rodki bezpoÅ›rednio pokrywaÅ‚y część kosztów, a nie refinansowaÅ‚y koszty już poniesione. Obecnie pieniÄ…dze wypÅ‚acane sÄ… dopiero po rozliczeniu inwestycji, co oznacza konieczność wczeÅ›niejszego zaangażowania wÅ‚asnych Å›rodków gminy.
Wakacje czynszowe
UÅ‚atwieniem dla osób wynajmujÄ…cych mieszkania w TBS-ach ma być wprowadzenie możliwoÅ›ci zamiany umowy najmu na umowÄ™ najmu zawierajÄ…cÄ… rozliczenie partycypacji (tzw. wakacje czynszowe). Obecnie najemca/partycypant może odzyskać wpÅ‚aconÄ… partycypacjÄ™ w kosztach budowy wynajmowanego lokalu wyÅ‚Ä…cznie w przypadku zakoÅ„czenia najmu i opuszczenia lokalu. Po zmianach, po spÅ‚acie przez TBS/SIM kredytu zaciÄ…gniÄ™tego na budowÄ™ lokalu mieszkalnego, mieszkaÅ„cy bÄ™dÄ… mogli sami zdecydować, kiedy i w jaki sposób odzyskajÄ… swój wkÅ‚ad partycypacyjny. Nie muszÄ… już czekać do momentu zakoÅ„czenia najmu, ale bÄ™dÄ… mogli stopniowo odbierać swój wkÅ‚ad w czynszu – dziÄ™ki czemu bÄ™dÄ… pÅ‚acić mniej.
Kolejnym udogodnieniem dla obywateli bÄ™dzie możliwość wyodrÄ™bniania na wÅ‚asność/zbywanie lokali mieszkalnych wybudowanych w ramach preferencyjnych kredytów udzielanych w aktualnym programie spoÅ‚ecznego budownictwa czynszowego.
Społeczne Inicjatywy Mieszkaniowe (SIM)
Proponuje siÄ™ także, aby na rynku pojawiÅ‚y siÄ™ mieszkania z atrakcyjnÄ… ofertÄ… czynszowÄ…, z możliwoÅ›ciÄ… dojÅ›cia do wÅ‚asnoÅ›ci wynajmowanego lokalu. BÄ™dzie tu konieczny wkÅ‚ad partycypacyjny ze strony lokatora, na pokrycie co najmniej 20% (25% w dużych miastach) kosztów budowy. Z wnioskiem o zamianÄ™ dotychczasowej umowy najmu na umowÄ™ najmu z dojÅ›ciem do wÅ‚asnoÅ›ci bÄ™dzie można wystÄ…pić po spÅ‚aceniu przez SIM kredytu zaciÄ…gniÄ™tego na inwestycjÄ™.
W obecnie funkcjonujÄ…cych TBS-ach wpÅ‚acana partycypacja w kosztach budowy lokalu nie wiąże siÄ™ z żadnym dodatkowym uprawnieniem dla lokatora, a stanowi czÄ™sto niezbÄ™dny element finansowania inwestycji. Nowa formuÅ‚a ma być bardziej atrakcyjna dla osób, które poszukujÄ… mieszkania i stabilizacji, ale nie chcÄ… lub nie mogÄ… zwiÄ…zać siÄ™ wieloletnim i obciążajÄ…cym kredytem hipotecznym.
Pomoc dla wynajmujących dotkniętych ekonomicznymi skutkami COVID-19
Projektowane wsparcie przewiduje możliwość ubiegania siÄ™ o dodatki mieszkaniowe, powiÄ™kszone o dopÅ‚atÄ™ z Funduszu PrzeciwdziaÅ‚ania COVID-19. Proponujemy wyższe dodatki mieszkaniowe dla najemców, w tym także na rynku komercyjnym – do 1500 zÅ‚ miesiÄ™cznie przez póÅ‚ roku, na pokrycie do 75% czynszu.
