W przeprowadzonym w Karpaczu  XXXI Forum Ekonomicznym udział wzięła delegacja Polaków z Wileńszczyzny na czele z prezesem ZPL i AWPL, europosłem Waldemarem Tomaszewskim, posłanką na Sejm RL z ramienia AWPL-ZChR Ritą Tamašunienė, merem rejonu wileńskiego Marią Rekść, wiceprezesem ZPL Jarosławem Narkiewiczem i dyrektorem Domu Kultury Polskiej w Wilnie Arturem Ludkowskim.
W pierwszym dniu forum JarosÅ‚aw Narkiewicz, wiceprezes ZwiÄ…zku Polaków na Litwie, rozmawiaÅ‚ z Rodakami w ramach panelu "Wspólnota Polonii i Polski wobec nowych wyzwaÅ„", Artur Ludkowski, dyrektor Domu Kultury Polskiej w Wilnie, wziÄ…Å‚ udziaÅ‚ w panelu "Turystyka polonijna – rosnÄ…cy segment rynku turystycznego w Polsce.
Podczas dyskusji w ramach forum mer rejonu wileÅ„skiego Maria Rekść z ramienia Akcji Wyborczej Polaków na Litwie-ZwiÄ…zku ChrzeÅ›cijaÅ„skich Rodzin mówiÅ‚a m.in. o statusie, jaki wypracowaÅ‚a sobie na Litwie polska mniejszość, mówiÅ‚a o roli samorzÄ…dów na WileÅ„szczyźnie w utrzymaniu polskiej tożsamoÅ›ci i znaczeniu, jakie ma przekazanie dla kolejnych pokoleÅ„ polskich tradycji, jÄ™zyka i przywiÄ…zania do wszystkiego, co polskie.
- JesteÅ›my Polakami z Litwy i cieszymy siÄ™, że mamy dwie ojczyzny. (...) Mamy obowiÄ…zek troszczyć siÄ™ o swojÄ… kulturÄ™, tradycje – o tożsamość. Chcemy, by ta troska nie zniknęła z nami, tylko pragniemy jÄ… przekazać mÅ‚odszym pokoleniom – podkreÅ›liÅ‚a mer Maria Rekść podczas XXXI Forum Ekonomicznego w Karpaczu.
- Zależy nam na tym, by nie tylko nasze dzieci i mÅ‚odzież wyjeżdżaÅ‚y do Polski, ale również, by Polska przyjeżdżaÅ‚a do nas. By mÅ‚odzież poczuÅ‚a i zobaczyÅ‚a, że tu sÄ… Polacy, że tu sÄ… ich bracia i siostry, że w żyÅ‚ach naszych pÅ‚ynie ta sama krew. By mÅ‚odzież w Polsce wiedziaÅ‚a, że naród tam zostaÅ‚, na swojej ziemi, na dobre i na zÅ‚e - oÅ›wiadczyÅ‚a mer Maria Rekść.
Mer Maria Rekść mówiÅ‚a również o roli i funkcjach, jakie peÅ‚niÄ… samorzÄ…dy na WileÅ„szczyźnie.
- Nie tylko dbamy o każdego swego mieszkaÅ„ca i Å›wiadczymy caÅ‚y wachlarz usÅ‚ug, ale naszym dodatkowym obowiÄ…zkiem jest również troska o swojÄ… tożsamość narodowÄ… i przekazanie jej nastÄ™pnym pokoleniom - oÅ›wiadczyÅ‚a mer.
Maria Rekść dziÄ™kowaÅ‚a w ramach forum dla Stowarzyszenia „Wspólnota Polska“, w tym byÅ‚ego prezesa Andrzeja Stelmachowkiego - trzeciÄ… osobÄ™ w historii SamorzÄ…du Rejonu WileÅ„skiego, która otrzymaÅ‚a tytuÅ‚ Honorowego Obywatela Rejonu WileÅ„skiego.
