W czwartek, 7 listopada 2024r. Konsulat Republiki Litewskiej w Sejnach świętował 30-lecie swej działalności w naszym regionie. W upamiętnieniu tej rocznicy w „Domu Litewskim" w Sejnach uczestniczyło wielu szanownych gości z Litwy i Polski, liderów lokalnych organizacji społeczności litewskiej, instytucji oświatowych i kulturalnych.
Uczestników jubileuszowego spotkania przywitał Marijus Gudynas, szef Grupy Współpracy Regionalnej Państw Europejskich Republiki Litewskiej w MSZ Litwy, Ambasador Nadzwyczajny i Pełnomocny w Litwy w Warszawie Valdemar Sarapinas, pełnomocnik wojewody podlaskiego do spraw Mniejszości Narodowych Artur Konopacki, przewodniczący Sejmiku województwa podlaskiego Cezary Cieślukowski, który przekazał na ręce Konsula kwiaty i życzenia dalszych sukcesów w pracy na rzecz budowania bliskich relacji między Polską a Litwą oraz radny wojewódzki Waldemar Kwaterki.
Obecni byli ponadto przedstawiciele służb mundurowych, samorządu powiatowego oraz samorządów gminnych.
Uroczystość uświetniły zespoły artystyczne z Puńska, Suwałk i Sejn.
Szef konsulatu LR w Sejnach, Gennadijus Mackelis, podczas wystąpienia okolicznościowego zauważył, że (... ) tak, jak historia ma różne strony, tak i działania Konsulatu są kolorowe. Może na początku nie wszystko szło gładko, ale przez lata udowodniliśmy, że jesteśmy niezawodnymi partnerami strategicznymi Polski i działamy na rzecz dobra obu krajów. Trzydzieści lat dla konsulatu w Sejnach to piękna data, którą zobowiązuje do kontynuowania rozpoczętych prac i budowania przyszłości - powiedział szef konsulatu.
Ambasador Litwy Valdemar Sarapinas, witając wraz z małżonką Vyte Sarapininiene personel konsulatu, przedstawicieli lokalnej społeczności i rządu litewskiego oraz wszystkich zgromadzonych gości podczas uroczystości podkreślił szczególną rolę Konsulatu w Sejnach, nie tylko w kontekście stosunków dwustronnych pomiędzy Litwą a Polską, ale także jego znaczenie jako centrum litewskiej kultury, pomagające utrzymać więzi polskich Litwinów mieszkających tu Litwą:
- Życzę wam, aby nadal Konsulat pozostał miejscem, gdzie spotyka się historia i przyszłość naszego narodu, gdzie wzmacnia się nasz litewski duch- życzył Ambasador Republiki Litewskiej w swoim przemówieniu.
Szefowie litewskich instytucji oraz organizacji Polsce skierowali list gratulacyjny. Czytamy w nim m.in:
„7 listopada 1918 roku uważany jest za początek współczesnej dyplomacji litewskiej. Tego dnia powołano Ministerstwo Spraw Zagranicznych Państwa Litewskiego. Najważniejszym celem dyplomacji litewskiej było wówczas uznanie de iure odrodzonego państwa i ustalenie jego granic. Niepodległość państwa litewskiego musiała zostać utrwalona dopiero11 marca 1990 roku. Wszystko to spoczęło na barkach dyplomacji.
Traktat o przyjaznych stosunkach i dobrosąsiedzkiej współpracy między Litwą a Polską został podpisany 26 kwietnia 1994 roku położył podwaliny pod strategiczne partnerstwo obu krajów, które z powodzeniem rozwija się do dziś.
W 1994 roku w Sejnach utworzono Konsulat Republiki Litewskiej, co było, jest i będzie szczególnie ważne dla miejscowych Litwinów – mieszkańców ziem etnicznych.
Utworzenie konsulatu wzmocniło pozytywny wizerunek Litwy i Litwinów w tym regionie, zmieniła się atmosfera wzajemnych stosunków między Litwinami i Polakami oraz otworzyło się na bliższą współpracę z instytucjami Republiki Litewskiej. Wspólnie z lokalną społecznością litewską wykonano wiele znaczących prac, szczególnie w zakresie historii i dziedzictwa kulturowego oraz rozwiązania problemów edukacji litewskiej w rejonie Puńsk- Sejny –Suwałki.
Z okazji 30-lecia wdzięczni Litwini z Polski składają serdeczne gratulacje.”
Historia
Konsulat Republiki Litewskiej w Sejnach działalność rozpoczął 3 czerwca 1994 r.
Konsulatem kierował wówczas konsul generalny w Warszawie Šarūnas Adomavičius. Oficjalne otwarcie placówki dyplomatycznej nastąpiło 17 czerwca 1994 r. Siedzibą konsulatu do 1999 r. był Pałac Biskupi w Sejnach. Po zakończeniu budowy „Domu Litewskiego” w jednej z jego części swoją siedzibę ma także Konsulat.
Pierwszym konsulem Republiki Litewskiej w Sejnach był sygnatariusz Aktu odtworzenia Niepodległości Litwy Vidmantas Povilionis. Swoją misję oficjalnie rozpoczął 1 września 1994 r.
