Noc Świętojańska, zwana wcześniej Nocą Kupały, a także Świętem Rosy, to święto nie tylko sięgające głęboko w obyczaje słowiańskie, ale zawierające obyczaje celtyckie, germańskie i indoeuropejskie. Noc Świętojańska obchodzona jest w wigilię Świętego Jana, w noc z 23 na 24 czerwca. Zbiega się ona z najdłuższym dniem w roku.
W czasach pogańskich przeprowadzane tej nocy obrzędy i zwyczaje miały zapewnić świętującym zdrowie i urodzaj. W czasie tej magicznej nocy rozpalano ogniska, w których palono zioła. W trakcie radosnych zabaw odbywały się różnego rodzaju wróżby i tańce. Dziewczęta puszczały w nurty rzek wianki z zapalonymi świecami. Jeśli wianek został wyłowiony przez kawalera, oznaczało to jej szybkie zamążpójście. Jeśli płynął, dziewczyna miała wyjść za mąż, ale nieprędko. Jeśli zaś płonął, utonął lub zaplątał się w sitowiu, miała zostać starą panną. Tradycja rozpalania ognisk i puszczania wianków przetrwała do dziś.
Legendy o kwiecie paproci, znane są z przeróżnych podań i przetrwały do dziś. Opowiadają o wielu ludziach, którzy błądzili po lasach i mokradłach, próbując odnaleźć magiczny, obdarzający bogactwem, siłą i mądrością, widzialny tylko przez okamgnienie, kwiat paproci.
W tym roku – do wyboru kilka ciekawych imprez świętojańskich
Świętojańska wędrówka po Suwalskim Parku Krajobrazowym (Suwałki - Turtul – Wodziłki) odbędzie się już 20 czerwca br.
Zbiórka uczestników na parkingu przy ulicy Hamerszmita w Suwałkach, godz. 15.45 Wcześniej należy zarejestrować się pod nr tel. 87 569-18-01( w godz. 8.00-15.00)
W programie:
15.45 – zbiórka na parkingu przy ulicy Hamerszmita i wyjazd z Suwałk
16:30-18.30 – wizyta we wsi staroobrzędowców w Wodziłkach i Turtulu (trasa piesza - 6 km)
19.00 – sobótka w Turtulu: puszczanie wianków, poszukiwanie kwiatu paproci, spektakl Teatru „Zgryz” pt. „Nasze podwórko – czyli miłość po naszemu”, animacje szczudlarskie z pokazem ognia grupy „Nie Po Drodze”, muzykowanie zespołów ludowych i wiele innych atrakcji
23.00 – powrót do Suwałk
Noc Świętojańską w Radominie na Litwie
Kto ciekaw litewskiego, jaćwieskiego folkloru, tradycji, może udać się na Litwę, do niewielkiej Rudominy w rejonie Wileńskim.
W poniedziałek, 23 czerwca br., w Noc Świętojańską, o 18.00, przy Wielofunkcyjnym Ośrodku Kultury w Rudominie (rejon wileński) odbędzie się zabawa ni z tej ziemi!
W programie:
- obrzędy świętojańskie,
- atrakcyjne gry i konkursy z nagrodami,
- spuszczanie wianków,
- szukanie paproci,
- wiele innych atrakcji dla dorosłych i dzieci,
- tradycyjne potrawy kuchni ormiańskiej i tatarskiej,
- muzyka na żywo,
- występ Katarzyny Niemyćko.
Wstęp wolny.
Święto Rosy w Puńsku
W gminie Puńsk, pradawne prusko - jaćwieskie tradycje nocy świętojańskiej zostaną przypomniane w sobotę, 28 czerwca w agroturystycznym gospodarstwie „ŠILAINE” k.Trakiszek.
Program:
18.00–19.00 – przygotowania do świętowania w tym m.in. plecenie wianków
Od 19.00 - Początek obrzędów, w tym m.in.: wróżby z ziół, śpiewy, tańce, rozpalanie ognia i pochód z pochodniami w kierunku miejscowego jeziora, spuszczane wianków, szukanie paproci,
W świecie wezmą udział litewskie zespoły ludowe z gminy Puńsk oraz ludowi artyści z Litwy. Imprezę organizują: Stowarzyszenie Etnicznej Kultury Litewskiej oraz Stowarzyszenie Litwinów w Polsce.
Jan Wyganowski