Jak istotny jest kapitał początkowy dla nowego emeryta

Przywrócenie wieku emerytalnego do 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn wywołało ogromny wzrost liczby składanych dokumentów. Do 15 listopada 2017 r. w podlaskich placówkach ZUS złożonych zostało 9,5 tys. wniosków o przyznanie świadczeń w związku z ustawą wiekową.

Obecnie większość osób ubiegających się o emeryturę znaczną część swojego zatrudnienia dokumentuje przed 1 stycznia 1999 r. Po tej dacie emeryci mogli przepracować maksymalnie 18 lat i 9-10 miesięcy. Ich kariera zawodowa sprzed utworzenia indywidualnych kont może być znacznie dłuższa. Ta część emerytury, polegająca na obliczeniu kapitału początkowego, podlega bardzo wysokiej waloryzacji. Uwzględnia obecnie wskaźnik waloryzacyjny z drugim kwartałem 2017 roku. Świadczenia emerytalne przyznane od 1 października 2017r. mają zwiększony kapitał o ok. 373,5% w stosunku do kwoty wyliczonej w decyzji ustalającej jego wartość.

Dla kogo ustalamy kapitał początkowy?

Kapitał początkowy to składki sprzed 1999 r. odtworzone na podstawie stażu pracy i zarobków. Od 1999 r. każda osoba ubezpieczona ma indywidualne konto w ZUS, na którym zapisywana jest wartość składek odprowadzonych na ubezpieczenia emerytalne i rentowe po 1998 r.

Kapitał początkowy obliczany jest osobom, które urodziły się po 1948 r. i były zatrudnione lub same opłacały składki na ubezpieczenie społeczne do 1999 r. W niektórych przypadkach możliwe jest ustalenie kapitału początkowego również osobom urodzonym przed 1949 r. Dotyczy to osób które łącznie spełniły następujące warunki :

osiągnęły powszechny wiek emerytalny po 31 grudnia 1998 r.,
złożyły po raz pierwszy wniosek o emeryturę z tytułu ukończenia powszechnego wieku emerytalnego po 31 grudnia 2008 r. i wystąpiły o obliczenie emerytury według nowych, zreformowanych zasad,
mają okresy składkowe i nieskładkowe – co najmniej 20 lat w przypadku kobiet, lub co najmniej 25 lat w przypadku mężczyzn (przy wyliczaniu ZUS może wziąć pod uwagę okresy nieskładkowe tylko w takim wymiarze, który nie będzie przekraczać 1/3 okresów składkowych),
po osiągnięciu powszechnego wieku kontynuowały ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

ZUS ustala kapitał początkowy za okres do 31 grudnia 1998 r. Do jego naliczenia potrzebne są :

wniosek o ustalenie kapitału początkowego (formularz ZUS EKP),
informacja o okresach składkowych i nieskładkowych (formularz ZUS ERP-6),
świadectwa pracy lub zaświadczenia od pracodawców, które potwierdzają okresy zatrudnienia, albo inne dowody o okresach składkowych i nieskładkowych przed 1999r.,
zaświadczenia, w tym o zatrudnieniu i wynagrodzeniu przed 1999 r., które wystawia pracodawca lub jego następca prawny (mogą być na formularzu ZUS Rp-7)

albo

legitymację ubezpieczeniową z prawidłowymi wpisami o zatrudnieniu i wynagrodzeniu.

Do wniosku koniecznie dołączone muszą być oryginalne dokumenty albo ich odpisy poświadczone przez notariusza albo pełnomocnika, który jest adwokatem, radcą prawnym, rzecznikiem patentowym lub doradcą podatkowym.

Jeśli w naszym posiadaniu znajdują się uwierzytelnione kserokopie dokumentów, ich odpisy lub zaświadczenia o okresach składkowych i nieskładkowych lub wysokości zarobków wystawione przez archiwum lub inną jednostkę, która przechowuje dokumentację z nieistniejących już zakładów pracy, dołączmy je do wniosku.

Znaczenie kapitału początkowego dla wysokości emerytury

Kapitał początkowy to ważna część emerytury i ma duży wpływ na jej wysokość. Emerytura zależy bowiem od zwaloryzowanego kapitału początkowego, zwaloryzowanych składek zebranych na koncie emerytalnym oraz średniej dalszej długości życia. Jeśli więc ktoś sporo lat spędził w pracy przed 1999 rokiem, to brak kapitału początkowego znacząco zmniejszy wysokość emerytury.

ZUS wyliczy kapitał początkowy na 1 stycznia 1999 r., bez względu na to, kiedy złożymy wniosek o jego ustalenie. Wniosek powinien być złożony najpóźniej z wnioskiem o emeryturę.

Ważne!

Nie czekajmy ze złożeniem wniosku o ustalenie kapitału początkowego do osiągnięcia wieku emerytalnego. Wiele zakładów pracy jest likwidowanych lub przekształcanych i możemy mieć trudności z uzyskaniem dokumentów (szczególnie zaświadczeń o wysokości zarobków).

Katarzyna Krupicka

Regionalny Rzecznik Prasowy ZUS województwa podlaskiego