-JesteÅ›my wdziÄ™czni dla Macierzy. OsobiÅ›cie akcentujÄ™ „WspólnotÄ™ PolskÄ…“, która zawsze pomagaÅ‚a dla naszej oÅ›wiaty i placówek oÅ›wiatowych - powiedziaÅ‚a mer.
WspóÅ‚praca z polskimi samorzÄ…dami
Mer rejonu wileÅ„skiego Maria Rekść wraz z posÅ‚ankÄ… na Sejm Litwy RitÄ… TamašunienÄ— wzięły udziaÅ‚ w ramach forum w panelu dyskusyjnym pt. „WspóÅ‚praca samorzÄ…dów ze Å›rodowiskami polskimi i polonijnymi w Å›wiecie”.
PoseÅ‚ Rita TamašunienÄ— wzięła ponadto udziaÅ‚ w panelu dyskusyjnym "Dyplomacja samorzÄ…dowa - instrumentem miast i regionów w polityce zagranicznej", biorÄ…c m.in. udziaÅ‚ w Forum Polonijnym, Forum Regionów oraz Inwestycje i rozwój.
PoseÅ‚ Rita TamašunienÄ— mówiÅ‚a o bardzo ważnej roli, jakÄ… peÅ‚ni wspóÅ‚praca samorzÄ…dów WileÅ„szczyzny z samorzÄ…dami w Polsce. PoseÅ‚ zaznaczyÅ‚a, że kooperacja ta jest, jej zdaniem, istotna w dwóch pÅ‚aszczyznach: z uwagi na braterskie wiÄ™zy Å‚Ä…czÄ…ce Rodaków w Polsce i na Litwie i z uwagi na to, że wspóÅ‚dziaÅ‚anie polskiej mniejszoÅ›ci z Rodakami w Polsce peÅ‚ni funkcjÄ™ promocji Polski jako kraju na Litwie.
Rejon WileÅ„ski od lat wspóÅ‚pracuje m.in. z samorzÄ…dami a naszego województwa, w tym z Suwalszczyzny.
Polska jest w modzie, na topie na Litwie
- Litwini sÄ… coraz bardziej zaciekawieni PolskÄ…, wracajÄ… do Polski w różnych celach: nawiÄ…zanie kontaktów biznesowych, wycieczki turystyczne już nie do Turcji, tylko do Polski. Polska jest w modzie, na topie na Litwie" - oceniÅ‚a poseÅ‚.
UdziaÅ‚ w forum wziÄ…Å‚ również mer rejonu solecznickiego ZdzisÅ‚aw Palewicz.
Mer rejonu solecznickiego Zdzisław Palewicz akcentował sprawy rozwoju regionalnego i promował rejon solecznicki
Mer samorzÄ…du rejonu solecznickiego ZdzisÅ‚aw Palewicz na osobiste zaproszenie przewodniczÄ…cego Rady Programowej Forum Ekonomicznego Zygmunta Berdychowskiego uczestniczyÅ‚ w obradach Forum Ekonomicznego w Karpaczu, które odbyÅ‚o siÄ™ w dniach 6-8 wrzeÅ›nia. Forum odbywaÅ‚o siÄ™ pod hasÅ‚em „Europa w obliczu nowych wyzwaÅ„”.
Delegacja samorzÄ…dowców z rejonu solecznickiego braÅ‚a udziaÅ‚ w wielu panelach dyskusyjnych. Podczas swego wystÄ…pienia mer ZdzisÅ‚aw Palewicz akcentowaÅ‚ sprawy rozwoju regionalnego i promowaÅ‚ rejon solecznicki.
Z partnerami z Polski i innych krajów zostaÅ‚y omówione kwestie wspóÅ‚pracy. Mer nawiÄ…zaÅ‚ nowe kontakty i zaprosiÅ‚ partnerów do odwiedzenia rejonu solecznickiego. Ustalono też kalendarz spotkaÅ„ – sÄ… to imprezy kulturalne, spotkania o tematyce gospodarczej i inne wspólne przedsiÄ™wziÄ™cia. Mer dużo uwagi poÅ›wiÄ™ciÅ‚ dla spraw inwestycyjnych i podkreÅ›laÅ‚, że klimat gospodarczy rejonu solecznickiego jest przychylny dla rozwoju biznesu, w tym miÄ™dzynarodowego.
