We wtorek, 31 maja ministrowie: obrony narodowej Republiki Litewskiej Arvydas Anušauskas oraz transportu i łączności Marius Skuodis ustalili priorytety infrastruktury drogowej i kolejowej dla usprawnienia ruchu litewskiej armii i sojuszników w kraju.
W ciągu najbliższych pięciu lat Litwa zamierza wydać około 500 mln euro na projekty mobilności wojskowej. Połowę tej kwoty ma otrzymać od Komisji Europejskiej - oznajmili ministrowie transportu Marius Skuodis i minister obrony narodowej Arvydas Anušauskas.
- Musimy zapewnić dobre warunki dla mobilności wojskowej na Litwie, aby siły nasze i naszych sojuszników nie ugrzęzły jak rosyjska kolumna pod Kijowem. Sprzęt wojskowy musi się szybko przemieszczać, a ludność będzie korzystać z tej samej infrastruktury – powiedział minister A. Anušauskas.
Infrastruktura podwójnego zastosowania
- Podczas dzisiejszego spotkania z Ministrem Obrony Narodowej ustaliliśmy priorytety rozwoju projektów infrastruktury podwójnego zastosowania. Musimy rozwijać te projekty infrastruktury drogowej, kolejowej, lotniskowej i morskiej, które zapewnią płynny i szybki ruch strategicznie ważnych sił sojuszniczych – mówimy o odcinku Via Baltica do granicy z Polską, przebudowanych mostach Wilno - Autostrada Kłajpedy w pobliżu Kowna, długo opóźniona obwodnica Jonavy, przyspieszyć instalację systemu sygnalizacji kolejowej na niektórych odcinkach, rozbudować platformę lotniska w Kownie i nie tylko – informował o szczegółach minister M. Skuodis.
Lista priorytetów
W trakcie spotkania uzgodniono listę projektów, które Ministerstwa Obrony Narodowej i Łączności zgłoszą w ramach drugiego naboru na rozwój infrastruktury transportu cywilnego i wojskowego podwójnego zastosowania, który zostanie sfinansowany w ramach Europejskiego Instrumentu Infrastruktury Sieciowej (CEF).
Główne wspólne projekty w najbliższym czasie to dalsze etapy przebudowy głównej drogi Via Baltica z Mariampola do granicy z Polską, budowa południowo-wschodniej obwodnicy Jonavy oraz przebudowa mostów i wiaduktów na trasie Wilno-Kłajpeda główna droga.
Planowane jest również zainstalowanie systemów sygnalizacji i sterowania ruchem na ukończonym odcinku kolejowym Rail Baltica pomiędzy granicą Kowna a granicą litewsko-polską, rozbudowa terminalu intermodalnego Palemonas k. Kowna, rozbudowa platformy postojowej dla samolotów na lotnisku w Kownie i przystosowanie go do samolotów wojskowych.
- Musimy zapewnić aliantom normalne warunki mobilności, aby nie utknęli jak rosyjska kolumna pod Kijowem - podkreślił minister transportu.
Według A. Anušauskasa Ministerstwo Obrony Narodowej jako najważniejsze krótkoterminowe priorytety wymienia infrastrukturę wojskową w kierunku bazy paliw lotniczych w Pajuostis k. Poniewieża oraz drogi dla poligonu wojskowego Rūdninkai, które miałyby charakter podwójnego zastosowania.
- Jest 26 kilometrów dróg, które trzeba przebudować, wyremontować i lekko przystosować do ciężkiego sprzętu technicznego, bo bez tych prac nawierzchnia byłaby wykorzystywana i stałaby się na dłuższą metę nieprzydatna – mówił o drogach potrzebnych do poligonu w Rūdninkai minister obrony Litwy.
- Jednocześnie mieszkańcy będą mieli lepsze drogi - zaznaczył A. Anušauskas.
Według M. Skuodisa, na infrastrukturę poligon Rūdninkai potrzeba około 30 mln euro, wyłączając w to branżę kolejową, która wciąż jest w trakcie harmonizacji. – To też drogi dla całej ludności Litwy, które i tak trzeba wyremontować i zrewitalizować, ustalając odpowiednie priorytety – podkreślił.
Niektóre z projektów są już rozpoczęte realizować. Rozbudowa Via Baltica, obwodnica Jonavy oraz przebudowa mostu Kleboniškis na drodze Wilno-Kowno- mają zostać ukończone do 2024 roku. Według M.Skuodisa projekty o podwójnym przeznaczeniu, takie, jak naprawa mostów i wiaduktów na autostradzie Wilno-Kłajpeda, i tak musiałyby zostać zrealizowane.
Drogi pogranicza polsko - litewskiego
Przypomnijmy, że w maju br. podczas spotkania z lokalnymi samorządowcami z rejonu olickiego i łoździejskiego oraz drogowcami minister transportu i łączności Marius Skuodis zwrócił uwagę, że drogi krajowe w tych rejonach są ważne także dla NATO i ruchu sojuszniczego w regionie bałtyckim. Stąd też odcinki dróg nr135 Łoźdieje - Akmeniai, nr 132 Alytus - Seirijai - Lazdijai oraz nr 128 Nowe Valkininkai - Daugai - Alytus - mogłyby zostać zrekonstruowane z pomocą funduszy mobilności wojskowej European Network Infrastructure Facility (CEF).
Remontowana ma być także droga rejonowa nr 2511 Lazdijai - Galiniai. Według litewskiego ministerstwa, ta droga pozostaje priorytetem. Prace projektowe będą prowadzone w tym roku, a roboty budowlane w 2023 roku. Mer rejonu zaznaczyła, że ważne jest, aby podczas projektowania tej drogi zaprojektować także ścieżkę pieszo-rowerową oraz, aby rozwiązania projektu technicznego zostały skoordynowane i przedstawione gminie rejonu. W przypadku znacznego wzrostu przepływu samochodów ciężarowych na tej drodze, konieczne będzie równoległe poruszenie kwestii budowy obwodnicy Łoździej. W przeciwnym razie cały transport towarowy będzie przechodził przez miasto.
Zdaniem ministra, status infrastruktury mobilności wojskowej w sieci TEN-T może zostać nadany tym drogom w 2023 r., kiedy zostanie przyjęte i wejdzie w życie zaktualizowane rozporządzenie w sprawie rozwoju unijnej transeuropejskiej sieci transportowej.
Do wzięcia 1,6 mld euro
Komisja Europejska przeznacza łączne dla państw członkowskich 1,69 mld euro na poprawę warunków mobilności wojskowej w Europie w latach 2021-2027. Obecna sytuacja polityczna powoduje, że sporo tych środków może trafić na wschodnią flankę NATO.
Litwa spodziewa się otrzymać z tej kwoty około 250 mln euro. W tym roku Litwa otrzymała już 73 mln. euro na projekty mobilności wojskowej na wsparcie dwóch projektów: 60 mln euro naVia Baltica i 13,3 mln euro na kolejową rampę przeładunkową w Palemonie.
WYG
Źródła fot: Ministerstwa Obrony Narodowej oraz Transportu i Łączności Republiki Litewskiej
