Od soboty, 12 sierpnia kierowcy mogą już korzystać z drogi ekspresowej S61 od Kolna aż do granicy z Litwą. Do ruchu udostępniony został ostatni z trzech fragmentów tej trasy w województwie warmińsko-mazurskim od węzła Ełk Południe do miejscowości Wysokie (węzeł Kalinowo) o długości około 23 km.
To kolejny element międzynarodowego szlaku Via Baltica.
- Oznacza to, że kierowcy mogą już korzystać z drogi ekspresowej S61 o długości przeszło 150 km od Kolna koło Łomży do granicy z Litwą oraz od Śniadowa do węzła Łomża Zachód - powiedział minister infrastruktury Andrzej Adamczyk.
Odcinek Ełk Południe - Wysokie jest jednym z trzech odcinków drogi ekspresowej S61 realizowanych na terenie województwa warmińsko-mazurskiego o łącznej długości ponad 66 km. Pod koniec 2021 roku oddany został do użytku odcinek Wysokie - Raczki, a we wrześniu ubiegłego roku zakończono budowę odcinka S61 Szczuczyn - Ełk Południe.
Co zyskają kierowcy?
Zgodnie z umową powstał odcinek drogi ekspresowej o przekroju dwujezdniowym wraz z drogami serwisowymi. Wyremontowano także wybrane drogi lokalne oraz zbudowano urządzenia ochrony środowiska. W ramach inwestycji powstał m.in. węzeł Ełk Wschód i 24 obiekty inżynierskie. Inwestycja objęła wykonanie 19,5 km drogi S61 oraz 3,4 km drogi S16 od węzła Ełk Wschód do połączenia z obwodnicą Ełku. Nawierzchnia drogi na odcinku S61 została wykonana z betonu cementowego, a na S16 z betonu asfaltowego i dostosowana do ciężkiego ruchu z obciążeniami nawierzchni 11,5 tony na oś.
Wraz z oddanymi wcześniej odcinkami, kierowcy na terenie województwa warmińsko-mazurskiego uzyskali 66,4 km drogi ekspresowej, z czego 63 km to droga S61 a 3,4 km to S16. Na wszystkich trzech odcinkach wybudowanych zostało łącznie 68 obiektów inżynierskich. Powstały cztery węzły drogowe: Guty, Ełk Południe, Ełk Wschód i Kalinowo, Miejsca Obsługi Podróżnych Niekrasy oraz Obwód Utrzymania Drogi w Nowej Wsi Ełckiej.
S61 to nie tylko woj. warmińsko-mazurskie
Droga ekspresowa S61 docelowo będzie miała około 220 km, przebiega przez trzy województwa - mazowieckie (19,5 km), podlaskie (ok. 134,3 km) i warmińsko-mazurskie (66,4 km).
W województwie podlaskim kierowcy korzystają już z przeszło 121 km drogi ekspresowej S61. W grudniu 2022 oddany został do ruchu przygraniczny odcinek Suwałki - Budzisko, a w czerwcu bieżącego roku węzeł Łomża Zachód. Wraz z nim udostępniono 7-kilometrowy odcinek „eski” Łomża Południe - Łomża Zachód.
Obecnie trwają jeszcze prace przy budowie ostatniego w województwie podlaskim odcinka S61 - od węzła Łomża Zachód do węzła Kolno (12,92 km). To obwodnica Łomży. Wykonawca ma za zadanie udostępnić ją do ruchu, na zasadzie przejezdności jednej jezdni w połowie 2024 roku, a w połowie następnego - w standardzie dwujezdniowej drogi ekspresowej na całej długości.
Również w woj. mazowieckim na styku z woj. podlaskim trwa jeszcze budowa odcinka S61 od węzła Ostrów Mazowiecka Północ (na S8) do Śniadowa. Ma on długość 19,5 km i będzie udostępniony kierowcom w październiku bieżącego roku.
Znaczenie drogi ekspresowej S61
Budowa drogi ekspresowej S61 jest inwestycją istotną nie tylko dla sieci dróg w Polsce, ale ma też znaczenie europejskie - łącząc się z drogą ekspresową S8 Wrocław - Warszawa - Białystok, tworzy międzynarodowy korytarz transportowy Via Baltica. Docelowo przejmie on ruch tranzytowy pomiędzy Europą Zachodnią i krajami bałtyckimi. Oddany właśnie do ruchu odcinek Ełk Południe - Wysokie (węzeł Kalinowo) stanowi część międzynarodowego szlaku Via Carpatia. W województwie warmińsko-mazurskim w skład tego szlaku wchodzi jeszcze odcinek S61 Wysokie - Raczki.
