Jest już projekt uchwały Rady Ministrów w sprawie budowy na granicy Polski z Obwodem Kaliningradzkim, granicy polsko-białoruskiej i polsko-ukraińskiej ogrodzenia, które ma zapobiegać rozprzestrzenianiu się wirusa ASF i roznoszeniu tej choroby przez dziki.
Zapora ma zapobiegać przedostawaniu siÄ™ dzików na teren Polski z krajów, gdzie wystÄ™puje afrykaÅ„ski pomór Å›wiÅ„. WedÅ‚ug naukowców, dzik jest gÅ‚ównym rezerwuarem tego wirusa, od którego zarażajÄ… siÄ™ Å›winie. Przy czym Å›winie mogÄ… zakazić siÄ™ nie tylko przez bezpoÅ›redni kontakt, ale także poprzez zjedzenie zakażonej karmy czy przeniesienie wirusa przez czÅ‚owieka. ASF powoduje duże skutki gospodarcze dla producentów Å›wiÅ„.
Od 2014 r. odnotowano w Polsce 108 ognisk choroby wÅ›ród Å›wiÅ„ domowych i 1415 wÅ›ród dzików.
Dwumetrowy płot
Stalowe ogrodzenie ma mieć dwa metry wysokoÅ›ci. BÄ™dzie miaÅ‚ również fundamenty w ziemi, aby uniemożliwić zwierzÄ™tom przekopywanie tuneli. Ogrodzenie z ocynkowanej siatki ma kosztować (razem z różnymi kosztami utrzymania) Å‚Ä…cznie 235,4 mln zÅ‚. Koszt samej budowy to ok. 129 mln zÅ‚ (ok. 109 tys. zÅ‚ za kilometr). Ogrodzenie ma mieć dÅ‚ugość 1 tys. 173 km. Ma być zbudowane w latach 2018-2020 i sfinansowane z budżetu paÅ„stwa.
Ministerstwo Rolnictwa Rozwoju Wsi chce, aby pieniÄ…dze na inwestycjÄ™ pochodziÅ‚y z budżetu paÅ„stwa; konkretnie ze Å›rodków przeznaczonych na inwestycje w poszczególnych województwach, rezerw celowych i pieniÄ™dzy przeznaczonych na usuwanie skutków klÄ™sk żywioÅ‚owych.
Potrzebna jest jednak specustawa, pozwalająca na masowe wywłaszczenia. Za przejęte nieruchomości będzie przysługiwało odszkodowanie. Jego wysokość będzie ustalana w drodze decyzji administracyjnej wydawanej przez właściwego wojewodę.
Za realizację inwestycji, a następnie za utrzymanie zapory będą odpowiedzialni wojewodowie: warmińsko-mazurski, podlaski, lubelski i podkarpacki.
- Mamy sytuacjÄ™ nadzwyczajnÄ… i musimy postÄ™pować nadzwyczajnie – tak wiceminister rolnictwa Zbigniew Babalski tÅ‚umaczyÅ‚ w radio Olsztyn plany ustawienia pÅ‚otu zabezpieczajÄ…cego przed dzikami przenoszÄ…cymi wirus ASF.
Polskim płotem zainteresowały się już europejskie agencje informacyjne.
Jak podaje brytyjski dziennik The Telegraph, polski rząd zbuduje jedno z najdłuższych ogrodzeń na świecie wzdłuż swojej wschodniej granicy. Jego celem jest ochrona przed dzikami przenoszącymi choroby.
-Polski rzÄ…d ma zbudować ogrodzenie na wschodniej granicy do 2020 r., by skutecznie zwalczać pomór Å›wiÅ„. Celem pÅ‚otu ma być zapobieganie przedostawaniu siÄ™ dzików na terytorium kraju. Eksperci nie sÄ… zgodni co do sÅ‚usznoÅ›ci tego rozwiÄ…zania, pisze z kolei Ouest-France, partner redakcji EURACTIV.com.
Niektórzy eksperci kwestionujÄ… skuteczność budowy takiego ogrodzenia.
- WÄ…tpiÄ™, czy to bÄ™dzie skuteczne rozwiÄ…zanie”, powiedziaÅ‚ w wywiadzie dla The Telegraph dr Tomasz Podgórski, ekspert Instytutu Biologii Ssaków Polskiej Akademii Nauk. „BiaÅ‚oruÅ› już próbowaÅ‚a czegoÅ› podobnego i badania wykazaÅ‚y, że dziki nie majÄ… problemu z przedostawaniem siÄ™”.
