Otyłość to nie tylko problem dorosłych

Nadwaga i otyłość zyskały już miano epidemii i stanowią jedno z największych zagrożeń zdrowotnych naszych czasów. Sprawa otyłości w Polsce jest już na tyle poważna, że została potraktowana priorytetowo w projekcie Narodowego Programu Zdrowia na lata 2016-2022. Ten problem dotyczy już wszystkich grup wiekowych, również dzieci i młodzieży.

Skupiając się na walce z otyłością zapominamy o profilaktyce, a pomimo panującej mody na zdrowy tryb życia, wciąż zbyt często nie zwracamy uwagi na jakość i skład żywności, zwłaszcza tej, którą podajemy naszym dzieciom. Chorobom cywilizacyjnym należy zapobiegać już od najmłodszych lat, ponieważ pozytywne nawyki żywieniowe wykształcone we wczesnym dzieciństwie mają największą szansę na przetrwanie w dorosłym życiu.

Skala problemu

Z badań przeprowadzonych w ubiegłym roku przez CBOS wynika, że już 51% Polaków ma nadwagę, a aż 17% z nas jest otyła[1]. Co gorsza, w ciągu ostatnich 15 lat nastąpił prawie dwukrotny wzrost liczby osób otyłych. Choć ta liczba na tle innych krajów europejskich plasuje nas w środkowej części wyników, niewątpliwie stanowi problem, z którym należy podjąć walkę. Niepokoi również fakt, że w zastraszającym tempie następuje wzrost odsetka dzieci i młodzieży, które zmagają się z nadwagą, bądź otyłością[2]. Narodowy Program Zdrowia zakłada prawie 60 mln złotych rocznie na walkę z otyłością na działania skierowane zarówno do dzieci, jak i dorosłych. Warto jednak podkreślić, że na zdrowie i skłonność do chorób cywilizacyjnych, mamy wpływ już od najmłodszych lat. Sposób żywienia dzieci ma fundamentalne znaczenie i stanowi jeden z ważniejszych czynników kształtujących stan zdrowia w dorosłym życiu.

Co grozi otyłym dzieciom?

Nadciśnienie tętnicze
Zaburzenie gospodarki węglowodanowej
Cukrzyca
Insulinooporność
Zaburzenia gospodarki lipidowej
Miażdżyca
Zaburzenia układu stawowo-kostnego

Coraz trudniej

Z badań przeprowadzonych przez Uniwersytet York w Stanach Zjednoczonych wynika, że zakładając taką samą dietę i wysiłek fizyczny, trudniej nam jest zrzucić dodatkowe kilogramy, niż jeszcze dwadzieścia lat temu[3]. Według badaczy, jednym z powodów takiej zależności jest obecność większej ilości zanieczyszczeń w środowisku. Jest to niezwykle ważne w kontekście żywienia najmłodszych dzieci, których wrażliwe organizmy mają dużo niższą tolerancję na zanieczyszczenia w żywności. Warto wybierać żywność sprawdzoną i bezpieczną dla najmłodszych. Nie wszyscy wiedzą, że normy zawartości pestycydów w produktach dla niemowląt i małych dzieci, regulowane i kontrolowane przez surowe normy prawne, są nawet kilka tysięcy razy ostrzejsze niż w żywności dla dorosłych.

Kluczowych 1000 pierwszych dni życia

W ciągu pierwszych 1000 dni życia dziecka trwa proces tzw. programowania żywieniowego we wczesnym okresie życia. W tym czasie, pod wpływem niedoboru lub nadmiaru różnych składników odżywczych, kształtuje się metabolizm człowieka. Ma to wpływ na preferencje żywieniowe i ryzyko wystąpienia poważnych chorób cywilizacyjnych w przyszłości, między innymi nadwagi i otyłości. By temu zapobiec, przyszła mama już w czasie planowania ciąży powinna zadbać o prawidłową masę ciała oraz zbilansowaną dietę. W ciąży ważna jest zdrowa i urozmaicona dieta, zgodna z zasadą „jedz dla dwojga, nie za dwoje”. Od urodzenia przez pierwszych 6 miesięcy życia dziecka wyłączne karmienie piersią to najlepszy, najbezpieczniejszy i najbardziej odpowiedni dla wrażliwego organizmu dziecka sposób żywienia. Mleko matki zawiera bowiem składniki odżywcze niezbędne do wzrostu i prawidłowego rozwoju dziecka. Wyłączne karmienie piersią w tym okresie jest zalecane przez Światową Organizację Zdrowia i zmniejsza ryzyko nadwagi i otyłości u dziecka. Tak jak podczas ciąży i wyłącznego karmienia piersią zapewniamy dziecku ochronę i wszystkie potrzebne mu składniki odżywcze, kontynuujmy te starania również w okresie, w którym wprowadzamy do jego diety kolejne produkty, inne niż mleko mamy.

Bezpieczna żywność

Najważniejsze, by w produktach dla najmłodszych dzieci, znajdowały się składniki ze sprawdzonego i pewnego źródła oraz kontrolowane pod względem zanieczyszczeń upraw. Dzięki temu możemy być pewni, że nasze dziecko dostaje posiłki spełniające najwyższe normy bezpieczeństwa dla niemowląt, które odpowiadają jego wyjątkowym potrzebom żywieniowym. Tylko w produktach oznaczonych wskazaniem wiekowym mamy całkowitą pewność, że zawierają w pełni zbilansowane składniki odżywcze oraz bezpieczne surowce. Ich skład i jakość jest ściśle regulowany przez normy Unii Europejskiej.

Świadomy wybór

Rządowy program chce pomóc w odchudzeniu dorosłych Polaków poprzez m.in. kampanie edukacyjne promujące zdrowy tryb życia, terapeutyczne grupy wsparcia dla otyłych i ich rodzin, nowe wzory etykiet ze składnikami odżywczymi oraz promowanie aktywności fizycznej. Pamiętajmy jednak, że nie należy bagatelizować problemu dodatkowych kilogramów u naszych pociech, ponieważ z nadwagi się nie wyrasta. Profilaktyka otyłości rozpoczyna się od pierwszych chwil życia poprzez karmienie piersią, kształtowanie prawidłowych nawyków żywieniowych i wybór bezpiecznych produktów najwyższej jakości znajdujących się na rodzinnym stole. Więcej informacji o tym, jak przeciwdziałać otyłości u dzieci do 3. roku życia, znaleźć można na edukacyjnej platformie 1000dni.pl.

[1] Czy Polacy jedzą za dużo, CBOS, wrzesień 2014

[2] Narodowy Program Zdrowia na lata 2016-2022, źródło: http://legislacja.rcl.gov.pl/docs//2/12270850/12281779/12281780/dokument164277.pdf

[3] Źródło: http://www.obesityresearchclinicalpractice.com/article/S1871-403X%2815%2900121-0/abstract