V. Povilionis jako konsul dużo zaangażowania włożył nie tylko w kwestiach pomocy konsularnej obywatelom Litwy lecz także w budowanie poprawnych stosunków między społecznością polską i litewską, ukazywaniu perspektyw rozwijania partnerskich kontaktów.
Ważna rola w kształtowaniu stosunków polsko - litewskich
Od samego początku Konsulat odgrywał ważną rolę w kształtowaniu pozytywnych stosunków polsko-litewskich nie tylko na szczeblu lokalnym. Z jego inicjatywy odbywały się spotkania z władzami samorządowymi, organizacjami pozarządowymi, przedstawicielami prasy i telewizji. Konsulat pomagał w przygotowywaniu wizyt najważniejszych przedstawicieli władzy Republiki Litewskiej.
Pomoc mniejszości litewskiej
Dzięki zaangażowaniu społeczności litewskiej i pomocy litewskiego rządu został wybudowany w Sejnach „Dom Litewski”. Znalazło się, miejsce nie tylko dla Konsulatu, ale i litewskich organizacji z Sejn, zespołów artystycznych. Wcześniej Litwini z okolic Sejn nie mieli takiego Domu, w którym mogliby prowadzić działalność kulturalną. To bez wątpienia pobudza mniejszość litewską z Sejn i okolic.
We wrześniu 2005 roku w Sejnach pracę rozpoczęła szkoła litewska „Žiburys”. Zbudowano ją za pieniądze litewskiego rządu. Nieoceniona w tym dziele była pomoc Ambasady Litwy w Warszawie i Konsulatu w Sejnach. Dużą życzliwością w załatwianiu spraw administracyjnych wykazał się ówczesny starosta powiatu Marian Luto.
Pomnik biskupa
W 1999 W Sejnach uroczyście odsłonięto pomnik A. Baranauskasa. Jej autorem jest rzeźbiarz Gediminas Jokūbonis. Starania o pomnik trwały, bagatela, prawie sto lat!
Ten wielki orędownik polsko-litewskiego pojednania, zgodnego współżycia obu nacji nie miał po swej śmierci lekko na tej umiłowanej ziemi sejneńskiej. Na swój pomnik w Sejnach biskup czekał, bagatela, lat 97 lata! Pierwszy pomysł pojawił się już w 1907 roku, gdy ksiądz Vailokaitis z Sejn zaproponował parafianom, aby zaczęli zbierać fundusze na pomnik. Za cara jednak nie stawiano pomników katolickim pasterzom. Za II Rzeczypospolitej na przeszkodzie stanęła narodowość biskupa. Za PRL-u z kolei na przeszkodzie stanęła funkcja Baranowskiego, ( biskupom wówczas pomników raczej nie stawiano), zaś w III RP - znów jego narodowość.
Mocno musiał napracować się ówczesny wicemarszałek Sejmu RP Jan Król, wraz ze swym litewskim kolegą - M. Laurinkusem, przewodniczącym Komitetu Spraw Zagranicznych Sejmu Republiki Litewskiej, by przekonać zarówno władze samorządowe, jak i kościelne na wyrażenie zgody na budowę pomnika.
Biskup i poeta litewski A. Baranauskas urodził się 17 stycznia 1835 roku. w Oniksztach. W 1897 został biskupem w Sejnach i mieszkał w tu aż do śmierci (26 listopada 1902). Pochowany w Sejnach w krypcie kaplicy Bazyliki Najświętszej Marii Panny. W 1999 w pobliżu sejneńskiej Bazyliki wzniesiono mu pomnik.
Szkoła w Suwałkach
Dzięki zaangażowani Ambasady Republiki Litewskiej w Warszawie, Konsulatu w Sejnach, w Suwałkach powstało niedawno litewskie przedszkole, a następnie litewska szkoła.
1 września br. duża grupa przedszkolaków pomyślnie rozpoczęła nowy, już piąty, rok szkolny w Przedszkolu Litewskim w Suwałkach. Z kolei Litewska Szkoła Podstawowa w Suwałkach rozpoczęła drugi rok szkolny.
W grudniu 2023 roku z udziałem Pierwszej Damy Litwy Diany Nausėdienė, Szefa Konsulatu Republiki Litewskiej w Sejnach Genadijusa Mackelisa oraz Ramunasa Skaudžiusa, wiceministra litewskiego resortu oświaty, nauki i sportu, odbyły się uroczystości otwarcia finansowanej przez litewskie państwo litewskiej szkoły podstawowej w Suwałkach.
Mieści się ona w zabytkowej kamienicy przy ulicy Mickiewicza 5. Kupiła ją od prywatnego właściciela - za pieniądze litewskiego rządu - Fundacja im. biskupa Antanasa Baranauskasa w Sejnach. Jest ona także organem prowadzącym szkoły.
Pieniądze na kupno, remont, funkcjonowanie placówki wykłada litewski rząd. Miasto przekazuje tylko - identycznie jak i pozostałym niepublicznym placówkom oświatowym w mieście - ustawową subwencję na ucznia.
Litewskie Ministerstwo Oświaty, Nauki i Sportu przeznaczyło pieniądze nie tylko na zakup budynku wraz z działką, ale i na remont oraz adaptację budynku na potrzeby szkolne.
WYG
Źródła fot: Konsulat RL w Sejnach; województwo podlaskie