- Dziki sÄ… potężnymi i inteligentnymi zwierzÄ™tami. MajÄ… też niezwykÅ‚Ä… umiejÄ™tność krzyżowania siÄ™ i unikania przeszkód, zwÅ‚aszcza, jeÅ›li uniemożliwiajÄ… im żerowanie. Tymczasem, granicÄ™ wschodniÄ… przecinajÄ… jeziora i rzeki. Jest wiÄ™c bardzo prawdopodobne, że zapewniÄ… one dzikom naturalne przejÅ›cie - cytuje Ouest-France portal euractiv.
- Nawet jeÅ›li postawimy ten pÅ‚ot, który ma teoretycznie zapobiec wÄ™drówce zakażonych dzików, czy to z Rosji, czy BiaÅ‚orusi czy Ukrainy, to i tak mamy ten problem dalej u siebie. Co najwyżej zamkniemy go we wÅ‚asnych granicach - powiedziaÅ‚ dr Podgórski podczas wywiadu z radiem Tok FM.
Komisja Europejska też ma wÄ…tpliwoÅ›ci co do sensownoÅ›ci budowania ogrodzenia wzdÅ‚uż granicy Polski z BiaÅ‚orusiÄ… i UkrainÄ… jako sposobu walki z afrykaÅ„skim pomorem Å›wiÅ„ (ASF) – ustaliÅ‚a brukselska korespondentka RMF FM.
- Sens budowy takiego ogrodzenia wzdÅ‚uż granicy miÄ™dzy krajami wydaje siÄ™ wÄ…tpliwy ze wzglÄ™du na stosunek kosztów do ewentualnych korzyÅ›ci - podaÅ‚y źródÅ‚a radia w KE.
- Niemniej jednak 26 marca br. odbÄ™dzie siÄ™ konferencja w Polsce, w której wezmÄ… udziaÅ‚ przedstawiciele praktycznie wszystkich paÅ„stw - zapowiedziaÅ‚ minister rolnictwa Krzysztof Jurgiel.
Nie ma leku ani szczepionki
Od lat afrykaÅ„ski pomór Å›wiÅ„, wysoce zakaźna choroba krwotoczna, dotyka dziki i Å›winie w Europie. Chociaż nie stanowi zagrożenia dla ludzi, jest szkodliwa dla hodowli trzody chlewnej i może wyniszczyć caÅ‚Ä… populacjÄ™ Å›wiÅ„. Niestety, nadal nie ma na niÄ… leku ani szczepionki. W 1960 r. choroba dotknęła HiszpaniÄ™ i PortugaliÄ™, a jej zwalczenie zajęło ponad 30 lat.
We Francji rosnÄ…ca populacja dzików doprowadziÅ‚a do wyniszczenia pastwisk wykorzystywanych do hodowli krów mlecznych. We francuskim departamencie Górny Ren zjawisko to staÅ‚o siÄ™ tak poważne, że w styczniu br. rolnicy zażądali masowego odstrzaÅ‚u dzików. Powodem byÅ‚o zagrożenie produkcji sera Munster.
Odstrzelą dziki do końca marca?
Kolejnym sposobem na ograniczenie ASF jest wÅ‚aÅ›nie odstrzaÅ‚ sanitarny. Wiceminister Zbigniew Babalski podkreÅ›liÅ‚ w rozmowie z radiem Olsztyn, że ilość dzików ma być zredukowana do koÅ„ca marca br.
- Dane statystyczne podajÄ…, że mamy pogÅ‚owie trzody chlewnej w granicach 14 milionów sztuk. Jeżeli nie bÄ™dziemy podejmować Å›rodków nadzwyczajnych, to za jakiÅ› czas możemy przestać być producentem trzody. Mówimy o 200 tysiÄ…cach gospodarstw i 200 tysiÄ…cach stad trzody chlewnej. Za chwilÄ™ możemy stanąć przed poważnym problemem co dalej? WieprzowinÄ™ bÄ™dziemy importować, ale co z naszymi producentami? Podejmujemy kroki nadzwyczajne (…) BÄ™dziemy robić wszystko, żeby to zatrzymać- tÅ‚umaczyÅ‚ wiceminister.
WYG
ŹródÅ‚a: MRiRW; Radio Olsztyn; euractiv.com; Belsat.eu
Mapa:euractiv.com; Fot: Pixabay