DopÅ‚ata do czynszu, finansowana z budżetu paÅ„stwa (ze Å›rodków z Funduszu PrzeciwdziaÅ‚ania COVID-19) bÄ™dzie przyznawana przez gminÄ™ razem z dodatkiem mieszkaniowym tym gospodarstwom domowym, które wniosek o te Å›wiadczenia zÅ‚ożą do 31 marca 2021 r. Osoby te bÄ™dÄ… zobowiÄ…zane do wykazania, że w ostatnich trzech miesiÄ…cach ich Å›redni miesiÄ™czny dochód nie tylko upoważnia do otrzymania dodatku mieszkaniowego, ale też byÅ‚ o co najmniej 25 % niższy niż w 2019 r. (np. na podstawie PIT za 2019 r.). Dodatek mieszkaniowy powiÄ™kszony o dopÅ‚atÄ™ bÄ™dzie przysÅ‚ugiwaÅ‚, jeżeli najemca byÅ‚ najemcÄ… lokalu mieszkalnego przed 14 marca 2020 r. Poza tym proponuje siÄ™, aby zarówno dodatek, jak i dopÅ‚ata mogÅ‚y zostać przyznane nie tylko na pokrycie opÅ‚at przyszÅ‚ych, ale i za okres ubiegÅ‚y, nie wczeÅ›niejszy jednak niż od 1 kwietnia 2020 r. Dodatek z dopÅ‚atÄ… w dalszym ciÄ…gu byÅ‚by przyznawany na opÅ‚aty za okres 6 miesiÄ™cy, ale dziÄ™ki temu mógÅ‚by zostać przeznaczony na uregulowanie zalegÅ‚oÅ›ci czynszowych z poprzednich miesiÄ™cy.
Wysokość dopÅ‚aty ma stanowić różnicÄ™ miÄ™dzy kwotÄ… dodatku mieszkaniowego powiÄ™kszonego o dopÅ‚atÄ™ do czynszu, przyznanego na zasadach projektowanej ustawy, a kwotÄ… dodatku mieszkaniowego, jaka zostaÅ‚aby przyznana na zasadach ogólnych ustawy. Kwota dopÅ‚aty ma być wyszczególniana w decyzji przyznajÄ…cej dodatek mieszkaniowy, powiÄ™kszony o tÄ™ dopÅ‚atÄ™. RozwiÄ…zanie to ma uÅ‚atwić rozliczenie Å›rodków przekazywanych gminie na wypÅ‚atÄ™ dopÅ‚at. Åšrodki na wypÅ‚atÄ™ dopÅ‚at do dodatków mieszkaniowych przekazywane bÄ™dÄ… gminie – na jej wniosek – przez wojewodÄ™.
Książeczki mieszkaniowe
System książeczek mieszkaniowych uruchomiono w PRL, jako sposób oszczÄ™dzania na wÅ‚asne mieszkanie. Posiadacze książeczek mieszkaniowych (zaÅ‚ożonych do 23 października 1990 r.) majÄ… prawo do premii gwarancyjnej. Jest to rekompensata pieniężna za to, że ich oszczÄ™dnoÅ›ci w okresie transformacji ustrojowej straciÅ‚y na wartoÅ›ci. W 2019 r. zlikwidowanych zostaÅ‚o ok. 14,1 tys. książeczek mieszkaniowych z prawem do premii gwarancyjnej. Z danych za 2019 r. wynika, że książeczki mieszkaniowe ma ok. 1 mln Polaków.
Zmiany zakładają:
-
Poszerzenie katalogu wydatków uprawniajÄ…cych do wypÅ‚acenia premii gwarancyjnej przy likwidacji książeczki mieszkaniowej. Premia gwarancyjna bÄ™dzie przysÅ‚ugiwaÅ‚a w zwiÄ…zku z :
-
wniesieniem opłat za przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności;
-
inwestycjami, które poprawiÄ… stan techniczny mieszkania lub domu, tj. na:
-
działania termomodernizacyjne (np. ocieplenie domu),
-
wymianÄ™ źródeÅ‚ ciepÅ‚a na bardziej ekologiczne (np. wymiana starych kotÅ‚ów na nowoczesne urzÄ…dzenia grzewcze),
-
montaż, wymianę lub modernizację instalacji gazowej, elektrycznej lub wodno-kanalizacyjnej,
-
wydatkami związanymi z zawarciem umowy najmu mieszkania (najmu instytucjonalnego) z dojściem do własności. Środki z premii gwarancyjnej będą przysługiwały właścicielowi książeczki mieszkaniowej po zapłacie części ceny mieszkania, w wysokości nie niższej niż 3 proc. wartości odtworzeniowej lokalu.
