W dniach 8 - 9 stycznia br., w Sejnach, spotkają się dyrektorzy szkół litewskich w Polsce. Będą dyskutować m.in. o bieżących problemach oświaty litewskiej za granicami Republiki Litewskiej, o wychowaniu patriotycznym i wielokulturowości. Organizatorem seminarium jest Ministerstwo Oświaty Republiki Litewskiej. Seminarium odbędzie się w szkole „Žiburys". W ramach seminarium zaplanowano wizytę uczestników w Konsulacie Republiki Litewskiej w Sejnach. Uczestnicy odwiedzą też placówki oświatowe z litewskim językiem nauczania w Widugierach, Sejnach i Puńsku.
Udadzą się także na cmentarz parafialny w Berżnikach, na którym znajdują się m.in. kwatery żołnierzy litewskich i polskich poległych 22 i 23 września 1920 roku w czasie bitwy Niemeńskiej.
Litewska oświata w Polsce boryka się z różnymi problemami. Podstawowy, to niedostatek funduszy, zmniejszająca się - z powodu niżu demograficznego - liczba uczniów, brak podręczników w języku litewskim. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji nie uwzględniło ostatnio wniosków o dofinansowanie wyposażenia Zespołu Szkół z Litewskim Językiem Nauczania "Žiburys" w Sejnach w interaktywny sprzęt dydaktyczny. Odrzucono też wniosek mniejszości litewskiej dotyczący przyznania pieniędzy na remont internatu przy Liceum Ogólnokształcącym z Litewskim Językiem Nauczania im. 11 Marca w Puńsku.
W ubiegłym roku, z powodu braku pieniędzy, zamknięto w gminie Puńsk dwie szkoły. Byłoby jeszcze gorzej, gdyby nie udało się pozyskać z litewskiego i polskiego resortu oświaty dodatkowych ponad 900 tys. zł na gminną oświatę.
Podczas wyjazdowego (w Puńsku i Sejnach) posiedzenia Komisji Mniejszości Narodowych i Etnicznych Sejmu Polski w październiku 2013 roku, Wspólnota Litwinów w Polsce domagała się nowej strategii oświaty mniejszości litewskiej, która zapewniłaby utrzymanie litewskich szkół w gminach Puńsk i Sejny.
Podczas posiedzenia w Puńsku przedstawiciele polskiego Ministerstwa Edukacji Narodowej przedstawili raport dotyczący stanu edukacji mniejszości narodowych i etnicznych w województwie podlaskim i podsumowanie przygotowanej ponad 10 lat temu strategii oświaty mniejszości litewskiej. „Strategia nie przewidziała trudnych warunków, na jakie napotkamy na drodze. Straciliśmy w tym czasie wiele szkół. Model finansowania nie do końca służy podtrzymywaniu tożsamości narodowej" – powiedział wówczas agencji prasowej PAP przewodniczący Wspólnoty Litwinów w Polsce - Jan Wydra. Dodał, że w tej chwili trzeba opracować taką strategię, która by przewidywała skutki niżu demograficznego i ekonomiczne problemy. Według niego trzeba to zrobić, by zapewnić utrzymanie w Polsce tych szkół litewskich, które pozostały.
Obecnie do litewskich szkół lub klas litewskich uczęszcza na Sejneńszyźnie ok. 640 uczniów. W Suwałkach kilkunastu uczniów szkół polskich chodzi na lekcje języka litewskiego do jednej ze szkół na terenie miasta.
W gminie Puńsk są 4 placówki oświatowe, 3 znajdują się w Puńsku: szkoła podstawowa, gimnazjum i liceum. Istnieje też jeszcze jedyna wiejska szkoła podstawowa w Widugierach. W Sejnach działa zespół litewskich szkół "Žiburys". W placówce jest przedszkole, szkoła podstawowa i gimnazjum.
Jan Wyganowski
Na Litewska szkoła Žiburys" w Sejnach