Kalendarium budowy
- 15 kwietnia 2016 r. - ogłosiliśmy przetarg w systemie Projektuj i buduj,
- 19 lipca 2018 r. - podpisaliśmy umowę z wykonawcą,
- 22 września 2020 r. - uzyskaliśmy decyzję ZRID,
- 14 października 2020 r. - rozpoczęcie prac,
- 12 sierpnia 2023 r. - udostępniliśmy drogę do ruchu.
Niełatwa inwestycja
Budowa S61 Ełk Południe - Wysokie (węzeł Kalinowo) była realizowana w systemie Projektuj i buduj. Na etapie projektowania okazało się, że ze względu na zwiększenie docelowych prędkości na linii kolejowej Rail Baltica konieczne stało się przeprojektowanie wiaduktu WS1.1. Zwiększenie prędkości na linii kolejowej wymusiło zmianę geometrii torów, co z kolei miało wpływ na konstrukcję wiaduktu. W efekcie rozpoczęcie prac budowlanych mogło nastąpić dopiero w październiku 2020 roku. Kolejnym wyzwaniem okazały się bagniste tereny i znacznie większe do wykonania, niż przewidywane, wymiany gruntów. To główne czynniki, które spowodowały, że ostateczny czas na wykonanie zadania został wydłużony do listopada br.
Pilnujemy jakości
Podczas odbiorów technicznych, na kilku dojazdach do obiektów mostowych w ciągu S61 oraz na łącznicy na węźle Ełk Wschód stwierdziliśmy na nawierzchni odstępstwa od zawartych w dokumentacji projektowej wymagań. Mając na uwadze zapewnienie wysokiej jakości oddawanej do użytku trasy zdecydowaliśmy o udostępnieniu drogi do ruchu po zakończeniu niezbędnych prac poprawkowych. Wykonane roboty poprawkowe, mimo że pozwoliły na udostępnienie drogi do ruchu, zostaną poddane jeszcze dodatkowym badaniom kontrolnym. Jeśli stwierdzimy, że nadal występują nieprawidłowości w wykonaniu nawierzchni, to na wiosnę przyszłego roku wykonane zostaną kolejne poprawki.
Zmiana organizacji ruchu na dotychczasowej obwodnicy Ełku
Wraz z otwarciem S61 odcinek dotychczasowej obwodnicy Ełku w ciągu DK16/65 od ronda na skrzyżowaniu ulic Suwalskiej i Przemysłowej w kierunku węzła Ełk Północ (ul. Kolonia) będzie przejezdny tylko do skrzyżowania z linią kolejową. Dojazd do tego węzła będzie możliwy nowo wybudowaną drogą S16 od węzła Ełk Wschód.
W ramach inwestycji przewidziane jest wykonanie połączenia ulicy Kolonia w rejonie węzła Ełk Północ ze starym przebiegiem obwodnicy Ełku. Odcinek nowej drogi będzie miał 750 m i połączy dawną obwodnicę z siecią dróg miejskich. Rozpoczęcie tych prac było uwarunkowane oddaniem do ruchu odcinka S16.
Prace przy budowie nowego odcinka drogi potrwają cztery tygodnie. Kierowców prosimy o ostrożność i stosowanie się do oznakowania.
Koszt inwestycji i dofinasowanie z Unii Europejskiej
Wykonawcą blisko 23-kilometrowego fragmentu trasy od węzła Ełk Południe do miejscowości Wysokie, o wartości 685,9 mln zł, jest konsorcjum firm Trakcja SA Warszawa (lider), Mostostal Warszawa oraz Przedsiębiorstwo Eksploatacji Ulic i Mostów Białystok. Zadanie jest realizowane w ramach Programu Budowy Dróg Krajowych na lata 2014 - 2023 (z perspektywą do 2025 r.).
Budowa drogi ekspresowej S61 Szczuczyn - Budzisko, odc. Szczuczyn - Raczki jest współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Instrumentu „Łącząc Europę” (Connecting Europe Facility - CEF). Wartość dofinansowania z UE wynosi 379 583 347 euro i obejmuje sześć zadań w ramach Projektu budowy drogi ekspresowej S61 Szczuczyn - Budzisko.
Źródła i fot. Ministerstwo Infratruktury, GDDKiA