Pod koniec roku ma ruszyć połączenie kolejowe Warszawa - Suwałki - Wilno. Pociąg pojedzie jeszcze starymi torami do starej wileńskiej stacji, Za lat parę stolica Litwy będzie miała nowy, piękny architektonicznie dworzec kolejowy.
W czwartek, 29 lipca 2022 roku oficjalnie ogłoszono, że firma Zaha Hadid Architects z siedzibą w Londynie została laureatem konkursu architektonicznego na teren dworca kolejowego wileńskiego. Po zakończeniu przetargu Koleje Litewskie przeanalizują różne opcje finansowania projektu kompleksu dworca wileńskiego. Dalsze etapy projektu i ich czas trwania zależą od wybranej metody finansowania.
Znana na świecie pracownia architektoniczna zaprezentowała ideę „Green Connect”, która w ubiegłym roku zebrała najwięcej punktów w międzynarodowym konkursie zorganizowanym przez Grupę Kolei Litewskich (LTG) i Urząd Miasta Wilna. Zwycięski zespół ma duże doświadczenie w projektowaniu złożonych obiektów, firma stworzyła również projekt dworca kolejowego Rail Baltica w Tallinie.
9,5 tys. m2 budynek połączy stację Naujininkas do Starego Miasta
Jednym z rozwiązań zaproponowanych przez „Zaha Hadid Architects” jest ok. 9500 mkw. budynek nad torami kolejowymi, łączący dzielnicę Naujininkai z Naujamiestis i Starym Miastem. W budynku tym powinny znajdować się powierzchnie handlowe oraz nowa poczekalnia pasażerska z bezpośrednim dostępem do peronów. Dogodne połączenia dla pieszych i rowerzystów znajdują się również nad torami. Według Mindaugasa Pakalnisa, głównego architekta Wilna, projekt zaproponowany przez pracownię „Zaha Hadid Architects” harmonijnie dopełni architektoniczny charakter miasta i stworzy warunki do renesansu całego obszaru dworca i Naujininkai.
- Jednym z głównych kryteriów oceny prac był związek projektu z kontekstem, ocena problemów miasta i poszukiwanie odpowiednich rozwiązań. Dziś stacja Naujininkai oddzielone jest od Starego Miasta torami, dlatego ważne jest, aby połączyć dzielnicę z centrum miasta. Proponowane przez „Zaha Hadid Architects” rozwiązania architektoniczne stwarzają warunki do ściślejszej integracji Naujininkai ze Starym Miastem i Nowym Miastem, adekwatnie odpowiadają zmieniającym się potrzebom mobilności mieszkańców i pasażerów. Projekt zakłada więcej połączeń dla rowerzystów i pieszych, więcej terenów zielonych, stref wypoczynku – to oznacza więcej życia w okolicy, większy potencjał do rozwoju działalności komercyjnej, tworzenia restauracji, kawiarni, innych miejsc rozrywki i wypoczynku –wyjaśnia M. Pakalnis.
Zaproponowany przez architektów pomysł stwarza również możliwości przekształcenia okolicznych terenów produkcyjnych, dostosowując je pod zabudowę przestrzeni publicznych, biur, parków handlowo-usługowych. Oznacza to, że terytoria wykorzystywane dziś pod przemysł mogłyby zostać zaadaptowane na potrzeby publiczne, a w przyszłości na budowę biur.
Stacja - centrum rekreacyjno-wypoczynkowym
Według dyrektora generalnego Grupy Kolei Litewskich ( LTG) Egidijusa Lazauskasa, realizacja projektu przekształcenia terenu stacji „Vilnius Connect” wraz z miastem będzie miała na celu stworzenie nowoczesnej i wysokiej jakości infrastruktury usług i przestrzeni komunikacji miejskiej, wygodnej dla podróżowania i bycia.
- Rosnące przepływy pasażerów i możliwości podróżowania, jakie otwierają przyszłe tory Rail Baltica, są impulsem do przekształcenia dworca kolejowego i, wraz z miastem, do stworzenia infrastruktury mobilności, która zaprezentuje Litwę i Wilno, spełniając najwyższe standardy jakości. Naszym celem jest tworzenie przestrzeni, które odpowiadają najlepszym przykładom dworców w Europie Zachodniej. Nowoczesny dworzec to już nie tylko poczekalnia – to musi być wielofunkcyjna przestrzeń, która odpowiada na potrzeby pasażerów i mieszkańców okolicy – od zrównoważonej mobilności po odpoczynek i wypoczynek – mówi E. Lazauskas.
Zgodnie z propozycją pracowni architektonicznej, która wygrała konkurs, zmieni się także plac przed wileńskim dworcem kolejowym. W tym miejscu proponuje się stworzenie nowych zielonych przestrzeni publicznych, preferujących ruch pieszy i rowerowy, zainstalowanie nowego terminalu pomiędzy dworcem kolejowym i autobusowym.
Wyłoniono pięciu zwycięzców
W sumie pięciu uczestników zostało uznanych za zwycięzców konkursu. Drugie miejsce zajęła praca fińskiej firmy B&M Architects Ltd Arkkitehtuuritoimisto B&M Oy, trzecie miejsce zajęła polska pracownia SBS Engineering Group Sp. z oo", czwarta - dla wspólnego projektu duńskiej firmy "PLH Arkitekter A/S" i litewskiej UAB "Archinova", piąta - dla francuskiego studia Architectures Anne Démians", po chińską firmę "Shenzhen Aube" Architektoniczna”, która nie przedstawiła niezbędnych dokumentów kwalifikacyjnych i zamówienia publicznego została usunięta z przetargu Engineering Design Co.
120 tysiące euro dla zwycięzców
Zdobywca pierwszego miejsca otrzyma 50 000 euro, drugiego – 30 tys. euro, trzeci – 20 tys. premii w euro. Zajmujący czwarte i piąte miejsce otrzymają 10 tys. Z tej kwoty LTG przeznaczyło na nagrody 80 tys. euro, zaś Urząd Miasta Wilna - 40 000 euro.
Międzynarodowy konkurs został ogłoszony w marcu ubiegłego roku. Nadesłano 33 prace.
Organizatorami konkursu architektonicznego są LTG, LTG Infra, spółka zarządzająca siecią kolejową Litwy i należąca do Grupy LTG oraz Urząd Miasta Wilna. Organizatorów konkursu reprezentuje firma doradcza „Civitta” oraz Związek Architektów Litewskich.
WYG
Źródła i fot: Rail Baltica; Ministerstwo Transportu i Łączności RL
