Podczas uroczystej Gali jubileuszowej podsumowującej obchody Europejskich Dni Dziedzictwa 2021-2022, w Teatrze Kamienica w Warszawie, Suwalski Park Krajobrazowy otrzymał nagrodę dla wyróżniających się organizatorów EDD w województwie podlaskim.
Europejskie Dni Dziedzictwa to cykliczny projekt kulturalny, spoÅ‚eczny i edukacyjny obejmujÄ…cy swoim zasiÄ™giem 50 krajów - sygnatariuszy Europejskiej Konwencji Kulturalnej.
W tym roku w Polsce wydarzenia pod znakiem EDD odbyÅ‚y siÄ™ już po raz 30. Z tej okazji 7 grudnia w Teatrze Kamienica w Warszawie, miaÅ‚a miejsce Gala Jubileuszowa Europejskich Dni Dziedzictwa „PoÅ‚Ä…czeni dziedzictwem”.
Europejskie Dni Dziedzictwa
Europejskie Dni Dziedzictwa, zapoczÄ…tkowane we Francji przez RadÄ™ Europy w 1985 r. i prowadzone jako wspólna inicjatywa Komisji Europejskiej i Rady Europy od 1999 r., umożliwiÅ‚y obywatelom poznawanie kultury poprzez wydarzenia tematyczne. StanowiÄ… doskonaÅ‚Ä… okazjÄ™ do odkrywania historii ludzi i miejsc, które przyczyniÅ‚y siÄ™ do uksztaÅ‚towania kultury i dziedzictwa Europy.
Inicjatywa należy do najbardziej znanych wydarzeÅ„ kulturalnych w Europie. Ogólnoeuropejski charakter programu Å‚Ä…czy mieszkaÅ„ców Europy i odwoÅ‚uje siÄ™ do europejskiego wymiaru dziedzictwa kulturowego zapisanego w Europejskiej Konwencji Kulturalnej. W tym roku odbyÅ‚o siÄ™ aż 50 000 wydarzeÅ„, które miaÅ‚y na celu uznanie wartoÅ›ci wspólnego europejskiego dziedzictwa i potrzebÄ™ jego zachowania dla obecnych i przyszÅ‚ych pokoleÅ„.
Przez dwa weekendy wrzeÅ›nia w caÅ‚ej Polsce odbyÅ‚o siÄ™ ponad 1200 wydarzeÅ„ o charakterze artystycznym i naukowym, w których uczestniczyÅ‚o przeszÅ‚o 200 tysiÄ™cy osób. Nie brakowaÅ‚o wystaw, koncertów, pokazów, spacerów, rajdów, festynów i wielu innych, emocjonujÄ…cych przedsiÄ™wzięć, które na dÅ‚ugo pozostanÄ… w pamiÄ™ci wszystkich osób, które wzięły w nich udziaÅ‚.
Ogólnopolskim koordynatorem obchodów Europejskich Dni Dziedzictwa jest Narodowy Instytut Dziedzictwa, który odpowiada także za promocjÄ™ projektu w skali caÅ‚ego kraju. Na przestrzeni czasu – przy wsparciu wÅ‚adz samorzÄ…dowych, dziesiÄ…tek organizacji pozarzÄ…dowych, setek organizatorów poszczególnych wydarzeÅ„ oraz mediów tradycyjnych i spoÅ‚ecznoÅ›ciowych – powstaÅ‚a wyjÄ…tkowa formuÅ‚a tego projektu, co podkreÅ›liÅ‚a podczas swojego przemówienia dyrektor Narodowego Instytutu dziedzictwa, dr hab. Katarzyna ZalasiÅ„ska:
– Europejskie Dni Dziedzictwa sÄ… tak wyjÄ…tkowe, ponieważ jest to formuÅ‚a, w której każdy może znaleźć coÅ› dla siebie, niezależnie od zainteresowaÅ„, wieku – sÄ… to oferty dla caÅ‚ych rodzin. Jednak bez pomysÅ‚owoÅ›ci i zaangażowania organizatorów, tego wszystkiego by nie byÅ‚o. (…) Przy tej okazji chciaÅ‚am podziÄ™kować dyrektorom wielkich muzeów, którzy wspierajÄ… EDD jako liderzy. (…) Nie mniej cieszy aktywność mniejszych muzeów i innych instytucji kultury, które w ramach EDD mogÄ… siÄ™ pokazać i opowiedzieć o swojej dziaÅ‚alnoÅ›ci, w tym również podmioty prywatne, które z wielkim zaangażowaniem i troskÄ… przystÄ…piÅ‚y do Europejskich Dni Dziedzictwa (…) To co mnie szczególnie cieszy, to przede wszystkim zaangażowanie bibliotek. Jak paÅ„stwo być może wiedzÄ… Narodowy Instytut Dziedzictwa od marca tego roku jest odpowiedzialny za wsparcie instytucji kultury na Ukrainie w trakcie toczÄ…cej siÄ™ wojny, gdzie dostarczamy materiaÅ‚y do zabezpieczania zabytków i zbiorów. SpoÅ›ród dziesiÄ…tek instytucji do których dotarliÅ›my, muszÄ™ powiedzieć, że niesamowita jest potÄ™ga bibliotekarzy na Ukrainie. Obok muzealników sÄ… zdecydowanie najsilniejszÄ… grupÄ…, która w tym momencie stanęła w tej trudnej walce o ochronÄ™ dziedzictwa kulturowego Ukrainy. Bardzo wiele nas uczy to doÅ›wiadczenie wspierania naszych kolegów zza wschodniej granicy. Biblioteki sÄ… bardzo ważne w systemie ochrony dziedzictwa. To trzeba wyraźnie powiedzieć, że czasami nie dostrzegamy znaczenia bibliotek, a ono jest ogromne w ramach ochrony dziedzictwa materialnego i niematerialnego- mówiÅ‚a dyrektor Narodowego Instytutu dziedzictwa, dr hab. Katarzyna ZalasiÅ„ska
W tym roku w Polsce już po raz 30. we wrzeÅ›niu mogliÅ›my bezpÅ‚atnie zwiedzić najciekawsze zabytki w swojej okolicy oraz skorzystać z szerokiego wachlarza wydarzeÅ„ kulturalnych i edukacyjnych. Podczas Europejskich Dni Dziedzictwa nawet niedostÄ™pne na co dzieÅ„ zabytki wpuszczajÄ… w swoje mury goÅ›ci, a uczestnicy licznych spotkaÅ„, prelekcji i warsztatów poznajÄ… historiÄ™ i kulturÄ™ zarówno narodowÄ…, jak i regionalnÄ… czy lokalnÄ….
