Komisja Europejska rozstrzygnęła drugi konkurs w ramach Instrumentu „Łącząc Europę” 2021-2027 (CEF) w obszarze tematycznym „Dostosowanie sieci TEN-T do podwójnego cywilno-wojskowego zastosowania (dual use) w ramach mobilności wojskowej (tzw. Military Mobility)”.
Do oceny Komisji Europejskiej trafiły w drugim naborze 63 wnioski z całej Unii Europejskiej, z których dofinansowanie uzyskało 35 – na łączną kwotę 616 mln euro.
Będzie kolejny nabór
W I połowie 2023 r. Komisja Europejska planuje ogłoszenie kolejnego, już ostatniego w tej edycji CEF, konkursu w tematyce mobilności wojskowej.
Prawie 1,7 mld euro na poprawę mobilności wojskowej
Na poprawę warunków mobilności wojskowej w Europie w ramach instrumentu „Łącząc Europę” w ramach wieloletnich ram finansowych UE na lata 2021-2027r. w sumie dla krajów UE przeznaczono 1,69 miliarda euro. 12 maja br. Ostatnie wydarzenia geopolityczne spowodowały, że najprawdopodobniej będą jeszcze większe fundusze na ten cel.
Zwycięskie polskie projekty
Dofinansowanie otrzymało 5 polskich projektów na łączną kwotę ponad 33 mln euro.
- Zwycięskie projekty będą przyczyniać się do rozwoju mobilności wojskowej w różnych sektorach transportu: lotniczym, drogowym i kolejowym - głosi komunikat Ministerstwa Infrastruktury.
Dofinansowanie z budżetu CEF otrzymały następujące przedsięwzięcia:
Prace na punktach ładunkowych w zakresie sieci TEN-T – beneficjent PKP PLK SA;
-
Obiekty mostowe na wybranych drogach krajowych w sieci TEN-T zlokalizowane na trasach predefiniowanych dla przemieszczeń wojsk – beneficjent GDDKiA;
-
Utrzymanie strategicznego znaczenia Alei Wojska Polskiego w Częstochowie dla potrzeb obrony narodowej – beneficjent Gmina Miasto Częstochowa;
-
Inwestycje w zakresie infrastruktury podwójnego zastosowania na Lotnisku Chopina w Warszawie w zakresie utrzymania operacji usług podstawowych (24/7) – beneficjent Przedsiębiorstwo Państwowe Porty Lotnicze;
-
Budowa bazy paliw Katowice Airport wraz z bocznicą kolejową i kolejowym frontem rozładunkowym do podwójnego cywilno-wojskowego zastosowania – beneficjent Górnośląskie Towarzystwo Lotnicze SA.
Co z drogami wojskowymi w naszym regionie?
Na razie w wykazie nie ma zapowiadanej wcześniej pomocy na modernizację dróg z tych funduszy w naszym regionie. Z wcześniejszych doniesień można było wnioskować, że będziemy ubiegać się o fundusze na modernizacje drogi Augustów - Ogrodniki ( przejście graniczne z Litwą) oraz Ogrodniki - Sejny - Szypliszki - Gołdap.
Podczas czwartkowej uroczystości otwarcia odcinka drogi ekspresowej Suwałki - Budzisko, minister transportu Marius Skuodis rozmawiał ministrem Andrzejem Adamczykiem na temat przebudowy ważnej dla obu krajów międzynarodowej trasy Via Baltica oraz współpracy przy tworzeniu nowych korytarzy towarowych między portami krajów nadbałtyckich i Ukrainy.
Oba kraje zabiegają o większe dofinansowanie europejskie dla projektów usprawniających połączenia transportowe i logistyczne w całej Europie Środkowo-Wschodniej oraz przyczyniających się do rozwoju połączeń transportowych z Ukrainą.
- Litwa i Polska zamierzają dalej rozwijać połączenie drogowe przez przejście graniczne Ogrodniki - Łoźdzeje - głosi komunikat litewskiego ministerstwa ze spotkania.
Przypomnijmy, że 16 września podczas spotkania rządów Litwy i Polski, któremu przewodniczyli premierzy obu krajów, oba rządy również wyraziły chęć poprawy warunków mobilności wojskowej oraz dodatkowego rozwoju połączenia drogowego przez przejście graniczne Ogrodniki - Łoździeje. Co w praktyce oznacza modernizacje dogi Augustów- Ogrodniki do standardów NATO. Do takich samych standardów ma też być dostosowana infrastruktura drogowa po litewskiej stronie granicy.
Litwa. Kolejne 46 milionów euro zostało przyznanych Litwie na poprawę połączeń mobilności wojskowej z Europą.
Tymczasem Litwa otrzymała w tym naborze dodatkowe 46 mln euro (a więc nieco więcej niż Polska) na finansowanie projektów mobilności wojskowej. Inwestycje EUR z instrumentu „Łącząc Europę” (CEF). Wsparcie to zostanie przeznaczone na odbudowę dwóch kolejnych odcinków Via Baltiki z Mariampola do granicy z Polską.
Na posiedzeniu komitetu koordynacyjnego sektora transportowego CEF w dniu 20 grudnia 2022r. zatwierdzone zostały złożone przez Litwę wnioski o dofinansowanie ważnych projektów transportu drogowego poprawiających dwufunkcyjne – wojskowe i cywilne – połączenia mobilności z Europą.
