W poniedziałek, 16 czerwca br. Mennica Litewska rozpocznie bicie litewskich monet euro. W uroczystej ceremonii z tej okazji wezmą udział prezes zarządu Banku Litwy Vitas Vasiliauskas, premier Algirdas Butkevičius oraz minister finansów Rimantas Šadžius. Po otrzymaniu aprobaty Komisji Europejskiej w ubiegłym tygodniu, Litwa planuje wprowadzenie euro od 1 stycznia 2015 roku.
Komisja Europejska i Centralny Bank Europejski zezwoliły 4 czerwca br. Litwie na wprowadzenie euro w 2015 roku. Ostateczną decyzję w sprawie wprowadzenia euro na Litwie Rada Unii Europejskiej podejmie w drugiej połowie lipca, po zaakceptowaniu jej przez szefów państw Unii Europejskiej na spotkaniu 26-27 czerwca br.
„Gotowość Litwy do wprowadzenia euro, to wynik długoterminowej polityki fiskalnej i reform ekonomicznych. W związku z reformami zwiększył się dobrobyt Litwy: PKB z 35 proc. średniej europejskiej w 1995 roku wyrósł do 78 proc. przewidywanych w 2015 roku” - powiedział Olli Rehn, komisarz ds. gospodarczych i walutowych.
Według raportu KE, średnia roczna inflacja w kwietniu wyniosła 0,6 proc, czyli o wiele mniej niż kryterium inflacji, który nie musi przewyższać 1,7 proc. KE prognozuje, że deficyt fiskalny Litwy w tym roku utrzyma się w granicach 2,1 proc. przy wymaganych 3 proc. Pomimo tego, w końcu ubiegłego roku dług sektora państwowego sięgał 39,4 proc PKB i był mniejszy niż wymaga się (nie więcej 60 proc. PKB).
KE oceniła 8 krajów według kryteriów Mastricht. Litwa jako jedyna odpowiadała kryteriom z Maastricht. Polska, Bułgaria, Czechy, Chorwacja, Rumunia, Szwecja i Węgry zostaną ocenione za dwa lata.
Masowe bicie monet euro rozpocznie się w końcu lata, kiedy Rada Unii Europejskiej ogłosi decyzję w sprawie wprowadzenia euro na Litwie. Do tej pory planowane jest wybicie po milionie monet każdego nominału, w celu wypróbowania sprzętu produkcyjnego i kontrolującego. Według wstępnych obliczeń Litwa będzie potrzebowała około 370 mln monet euro.
Każdy kraj wprowadzający euro ma obowiązek wydać monety euro, mające identyczną stronę wspólną z nominałem i mapą Europy (rewersy) oraz stronę narodową (awersy), która zawiera symbole narodowe ustalone przez poszczególne kraje strefy euro. Wszystkie monety są tak samo ważnym środkiem płatniczym bez względu na to co przedstawiają i gdzie są wydawane.
W sklepach ceny w litach i euro
Litewscy handlowcy rozpoczęli już przygotowania do wprowadzenia na Litwie euro. Sieć handlowa "Maxima" już przygotowuje 5 mln pierwszych etykietek na towary z ceną w litach i euro. Tak oznakowane towary trafią na półki sklepowe już w końcu czerwca 2014 r. W gazetkach promocyjnych sklepów sieci "Maxima" podwójne ceny będą podawane od lipca br.
Dwie inne sieci handlowe, "Norfa" i "Iki", już od paru lat podają ceny w dwóch walutach, z tą różnicą, że cena w litach jest podawana większą czcionką. Przedstawiciele sieci "Iki" zapowiedzieli, że od sierpnia 2014 r. ceny na etykietkach w litach i euro będą podawane jednakową wielkością czcionki. W sieci sklepów "Rimi" etykietki z ceną w litach i w euro są stosowane już od początku 2014 r.
Ministerstwo Gospodarki Litwy przygotowało zalecenia w sprawie podawania cen w litach i euro w placówkach handlowych i usługowych. Jednym z wymogów jest, by cena na etykietce była wyraźna, łatwa do odczytania i nie wprowadzała konsumenta w błąd.
W lipcu br. Rada Europy, ogłosi kurs wymiany lita na euro. Obecnie jest on stały i wynosi 3,4528 Lt za euro i po takim kursie ma być wymieniamy od 1 stycznia 2015 roku,
Minimalne w górę
Aby obywatelom Litwy było łatwiej przejść z lita na euro, ma wzrosnąć wynagrodzenie minimalne. „Minimalne wynagrodzenie wzrośnie. Dziś nie mogę jedynie powiedzieć, o ile" –oświadczył6 czerwca br. premier.
Wcześniej premier zaznaczył, że minimalne wynagrodzenie może wzrosnąć do 300 euro (prawie 1036 litów) od 1 stycznia przyszłego roku. Sejm w kwietniu zobowiązał Rząd do podjęcia decyzji w sprawie podniesienia minimalnego wynagrodzenia przed wprowadzeniem euro w kraju. Obecnie minimalne miesięczne wynagrodzenie na Litwie wynosi 1000 litów. W styczniu ub. roku zostało ono zwiększone o 150 litów.
Jan Wyganowski