Wynikiem licznych spotkaÅ„ mera i delegacji rejonu solecznickiego z partnerami zagranicznymi jest pozyskanie wsparcia do realizacji wielu projektów o charakterze lokalnym i miÄ™dzynarodowym.
Wspólne projekty
W rejonie solecznickim oraz realizowany był m.in. międzynarodowy projekt z polskimi partnerami.
Administracja Rejonu Solecznickiego wraz z partnerami – Miejskim OÅ›rodkiem Kultury Rejonu Solecznickiego, gminÄ… SuwaÅ‚ki i Wigierskim Parkiem Narodowym – realizowaÅ‚a miÄ™dzynarodowy projekt „WspóÅ‚praca litewsko-polska w celu zachowania zasobów kulturowych i stworzenia bazy dla turystyki” w ramach „Interreg VA Litwa -Polska” wspóÅ‚pracy transgranicznej.
GÅ‚ównym celem tego projektu byÅ‚o zintensyfikowanie dialogu miÄ™dzykulturowego poprzez poÅ‚Ä…czenie mocnych stron i wiedzy partnerów, zwiÄ™kszenie atrakcyjnoÅ›ci obiektów dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego w regionie przygranicznym, rozwijanie bliższych wiÄ™zi kulturowych i harmonijnego podejÅ›cia do turystyki.
W trakcie realizacji projektu w ubiegłym roku rozpoczęto prace remontowe stodoły dworu Jasiūnai. Już w tym roku odnowiono pomieszczenia i zlokalizowano w nich pracownię kreatywną, zakupiono sprzęt do edukacji, organizowane są imprezy kulturalne i szkolenia dla przedstawicieli turystyki.
Gmina SuwaÅ‚ki otrzymaÅ‚a 463.463 euro, a Wigierski Park Narodowy 142.081 euro na ten wspólny projekt. Wykonana zostaÅ‚a m.in. modernizacja placu w Starym Folwarku. Prace objęły modernizacjÄ™ gminnej sceny, montaż oÅ›wietlenia i nowych latarni. Wigierski Park Narodowy zmieniÅ‚ jednÄ… ze swoich wystaw.
W dniach 1-2 czerwca 2022 r. odbyÅ‚ siÄ™ transgraniczny rajd rowerowy w ramach polsko-litewskiej wspóÅ‚pracy Gminy SuwaÅ‚ki i Rejonu Solecznickiego z Litwy. Wydarzenie byÅ‚o kolejnym dziaÅ‚aniem realizowanym w ramach projektu pn. „WspóÅ‚praca Litwy i Polski w zakresie ochrony dziedzictwa kulturowego i promowania rozwoju turystyki”, nr LT-PL-5R-384.
UdziaÅ‚ w rajdzie wzięło 25 osób, w tym 10 osób z Litwy i 15 osób z Polski. Mimo, że pogoda nie zachÄ™caÅ‚a do rowerowych podróży grupa podjęła wyzwanie, w efekcie którego partnerzy z Litwy mogli poznać atrakcyjne turystycznie miejsca w Gminie SuwaÅ‚ki. Trasa rowerowa przebiegaÅ‚a szlakiem Green Velo, a nastÄ™pnie Å›cieżkami Wigierskiego Parku Narodowego. LeÅ›ne krajobrazy i nadwigierskie miejscowoÅ›ci zachwyciÅ‚y rowerzystów. Ostatecznie uczestnicy zakoÅ„czyli rajd z uÅ›miechem na twarzach.