- Cieszymy się, że Europa dostrzega znaczenie priorytetowej litewskiej infrastruktury transportowej o podwójnym przeznaczeniu i wspiera finansowo realizację konkretnych projektów. Sukcesywna przebudowa „Via Baltica”, przyspieszana na Litwie iw Polsce, pozwoli szybko zapewnić wyższe standardy przepustowości infrastruktury, bezpieczeństwa ruchu i bezpieczeństwa regionalnego. Fundusz mobilności wojskowej CEF jest jednym z najważniejszych elementów realizacji „Via Baltica” – mówi minister łączności Marius Skuodis.
Przydzielone Litwie pieniądze zostaną przeznaczone na przebudowę odcinków A5 Kowno - Mariampol- Budzisko (Via Baltica) od 72,5 km do 79 km i od 79 km do 85 km.
Na początku tego roku Komisja Europejska przeznaczyła już dla Litwy 61,3 mln na rozbudowę Via Baltica i rozbudowę kowieńskiego terminalu intermodalnego w Palemone.
Według ministra transportu Litwy, w dwóch naborach CEF Litwie przyznano ponad 100 mln euro. Kwota euro znacząco przyczyni się do szybszej realizacji strategicznych projektów w przyszłym roku.
W 2023 r. Litwa przygotuje wniosek o przebudowę ostatniego odcinka autostrady „Via Baltica” (od km 85,00 do km 97,07) z funduszu mobilności wojskowej CEF.
Do końca 2024 roku potrwa przebudowa całego odcinka drogi od Mariampola do granicy z Polską, o łącznej długości nieco ponad 40 km. Planowana jest jej przebudowa zgodnie z wymaganiami dla autostrad: poprzez poszerzenie jezdni z 2 do 4 pasów, budowę łączników, budowę skrzyżowań bezpieczniejszych dla ruchu na różnych poziomach.
Długa litewska lista
W celu zapewnienia odpowiedniego przygotowania litewskiej infrastruktury transportowej do celów obronnych, Ministerstwa Transportu i Obrony Narodowej uzgodniły wspólną listę projektów infrastruktury transportowej o podwójnym przeznaczeniu, które mają być finansowane ze środków Funduszu Mobilności Wojskowej CEF.
Wspólna lista projektów litewskiego Ministerstwa Transportu i Obrony Narodowej obejmuje dalsze etapy przebudowy drogi głównej Via Baltica z Mariampola do granicy z Polską, próbę południowo-wschodniej obwodnicy Jonavy, przebudowę mostów na głównej drodze Wilno-Kłajpeda, modernizacja sygnalizacji i związanych z nią systemów na odcinku kolejowym Rail Baltica Rozbudowa i adaptacja granicy Kowno-Litwa-Polska, poszycia płyty postojowej lotniska Kownie dla samolotów wojskowych. Planowane są również inne projekty infrastruktury drogowej, kolejowej, lotniskowej i morskiej, które zapewniłyby przemieszczenie sił sojuszniczych przez granicę litewsko-polską i ich rozmieszczenie na głównych litewskich składowiskach odpadów oraz zaspokojenie innych potrzeb w zakresie mobilności wojskowej.
Niektóre z projektów są już rozpoczęte realizować. Rozbudowa Via Baltica, obwodnica Jonavy oraz przebudowa mostu Kleboniškis na drodze Wilno-Kowno- mają zostać ukończone do 2024 roku.
Litewscy ministrowie podkreślają, że Litwa jest gotowa do realizacji wielu ważnych projektów z zakresu infrastruktury transportowej, dlatego powstała długofalowa lista projektów zwiększających mobilność wojskową. Przewiduje projekty, na które KE ubiega się nie tylko w tym roku, ale także w przyszłych naborach na lata 2023 -2027.
Drogi pogranicza polsko - litewskiego
Przypomnijmy, że w maju br. podczas spotkania z lokalnymi samorządowcami z rejonu olickiego i łoździejskiego oraz drogowcami minister transportu i łączności Marius Skuodis zwrócił uwagę, że drogi krajowe w tych rejonach są ważne także dla NATO i ruchu sojuszniczego w regionie bałtyckim. Stąd też odcinki dróg nr 135 Łoźdieje - Akmeniai, nr 132 Alytus - Seirijai - Lazdijai oraz nr 128 Nowe Valkininkai - Daugai - Alytus - mogłyby zostać zrekonstruowane z pomocą funduszy mobilności wojskowej European Network Infrastructure Facility (CEF).
Remontowana ma być także droga rejonowa nr 2511 Lazdijai – Galiniai (kończy się na granicy z Polską (gminy Sejny i Puńsk). Według litewskiego ministerstwa, ta droga pozostaje priorytetem. Prace projektowe są już prowadzone w tym roku, a roboty budowlane rozpoczną się w 2023 roku. Mer rejonu łoździejskiego Miszkiene zaznacza, że w przypadku znacznego wzrostu przepływu samochodów ciężarowych na tej drodze, konieczne będzie równoległe poruszenie kwestii budowy obwodnicy Łoździej. W przeciwnym razie cały transport towarowy będzie przechodził przez miasto.
Zdaniem ministra, status infrastruktury mobilności wojskowej w sieci TEN-T może zostać nadany tym drogom w 2023 r., kiedy zostanie przyjęte i wejdzie w życie zaktualizowane rozporządzenie w sprawie rozwoju unijnej transeuropejskiej sieci transportowej.
WYG
Fot. Suwalki24.pl
