Litwa bez Litwinów?

Martwimy się spadkiem ludności w naszym regionie, ale granicząca z nami Litwa ma chyba jeszcze większe kłopoty. Z około 3, 8 mln ludności w czasach ZSRR pozostało obecnie tylko 2,8 mln.

Na zadane niedawno w sondażu pytanie ”czy wyjechałbyś z kraju, gdybyś miał możliwość pracować i żyć w innym kraju rozwiniętym, np. do Europy Zachodniej albo USA”, twierdząco odpowiedziało aż 90 procent młodych respondentów - młodzieży w wieku 15 – 19 lat.
To prawie dwukrotnie więcej niż we wszystkich pozostałych grupach wiekowych, deklarujących chęć wyjazdu.
Raport wskazuje również znaczny spadek liczby osób, szczycących się posiadaniem litewskiego obywatelstwa. Od 2008 do 2016 roku odsetek ten spadł z 83 do 69 procent.

Litwa przegrywa walkę o pozytywny wizerunek w świadomości swoich własnych obywateli, jako kraj, z którym wiązane są nadzieje na lepsze życie - przekonuje dyrektor "Žmogaus studijų centras", doktor Gitaras Chomentauskas.

Litwa wśród najszybciej kurczących się państw na świecie

Co prawda śmiertelność na Litwie powoli się zmniejsza, ale Litwa wyludnia się w zastraszającym tempie. W 1992 roku Litwę zamieszkiwało 3,706 mln mieszkańców. Zgodnie z danymi spisu ludności w 2011 r. Litwę zamieszkiwało 3,043 mln osób. W kwietniu 2012 r. liczba mieszkańców stanowiła już tylko 3 mln, a na początku 2013 r. zmniejszyła się do 2,980 mln. W 2014 roku w kraju mieszkało 2,922 mln osób, a w 2015 roku, w maju, już 2,908 mln osób. Natomiast w styczniu 2017 roku liczba mieszkańców Litwy spadła do 2 mln 849 tys., czyli o 39,4 tys. mniej niż na początku 2016 roku – poinformował Departament Statystyki.

Obecnie najliczniejszą grupą wiekową zamieszkująca Litwę są osoby w wieku 50 i 60 lat. Młodzi wyemigrowali.

Jeżeli tak dalej pójdzie, to za jakiś czas Litwa może zostać bez mieszkańców.

Liczba mieszkańców Litwy będzie zmniejszała się w najszybszym tempie pośród krajów Unii Europejskiej i w roku 2060 w kraju będą mieszkały niecałe dwa miliony osób, prognozuje Komisja Europejska. Zgodnie z obliczeniami brukselskich ekspertów, liczba mieszkańców będzie się zmniejszała w połowie krajów unijnych. Dla Litwy prognozowany jest 38-procentowy spadek. Jeżeli ta prognoza się potwierdzi, za 45 lat w kraju będzie mieszkało 1 mln 800 tys. ludzi.

- To są realne prognozy. Są dwie podstawowe przyczyny, dlaczego w kraju zmniejsza się liczba mieszkańców. Pierwsza - to wzrost populacji osób starszych, czyli ujemny przyrost naturalny w kraju, co znaczy, że liczba zgonów znacznie przekracza liczbę urodzeń. W ciągu ostatnich lat liczba rodzących się dzieci znacznie spadła, dalej maleje i nic nie wskazuje na to, żeby w najbliższym czasie to zmieniłoby się — powiedział „Kurierowi Wileńskiemu” prof. Bogusław Grużewski, dyrektor Instytutu Pracy i Badań Socjalnych.

- Drugą przyczyną jest oczywiście emigracja. Z kraju wyjeżdża więcej osób niż do niego wraca. W czasie kryzysu gospodarczego w 2008 roku procesy emigracji z Litwy się nasiliły i z kraju emigrowało coraz więcej mieszkańców, a powracało (imigrowało) coraz mniej To są dwie tendencje długoterminowe, których w szybkim czasie nie da się zmienić - zaznaczył prof. Bogusław Grużewski.

- Ludziom, zwłaszcza młodym, są potrzebne dobrze opłacane miejsca pracy. Emigrują nie dlatego, że nie mogą znaleźć pracy, ale dlatego, że nie mogą znaleźć dobrze opłacalnej pracy. Miejsca pracy na Litwie są, codziennie w kraju mamy 15-20 tysięcy wolnych miejsc pracy, ale nieatrakcyjnych, mało opłacalnych, dlatego też ludzie ich unikają i wyjeżdżają za granicę szukać lepszego życia. Żebyśmy mieli stabilną liczbę ludzi, w kraju musi zwiększyć się liczba urodzeń. A to można zrobić tylko wtedy, gdy będą lepsze warunki do życia - twierdzi prof. Bogusław Grużewski.

Dwie Litwy

Litwini na świecie, czyli dwie Litwy. Taką informację odzwierciedla infografika na stronie mapijoziai.lt

Według autorów, na świecie jest około 4 mln Litwinów, z których tylko 2,5 mln zostało na Litwie. Najwięcej, bo 680 tysięcy Litwinów mieszka w USA, na drugim miejscu jest Brazylia - ok.200 tysięcy, na trzecim Wielka Brytania - ponad 100 tys.

Gdzie jadą obecnie obywatele Litwy?
Ziemią Obiecaną wciąż jest Wielka Brytania, drugie miejsce zajmują Niemcy, trzecie - Irlandia, kolejne Norwegia i Rosja.

Imigranci

Co ciekawe, w 2016 roku przybyło na Litwę 4,9 tys. imigrantów, o 1,1 tys. (30,2 proc.) więcej niż w 2015 roku. Wśród imigrantów więcej było mężczyzn niż kobiet – odpowiednio 12,3 i 9,1 tys. Co trzeci imigrant (dotyczy obojga płci) był w wieku 20–29 lat, co czwarty w wieku 30–39 lat.
Nie są to imigranci z Bliskiego Wschodu (ci, jeśli się pojawiają, to szybo wyjeżdżają), ale z krajów sąsiednich: Ukrainy, Białorusi, Rosji.

Jan Wyganowski

Źródła: Departament Statystyki RL; BNS, Wilnoteka; Kurier Wileński, zw.lt; kaunodiena.lt; mapijoziai.lt