Uczestnicy warsztatów "Śladami historii” poznali w Muzeum Kresów Rzeczypospolitej Obojga Narodów w Sejnach wydarzenia sprzed 454 lat, podczas których powstało nowe wyjątkowe państwo - Rzeczpospolita Obojga Narodów.
Każdy mógł się poczuć częścią wspanialej historii najpotężniejszej federacji w Europie i stworzyć niepowtarzalną pieczęć, zastawiając swój ślad w dziejach, co też widać na zdjęciach.
- W 1569 roku Polska i Litwa połączyły swoje siły, tworząc nie tylko jedną z największych potęg w Europie, ale również unię, która przetrwała przez wieki. Unia Lubelska była ważnym momentem w historii obu narodów, gdyż przyczyniła się do umocnienia polsko-litewskiej tożsamości i kultury. W wyniku tej umowy powstało jedno wspólne państwo, które charakteryzowało się tolerancją religijną, równością praw i wolnością jednostki. Dzięki Unii Lubelskiej Polska i Litwa zyskały większą siłę w staraniach o niezależność i obronę przed potencjalnymi zagrożeniami. Ta umowa umożliwiła również rozwój współpracy gospodarczej, kulturalnej i naukowej pomiędzy dwoma narodami.
Dzisiaj, patrząc wstecz, pamiętajmy o znaczeniu Unii Lubelskiej. Niech ta historia przypomina nam o sile jedności i współpracy, która może przynieść pozytywne i trwałe rezultaty. Niech to będzie przypomnienie o naszym dziedzictwie i odpowiedzialności za przyszłość, w której szanujemy różnorodność i dążymy do wspólnego dobra – głosi komunikat Muzeum Kresów Rzeczypospolitej Obojga Narodów w Sejnach z okazji tej rocznicy.
Unia lubelska
Unia lubelska – porozumienie pomiędzy stanami Korony Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego zawarte 1 lipca 1569 na sejmie walnym w Lublinie. Określana jako unia realna, w odróżnieniu od poprzednich, wiążących oba państwa tylko osobą władcy (unia personalna). Została przyjęta 28 czerwca, a podpisana 1 lipca 1569, ostatecznie ratyfikowana przez króla 4 lipca 1569.
Artykuł 3 potwierdzenia unii lubelskiej przez Zygmunta II Augusta z 4 lipca 1569 roku głosił, iż „(…) już Królestwo polskie i Wielkie Księstwo litewskie jest jedno nierozdzielne i nierożne ciało, a także nierożna, ale jedna a spolna Rzeczpospolita, która się ze dwu państw i narodów w jeden lud zniosła i spoiła”.
W jej wyniku powstało państwo znane w historiografii jako Rzeczpospolita Obojga Narodów – ze wspólnym monarchą, herbem, sejmem, walutą, polityką zagraniczną i obronną – zachowano odrębny skarb, urzędy, wojsko i sądownictwo.
Postanowienia unii lubelskiej
- Oba państwa miały mieć jednego władcę wybieranego wspólnie przez oba narody w wolnej elekcji i koronowanego na króla Polski i wielkiego księcia Litwy w Krakowie.
- Powołano wspólny Sejm walny, obradujący w Warszawie, którego izba poselska składała się z 77 posłów koronnych i 50 litewskich, a w skład Senatu weszło 113 senatorów koronnych i 27 litewskich.
- Oba człony Rzeczypospolitej zobowiązały się prowadzić wspólną politykę obronną i zagraniczną.
- Zachowano odrębne urzędy centralne, tytuły i dostojeństwa z zakresem kompetencji identycznym w obu krajach.
- Wprowadzono jednakową monetę, bitą osobno w każdym państwie.
- Zachowano odrębne wojsko polskie i litewskie.
- Zachowano odrębne języki urzędowe (na Litwie język ruski).
- Egzekucja królewszczyzn i podważanie nadań królewskich nie miały zastosowania na Litwie
- Zachowano w mocy wszystkie dotychczasowe prawa i przywileje obowiązujące w obu państwach, jak również odrębne sądownictwo i prawo sądowe.
- Zniesiono zakaz nabywania przez Polaków dóbr na Litwie.
- Wcielono Prusy Królewskie do Korony.
WYG
Źródła: Muzeum Kresów Rzeczypospolitej Obojga Narodów w Sejnach; wikipedia
Fot: Muzeum Kresów Rzeczypospolitej Obojga Narodów w Sejnach