Oprócz rowerowej eskapady uczestnicy zwiedzali miejsca dziedzictwa kulturowego, m. in. pokamedulski zespóÅ‚ klasztorny w Wigrach, Muzeum Wigier w Starym Folwarku oraz obiekty restaurowane w ramach projektu czyli Muzeum Etnografii w Krzywem oraz gminny plac w Starym Folwarku, gdzie już tego lata – 16 lipca 2022 r. – odbÄ™dzie siÄ™ festyn z udziaÅ‚em partnera z Litwy pod nazwÄ… „Odkryj transgraniczne tajemnice dziedzictwa kulturowego Polski i Litwy”. Już teraz wszystkich serdecznie zapraszamy!
Działania projektu po stronie Wigierskiego Parku Narodowego:
-
Restauracja i rozbudowa budynku dawnej stodoÅ‚y przy leÅ›niczówce w Krzywem,
w której mieÅ›ci siÄ™ wystawa etnograficzna „Ocalić od zapomnienia” oraz ochrona
i konserwacja eksponatów i aranżacja nowej wystawy. Zagospodarowanie terenu wokóÅ‚ budynku (ogrodzenie, ujÄ™cie wody, ogródki), dostosowanie obiektu do zwiedzania przez osoby niepeÅ‚nosprawne. -
Seria zajęć edukacyjnych online z zakresu wytwarzania tradycyjnych pamiÄ…tek, zabawek, produktów i kuchni regionalnej.
-
Działania i wydawnictwa promocyjne
Pałac w Wilkiszkach otworzył nową kartę w historii
Rejon solecznicki realizowaÅ‚ także inny polsko - litewski projekt pn. Interreg Litwa-Polska nr LT-PL-4R-327 „ZachÄ™canie do zatrudnienia mÅ‚odzieży w regionie przygranicznym, podnoszenie ich umiejÄ™tnoÅ›ci zawodowych”.
DziÄ™ki niemu nowy blask zyskaÅ‚ dwór w Wilkiszkach. W lipcu i sierpniu w odrodzonym obiekcie historycznym odbyÅ‚y siÄ™ cztery piÄ™ciodniowe obozy, w których uczestniczyÅ‚o aż 120 mÅ‚odych ludzi z rejonu solecznickiego.
Siedem kolejnych imprez promujących przedsiębiorczość młodzieży (szkolenia) finansowanych w ramach projektu Interreg zaplanowano we wrześniu i październiku w gospodarstwie dworskim Wiłkiszkiach.
- Wierzymy, że 2022 rok staÅ‚ siÄ™ poczÄ…tkiem piÄ™knej nowej historii paÅ‚acu dworskiego w WiÅ‚kiszkiach i na tym brzegu jeziora Merkis zrodzÄ… siÄ™ nowatorskie pomysÅ‚y, nawiążą siÄ™ wieloletnie przyjaźnie, a życie bÄ™dzie siÄ™ stale zmieniać – napisaÅ‚ samorzÄ…d rejonu.
Program Interreg Polska - Litwa w Brukseli
ZostaÅ‚ już przekazany do zaopiniowania Komisji Europejskiej projekt Programu Interreg VI-A Litwa-Polska 2021-2027. Tym samym osiÄ…gniÄ™to ważny kamieÅ„ milowy na drodze do kontynuacji polsko-litewskiej wspóÅ‚pracy transgranicznej – gÅ‚osi komunikat Komitetu Wykonawczego.
W dalszej kolejności Komisja Europejska dokona oceny projektu Programu oraz przedstawi swoje uwagi wobec treści dokumentu. Przewiduje się, że niebawem Program Interreg Litwa-Polska 2021-2027 zostanie formalnie zatwierdzony
Ostatnie miesiÄ…ce samorzÄ…dy po obu stronach granicy wykorzystujÄ… do nawiÄ…zywania nowych kontaktów, przygotowywania wspólnych projektów.
WYG
Na podst. L24.lt; salcininkai.lt; UG Suwałki
Fot. salcininkai.lt; Agata Pawłowska - Polonijna Agencja Informacyjna SWP; UG Suwałki
