31 sierpnia 1980 r. w Stoczni Gdańskiej strajkujący na czele z Lechem Wałęsą i wicepremier Mieczysław Jagielski podpisali porozumienie , którego najważniejszym efektem było powstanie NSZZ Solidarność, pierwszej legalnie działającej niezależnie od władz PRL organizacji.
Porozumienia zawarte w Sali BHP Stoczni GdaÅ„skiej im. Lenina zakoÅ„czyÅ‚o dwumiesiÄ™czne strajki, rozpoczÄ™te w lipcu na Lubelszczyźnie, które rozlaÅ‚y siÄ™ na caÅ‚y kraj. RzÄ…d zobowiÄ…zaÅ‚ siÄ™ do realizacji 21 postulatów. Obok koniecznoÅ›ci przestrzegania wolnoÅ›ci sÅ‚owa, prawa do strajku, przywrócenia do pracy osób zwolnionych i represjonowanych z pobudek politycznych, podwyżek pÅ‚ac czy wprowadzenia wolnych sobót, znalazÅ‚ siÄ™ ten pierwszy najistotniejszy – „Akceptacja niezależnych od partii i pracodawców wolnych zwiÄ…zków zawodowych wynikajÄ…cych z ratyfikowanych przez PRL Konwencji nr 87 MiÄ™dzynarodowej Organizacji Pracy, dotyczÄ…cych wolnoÅ›ci zwiÄ…zków zawodowych". Jego realizacja doprowadziÅ‚a do zarejestrowania Niezależnego SamorzÄ…dnego ZwiÄ…zku Zawodowego „Solidarność”.
Wkrótce do „SolidarnoÅ›ci” należaÅ‚o ok. 10 milionów Polaków. ZaczÄ…Å‚ siÄ™ powolny, prawie o 10-letni, przerwany wprowadzeniem stanu wojennego, demontaż totalitarnego systemu. Jego finaÅ‚em byÅ‚y częściowo wolne wybory 4 czerwca 1989 r. i zmiana ustroju w Polsce, a w innych paÅ„stwach „demokracji ludowej” Europy Åšrodkowo-Wschodniej zmiany zaczęły nastÄ™pować jesieniÄ… tego samego roku.
W czwartek, 31 sierpnia 2017 roku w SuwaÅ‚kach obchody 37. Rocznicy, na które zaproszeni sÄ… wszyscy mieszkaÅ„cy, organizujÄ… Rada OddziaÅ‚u Regionu Podlaskiego NSZZ „Solidarność" w SuwaÅ‚kach na czele ze ZdzisÅ‚awem Koncewiczem oraz poseÅ‚ JarosÅ‚aw ZieliÅ„ski.
Program: uroczystych obchodów 37. rocznicy powstania NSZZ "Solidarność" w SuwaÅ‚kach (31 sierpnia 2017 roku):
godz. 18.00
- uroczysta Msza ÅšwiÄ™ta w intencji Ojczyzny i NSZZ „Solidarność" w koÅ›ciele pw. ÅšwiÄ™tych ApostoÅ‚ów Piotra i PawÅ‚a w SuwaÅ‚kach (ul. Wojska Polskiego 36)
- zÅ‚ożenie kwiatów i przemówienia okolicznoÅ›ciowe pod DÄ™bem WolnoÅ›ci w Parku im. Konstytucji 3 Maja
WD
Fot. PAP. Zbigniew Trybek
Lista postulatów
1. Akceptacja niezależnych od partii i pracodawców wolnych zwiÄ…zków zawodowych wynikajÄ…cych z ratyfikowanych przez PRL Konwencji nr 87 MiÄ™dzynarodowej Organizacji Pracy dotyczÄ…cych wolnoÅ›ci zwiÄ…zków zawodowych.
2. Zagwarantowanie prawa do strajku oraz bezpieczeństwa strajkującym i osobom wspomagającym.
3. Przestrzegać zagwarantowanej w Konstytucji PRL wolności słowa, druku i publikacji, a tym samym nie represjonować niezależnych wydawnictw oraz udostępnić środki masowego przekazu dla przedstawicieli wszystkich wyznań.
4. Przywrócić do poprzednich praw.
a. ludzi zwolnionych z pracy po strajkach w 1970 i 1976 r., studentów wydalonych z uczelni za przekonania,
b. zwolnić wszystkich więźniów politycznych (w tym Edmunda ZadrożyÅ„skiego, Jan KozÅ‚owskiego, Marka KozÅ‚owskiego),
c. znieść represję za przekonania.
5. Podać w środkach masowego przekazu informację o utworzeniu Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego oraz publikować jego żądania.
6. Podać realne działania mające na celu wyprowadzenie kraju z sytuacji kryzysowej poprzez: a. podanie do publicznej wiadomości pełnej informacji o sytuacji społeczno-gospodarczej, b. umożliwienie wszystkim środowiskom i warstwom społecznym uczestniczenie w dyskusji nad programem reform.
7. WypÅ‚acić wszystkim pracownikom biorÄ…cym udziaÅ‚ w strajku wynagrodzenie za okres strajku jak za urlop wypoczynkowy, z funduszu Centralnej Rady ZwiÄ…zków Zawodowych (CRZZ).
8. Podnieść zasadnicze uposażenie każdego pracownika o 2 tys. zł na miesiąc jako rekompensatę dotychczasowego wzrostu cen.
9. Zagwarantować automatyczny wzrost pÅ‚ac równolegle do wzrostu cen i spadku wartoÅ›ci pieniÄ…dza.
10. Realizować pełne zaopatrzenie rynku wewnętrznego w artykuły żywnościowe, a eksportować tylko nadwyżki.
11. Znieść ceny komercyjne oraz sprzedaż za dewizy w tzw. eksporcie wewnętrznym.
12. Wprowadzić zasady doboru kadry kierowniczej na zasadach kwalifikacji, a nie przynależnoÅ›ci partyjnej oraz znieść przywilejów Milicji Obywatelskiej, SÅ‚użby BezpieczeÅ„stwa i aparatu partyjnego poprzez: zrównanie zasiÅ‚ków rodzinnych, zlikwidowanie specjalnych sprzedaży itp.
13. Wprowadzić na mięso i jego przetwory kartki - bony żywnościowe (do czasu opanowania sytuacji na rynku).
14. Obniżyć wiek emerytalny dla kobiet do 55 lat, dla mężczyzn do 60 lub przepracowanie w PRL 30 lat dla kobiet i 35 dla mężczyzn bez względu na wiek.
15. Zrównać renty i emerytur starego portfela do poziomu aktualnie wypÅ‚acanych.
16. Poprawić warunki pracy służby zdrowia, co zapewni pełna opiekę medyczną osobom pracującym.
17. Zapewnić odpowiednią ilość miejsc w żłobkach i przedszkolach dla dzieci kobiet pracujących.
18. Wprowadzić urlop macierzyński płatny przez okres 3 lat na wychowanie dziecka.
19. Skrócić czas oczekiwania na mieszkania.
20. Podnieść diety z 40 do 100 złotych i dodatek za rozłąkę.
21. Wprowadzić wszystkie soboty wolne od pracy. Pracownikom w ruchu ciÄ…gÅ‚ym i systemie czterobrygadowym brak wolnych sobót zrekompensować zwiÄ™kszonym wymiarem urlopu wypoczynkowego lub innymi pÅ‚atnymi dniami wolnymi od pracy.