Przebywający w Obwodzie Kaliningradzkim minister spraw zagranicznych Rosji i Siergiej Ławrow oświadczył, że jego kraj byłby zainteresowany wznowieniem przez Polskę małego ruchu granicznego z obwodem kaliningradzkim, jak i podobnym porozumieniem pomiędzy Rosją i Litwą.
Poszedł jeszcze dalej i zaproponował otwarcie sezonowych bezwizowych przejść granicznych dla turystów, wzorem istniejących między Polska a Białorusią i Litwą oraz Białorusią.
- Jest taka umowa między Białorusią a Polską. Dla turystów stworzono sezonowe punkty kontrolne, w których ludzie mogą przekraczać granicę bez wiz. Co sądzi pan minister o pomyśle zrobienia czegoś podobnego tutaj? - do Ławrowa zwrócił się mieszkaniec Ozierska.
Szef rosyjskiego MSZ podkreślił, że strona rosyjska aprobuje taką inicjatywę, ale mogą pojawić się problemy z sąsiednimi krajami.
- Jeśli chodzi o waszą propozycję, wszyscy jesteśmy za nią. Ale kilka lat temu Polska zniosła ruch bezwizowy dla mieszkańców Obwodu Kaliningradzkiego i województw przygranicznych. I mocno wątpię, że jeśli zaproponujemy zrobić wyjątek dla turystów, aby przekraczali granice bez wiz, to się na to zgodzą – powiedział minister.
Ławrow powiedział też, że Rosja jest zainteresowana przywróceniem reżimu Małego Ruchu Przygranicznego z Polską. Dyplomata uważa za celowe wprowadzenie tego samego mechanizmu z Litwą, ale sąsiednie kraje „nie są na to gotowe”.
Reżim małego ruchu granicznego między Polską a Obwodem Kaliningradzkim obowiązywał od lata 2012 roku. W lipcu 2016 roku polskie władze zawiesiły projekt na dwa miesiące ze względu na forum NATO i Światowe Dni Młodzieży. Jednak później polski rząd odmówił przedłużenia ruchu bezwizowego tłumacząc to względami bezpieczeństwa kraju.
- To nic innego, jak przeszkoda w kontaktach międzyludzkich, którą tworzą „nasi sąsiedzi” – podkreślił szef rosyjskiego resortu spraw zagranicznych. Jednocześnie wcześniej Polacy reklamowali ten ruch, jako własne osiągnięcie, a następnie rozwiązali tę umowę. Rozmawialiśmy dziś o tym z gubernatorem obwodu, uważam, że nasi polscy koledzy powinni jeszcze raz przemyśleć swoją decyzję, bylibyśmy zainteresowani wznowieniem przez nich działalności MRP. Jednocześnie słuszne byłoby, aby litewscy sąsiedzi również zgodzili się na tę samą umowę, każdy, kto mieszka w tym regionie, skorzystałby na tym- powiedział Siergiej Ławrow.
Będą znowu elektroniczne wizy do obwodu kaliningradzkiego?
Ławrow zapowiedział ponadto powrót do wiz elektronicznych do obwodu.
- Po zwycięstwie nad koronawirusem zadziała również mechanizm wiz elektronicznych do obwodu kaliningradzkiego. Jestem tego pewien - oświadczył Ławrow.- Byliście pionierami wraz z Dalekim Wschodem w tym zakresie, ale z powodu pandemii wszystko to zostało zawieszone. Ale wróci – zapowiedział szef rosyjskiego MSZ.
Ostatniej doby w obwodzie kaliningradzkim wykryto 174 nowe przypadki koronawirusa. Łączna liczba zarażonych od początku pandemii wyniosła 46 389.
W ciągu dnia w regionie 154 pacjentów zostało wypisanych ze szpitali po wyzdrowieniu. Od początku pandemii wyzdrowiało 42 746 osób. W sumie z powodu koronawirusa zmarło 641 mieszkańców.
W całej Rosji całkowita liczba zarażonych wzrosła do 6 663 473. W całym okresie pandemii wyzdrowiało 5 939 037 pacjentów, zmarło 172 909 osób.
Elektroniczne wizy
Od 1 lipca 2019 r. mieszkańcy 53 krajów mieli możliwość ubiegania się o bezpłatne wizy elektroniczne, aby odwiedzić region kaliningradzki. Kilka miesięcy później rozszerzono to prawo także na Sankt Petersburg i Region Leningradzki. Cudzoziemcy mogli ubiegać się o wizę, składając wniosek na stronie internetowej Ministerstwa Spraw Zagranicznych Federacji Rosyjskiej nie później niż cztery dni kalendarzowe przed planowaną podróżą do 30 dni kalendarzowych, z dozwolonym okresem pobytu w Rosji nie dłuższym niż osiem dni.