„PoÅ‚Ä…czeni dziedzictwem”
Każdej edycji EDD towarzyszy temat przewodni. Do tej pory Europejskie Dni Dziedzictwa w Polsce odbywaÅ‚y siÄ™ pod takimi hasÅ‚ami, jak np.: „Krajobraz dziedzictwa – dziedzictwo krajobrazu”, „NiepodlegÅ‚a dla wszystkich” czy „Smaki dziedzictwa”.
Tegoroczna, jubileuszowa edycja Europejskich Dni Dziedzictwa odbyÅ‚a siÄ™ pod hasÅ‚em „PoÅ‚Ä…czeni dziedzictwem” i nawiÄ…zywaÅ‚a do podpisanej przez PolskÄ™ Konwencji Ramowej Rady Europy o wartoÅ›ci dziedzictwa kulturowego dla spoÅ‚eczeÅ„stwa (tzw. Konwencja FARO). W tym roku na szczególnÄ… uwagÄ™ zwrócono na zagrożone dziedzictwo kulturowe Ukrainy, stÄ…d też w caÅ‚ej Polsce organizowane byÅ‚y wydarzenia podkreÅ›lajÄ…ce polsko-ukraiÅ„skie dziedzictwo kulturowe. W liÅ›cie skierowanym do uczestników Gali, sekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego, dr JarosÅ‚aw Sellin napisaÅ‚:
– HasÅ‚o tegorocznej edycji zaznaczyÅ‚o tak istotny zwiÄ…zek dziedzictwa kulturowego Polski i Ukrainy, który ze wzglÄ™du na agresjÄ™ Rosji na jedno z tych paÅ„stw i przyjÄ™cie milionów ukraiÅ„skich uchodźców staje siÄ™ coraz bardziej czytelny. Ten trudny czas 2022 roku pozwoliÅ‚ na rozwiniÄ™cie dialogu miÄ™dzy naszymi narodami, którego katalizatorem jest wspólne dziedzictwo.
Uroczysta Gala byÅ‚a okazjÄ… do wyróżnienia najbardziej zaangażowanych lokalnych organizatorów Europejskich Dni Dziedzictwa w Polsce. Wydarzenie byÅ‚o okazjÄ… do podsumowania dotychczasowej pracy, podziÄ™kowaÅ„ oraz integracji organizatorów i koordynatorów wojewódzkich EDD.
JubileuszowÄ… GalÄ™ Europejskich Dni Dziedzictwa uÅ›wietniÅ‚ wystÄ™p chóru dziewczÄ™cego PoznaÅ„skiej SzkoÅ‚y Chóralnej im. Jana Kurczewskiego, pod dyrekcjÄ… Anny Michalak. ZespóÅ‚ jest laureatem wielu nagród w kraju i za granicÄ…. BraÅ‚ udziaÅ‚ w licznych festiwalach i konkursach. Od tego roku do chóru doÅ‚Ä…czyÅ‚y uczennice z Ukrainy. StÄ…d uczestnicy koncertu mogli usÅ‚yszeć również ukraiÅ„skie melodie ludowe wykonane przez solistkÄ™ DariÄ™ DubyninÄ™, która zaprezentowaÅ‚a siÄ™ w przepiÄ™knym stroju ludowym. Obok Darii wystÄ…piÅ‚a również z repertuarem polskim Kornelia Sikorska, solistka chóru dziewczÄ™cego.
30. edycja Europejskich Dni Dziedzictwa była objęta Patronatem Narodowym Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy w Stulecie Odzyskania Niepodległości.
ŹródÅ‚o i fot: SPK; Narodowy Instytut Dziedzictwa