-
-
WÅ‚aÅ›ciciele książeczek mieszkaniowych bÄ™dÄ… mieli pierwszeÅ„stwo przy naborze wniosków o zawarcie umowy najmu w programie „Mieszkanie na start”.
Cyfryzacja procesu budowlanego
Zmiany w przepisach ustawy – Prawo budowlane wprowadzÄ… dla inwestora możliwość skÅ‚adania niektórych wniosków i dokonywania zgÅ‚oszeÅ„ w procesie budowlanym w postaci elektronicznej. WprowadzÄ… one także możliwość zaÅ‚Ä…czania do wniosków (zgÅ‚oszeÅ„) kopii dokumentów zamiast ich oryginaÅ‚ów. Wszystko to umożliwi w wielu sprawach kontakt obywatela z organem bez koniecznoÅ›ci wychodzenia z domu.
Inwestor bÄ™dzie korzystaÅ‚ ze specjalnego generatora udostÄ™pnionego na rzÄ…dowej stronie internetowej. Na tej stronie za pomocÄ… generatora inwestor wypeÅ‚ni wniosek (zgÅ‚oszenie, zawiadomienie), zaÅ‚Ä…czy skan lub zdjÄ™cie dokumentów wymagajÄ…cych doÅ‚Ä…czenia (których oryginaÅ‚ ma w postaci papierowej) i kompletny wniosek (zgÅ‚oszenie, zawiadomienie) wyÅ›le przez Internet.
JednoczeÅ›nie zachowana zostanie dotychczasowa postać skÅ‚adanej dokumentacji do organów administracji budowanej, czyli postać papierowa. Zainteresowany bÄ™dzie miaÅ‚ od tej pory możliwość wyboru, czy chce w procesie budowlanym kontaktować siÄ™ z organem w postaci elektronicznej, czy papierowej.
Drogą elektroniczną będzie można:
-
zÅ‚ożyć wniosek o odstÄ™pstwo od przepisów techniczno-budowlanych;
-
zgÅ‚osić roboty budowlane (niewymagajÄ…ce doÅ‚Ä…czenia projektów);
-
zÅ‚ożyć wniosek o pozwolenie na rozbiórkÄ™;
-
zgÅ‚osić rozbiórkÄ™;
-
złożyć wniosek o pozwolenie na budowę wraz z załączonym projektem zagospodarowania działki lub terenu oraz projektem architektoniczno-budowlanym w postaci elektronicznej;
-
złożyć wniosek o wydanie odrębnej decyzji o zatwierdzeniu projektu zagospodarowania działki lub terenu lub projektu architektoniczno-budowlanego;
-
złożyć wniosek o zmianę pozwolenia na budowę;
-
złożyć wniosek o wydanie pozwolenia na budowę tymczasowego obiektu budowlanego;
-
zÅ‚ożyć wniosek o przeniesienie decyzji o pozwoleniu na budowÄ™ oraz praw i obowiÄ…zków wynikajÄ…cych ze zgÅ‚oszenia;
-
zawiadomić o terminie rozpoczÄ™cia robót budowlanych;
-
zÅ‚ożyć wniosek o wydanie decyzji wyÅ‚Ä…czajÄ…cej stosowanie niektórych obowiÄ…zków w stosunku do kierownika budowy;
-
złożyć wniosek o wydanie decyzji o niezbędności wejścia do sąsiedniego budynku, lokalu lub na teren sąsiedniej nieruchomości;
-
złożyć wniosek o wszczęcie uproszczonego postępowania legalizacyjnego;
-
zawiadomić o zakończeniu budowy;
-
złożyć wniosek o pozwolenie na użytkowanie;
-
zgłosić zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części.
ŹródÅ‚o: MRPiT
Fot: Ilustracja do tekstu