Od 2021 roku takie wizy ( ale już częściowo płatne) miały obowiązywać na wjazd na terytorium całej Federacji Rosyjskie. Koronowirus pokrzyżował te plany.
Współpraca bez polityki
- Istnieją odpolitycznione projekty, które rozwiązują problemy ludzi żyjących w regionach przygranicznych. A Kaliningrad jest przykładem tych odpolitycznionych więzi. Myślę, że gdyby tymi zasadami, na których opierają się projekty współpracy transgranicznej, można było kierować się przy rozważaniu bardziej globalnych kwestii naszych relacji z Unią Europejską, wszyscy by na tym skorzystali - zauważył Ławrow.
Program Interreg Polska–Rosja 2021–2027 obejmuje województwo pomorskie, warmińsko-mazurskie oraz część województwa podlaskiego (subregiony: białostocki oraz suwalski), zaś po stronie rosyjskiej Obwód Kaliningradzki Federacji Rosyjskiej.
24 czerwca 2021 r. podpisana została ostatnia umowa o dofinansowanie z projektem wybranym w ramach naboru wniosków w Programie Współpracy Transgranicznej POLSKA-ROSJA 2014-2020.
Środki Programu zostały rozdzielone na 28 wybranych projektów, z czego 26 projektów zakontraktowano z listy głównej, a 2 projekty z listy rezerwowej. Jednocześnie nie było wybranych projektów, które odmówiłyby podpisania umowy o dofinansowanie.
Łączna wartość umów podpisanych z projektami wybranymi w ramach I naboru wniosków wynosi 46 028 057,57 euro, z czego dofinansowanie Programu, w tym wkład Unii Europejskiej i Federacji Rosyjskiej wynosi 41 416 888,64 euro.
Warto wspomnieć, że z Programu Interreg Polska - Rosja realizowane było realizowanych w naszym regionie szereg projektów inwestycyjnych. Np. partnerskie szpitale w Suwałkach i Czerniachowsku w ramach wspólnego projektu podejmują współpracę w formie wspólnych działań w zakresie wdrażania najodpowiedniejszych narzędzi i metod adaptacji mieszkańców pogranicza polsko-rosyjskiego do negatywnych skutków zmian klimatycznych (chorób i zagrożeń zdrowotnych). Całkowita wartość projektu wynosi 2 191 070 euro, w tym dla szpitala w Suwałkach 1,2 mln euro, a wkład własny szpitala wyniósł tylko 123 tys. euro
Działania w ramach projektu obejmowały remont Oddziału Neurologii wraz z Pododdziałem Udaru Mózgu oraz zakup nowej aparatury medycznej dla Szpitala Wojewódzkiego w Suwałkach. Po stronie rosyjskiej beneficjent planuje zakup nowoczesnego sprzętu medycznego i specjalnych urządzeń dla szpitala w Czerniachowsku.
Z kolei gminy Puńsk, Bakałarzewo, Filipów, Zelenogradsk zmodernizowały u siebie drogi i ulice.
Ełcki Dom Kultury otrzymał 700 tysięcy dofinansowania na remont pomieszczeń i wyposażenie Szkoły Artystycznej, będącej częścią Ełckiego Centrum Kultury. Koszt całego projektu to 780 tys. zł. Pieniądze przeznaczono na studio fotograficzne, galerię i salę prób.
Drugi projekt zrealizowany przez Miasto Ełk we współpracy z miastem Oziersk to „Rozwój turystyki aktywnej płaszczyzną polsko-rosyjskiej współpracy”,
Natomiast na remont Zamku w Olecku przeznaczono z programu ponad 400 tys. euro. Po stronie rosyjskiej, w ramach projektu, renowacji poddano część obiektów szkolnych Filii Kolegium Agrotechnologii i Inżynierii Środowiska w Oziersku. W Olecku wyremontowano budynek byłego starostwa z 1897 roku, popularnie nazywany Zamkiem.
W czasie remontu Zamku w Olecku umieszczono w murze kapsułę czasu, w której znalazły się: wydruk wniosku projektu „ 15 sekund historii oczami młodzieży. Zamki, koszary, legendy”, zdjęcia ze spotkania kadry zarządzającej w Gusiewie i Oziersku oraz wszystkie nominały polskich monet obiegowych z najnowszych emisji. Kapsuła będzie stanowiła źródło informacji dla przyszłych pokoleń, które kiedyś podejmą prace remontowe w zamku.
To tylko część z wielu zrealizowanych i realizowanych projektów. Należy mieć nadzieję, że program Interreg Polska - Rosja będzie kontynuowany
WYG
Na fot: Kaliningrad. Fot. Administracja Kaliningradu
