Sejny, Krasnogruda. Koncert i wieczór poświęcony Czesławowi Miłoszowi i Konstytucji Obojga Narodów

W Sejnach i Krasnogrudzie zostało przeprowadzone dwudniowe Międzynarodowe Forum Kultury i Poezji z okazji 110. rocznicy urodzin Czesława Miłosza, laureata Nagrody Nobla.

Odbyły się m.in. spotkania z profesorem Tomasem Venclovą. To urodziny w 1937 roku w Kłajpedzie litewski poeta, publicysta, tłumacz, badacz literatury, profesor. Jeden z pięciu członków założycieli Litewskiej Grupy Helsińskiej).Czytano wiersze poświęcone Miloszowi, uczestnicy Forum na zmianę czytali "Traktat poetycki" słynnego poety.

W Białej Synagodze w Sejnach odbył się wspaniały - jak chwali Eduardas Borisovas, ambasador Republiki Litewskiej w Warszawie - koncert Litewsko-Polskiej Młodzieżowej Orkiestry Symfonicznej pod dyrekcją Gedminasa Gelgotasa, poświęcony 230. rocznicy Konstytucji Obojga Narodów 3 Maja i Zaręczenia Obojga Narodów oraz 110. rocznicy urodzin słynnego poety Czesława Miłosza.

W obu imprezach uczestniczyli przedstawiciele Ambasady Republiki Litewskiej w Warszawie oraz Konsulatu RL w Sejnach, na czele z Eduardasem Borisovasem.

Przypomnijmy, że 30 czerwca wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński i minister kultury Republiki Litewskiej Simonas Kairys spotkali się w Wigrach, Sejnach i Krasnogrudzie. Upamiętniono 110. rocznicę urodzin Czesława Miłosza, zwanego również ostatnim obywatelem Wielkiego Księstwa Litewskiego, oraz 30. rocznicę powstania Centrum Kultury dla Sztuki, Kultury i Narodów Pogranicza.

Unia Polski i Litwy

452 lata temu, 1 lipca 1569 r. wspólny Sejm Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego (WKL) w Lublinie proklamował aktem unię obu państw. Tego samego dnia przedstawiciele obu krajów złożyli przysięgę Królowi Polski Zygmuntowi II Augustowi. Połączenie obydwu tych krajów stworzyło jedno z największych, najludniejszych i najpotężniejszych państw w XVI-wiecznej Europie.

Polsko-litewskie państwo było ewenementem w skali europejskiej - wielonarodowe państwo, z wieloma religiami, odrębną kulturą, zwyczajami potrafiło stworzyć jeden organizm państwowy, który dla wielu Europejczyków był ostoją pokoju i tolerancji.

Akt Unii Lubelskiej głosił, że Królestwo Polskie i WKL tworzą jedną Rzeczpospolitą (Republikę) z jednym władcą, jednym ciałem ustawodawczym (Sejmem) w Warszawie i wspólną polityką zagraniczną. Władca państwa federalnego tytułowany jest Królem Polski i Wielkim Księciem Litewskim, wybieranym w Polsce przez wspólny szlachecki Sejm Królestwa Polskiego i WKL i koronowany w Krakowie. Zniesiona zostaje osobna ceremonia wyboru i inauguracji Wielkiego Księcia Litewskiego w Wilnie, wszyscy członkowie Rady Panów WKL zostali zobowiązani do złożenia przysięgi wierności królowi Polski i Królestwu Polski.

Chociaż akt unii głosił, że WKL i Królestwo Polski są jednorodną Rzeczpospolitą (Republiką), każde państwo zachowało własną nazwę, terytorium, granice, armię, prawo, skarb i odrębnych urzędników władzy wykonawczej.

Ważną praktyczną konsekwencją Unii było to, że szlachta z obu krajów uzyskała prawo do nabywania ziemi i władania nią na terenie całej Rzeczpospolitej, a także do sprzedawania produkcji ze swoich dworów bez cła.

Obecne często ten polsko-litewski twór państwowy zazwyczaj nazywa się Rzeczpospolitą Obojga Narodów, ale w rzeczywistości ta nazwa nie pojawia się w żadnym dokumencie z lat 1569-1795. W istocie, w obiegu było wyrażenie „Obojga Narodów“, ale odnosiło się ono tylko do wspólnych organów polsko-litewskich. „Rzeczpospolita“ natomiast była najczęściej albo po prostu „Rzeczpospolitą“, albo „Rzeczpospolitą Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego“, albo „Rzeczpospolitą Polską“. Z kolei „Rzeczpospolita Obojga Narodów“ to wytwór historyków, a zwłaszcza Pawła Jasienicy, który użył tej nazwy jako tytułu jednej ze swoich książek.

Źródło i fot: Ambasada RL w Warszawie