Budowa Via Baltiki jest dla resortu priorytetem - zapewnił 13 grudnia br. rzecznik prasowy Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju - Piotr Popa. Przypomniał, że budowa drogi, począwszy od Warszawy aż do granicy z Litwą, składającej się na Via Balticę, została ujęte w Programie Budowy Dróg Krajowych na lata 2011 – 2015.
Dodatkowo, planowane odcinki od Ostrowi Mazowieckiej do granicy państwa w Budzisku zostały ujęte w Strategii Rozwoju Transportu do 2020 r. na podstawie, którego będą tworzone priorytety do realizacji w nowej perspektywie finansowej UE 2014-2020.
Ze względu na transgraniczny charakter, budowa S61 została zgłoszona do finansowania z nowego instrumentu UE na lata 2014-2020 "Łącząc Europę" (Connecting Europe Facility – CEF). CEF jest zarządzany centralnie przez Komisję Europejską.
W rozmowie z Polskim Radiem Białystok rzecznik stwierdził, że odcinek obejmujący obwodnicę Suwałk i odcinek od obwodnicy aż do granicy państwa znajduje się na liście podstawowej. Natomiast odcinek od Ostrowi Mazowieckiej do obwodnicy Augustowa jest na liście rezerwowej. Projekty z listy podstawowej mogą starać się o dofinansowanie w ramach ogłaszanych konkursów. Natomiast z listy rezerwowej dopiero po przesunięciach w budżecie.
Obecnie kierowcy jadący do Warszawy od strony Suwałk, czy Litwy, zazwyczaj wybierają drogę krajową nr 61 biegnącą przez Suwałki, Augustów, Grajewo, Łomżę do Ostrowi Mazowieckiej. Dopiero stamtąd można swobodniej dojechać do Warszawy dwoma przedzielonymi odcinkami drogi ekspresowej S-61 stanowiącymi obwodnice Wyszkowa (37 km) oraz Ostrowi Mazowieckiej (8,5 km).
Mazury pominięte?
Wygląda na to, że pewnie tak pozostanie. To zła wiadomość dla Mazur, bo w 2009 roku rząd ustalił, że via Baltica ma biec od Suwałk na Mazury. Rada Ministrów podjęła 20 października 2009 roku, wydawało się ostateczną, decyzję w sprawie docelowego modelu dróg szybkiego ruchu w regionie północno-wschodnim Polski. Chodziło tu głównie o biegnące przez Podlasie i Mazury drogi S 8 i 19 oraz 61. Słynna via Baltica miała już nie biec trasą S 8 przez Białystok, ale przez Mazury, Łomżę. Białystok miał za to otrzymać drogę ekspresową via Carpatia, biegnącą na Południe Europy, ale szosa omijałaby szerokim łukiem stolicę Podlasia. Miała biec z Barwinka k. polsko-słowackiej granicy, przez Lublin do Sokółki, Kuźnicy k. polsko–białoruskiej granicy. Trzecia droga, czyli S8, miała być poprowadzona z Wrocławia przez Warszawę, Rawę Mazowiecką do Choroszczy w woj. podlaskim, gdzie połączyłaby się z S 19.
Zaakceptowano wówczas sugestie firmy Scott Wilson, która z ponad 40 analizowanych wariantów, ten właśnie wskazała jako najefektywniejszy, skorelowany z innymi korytarzami transportowymi, najmniej ingerujący w cenne obszary przyrodnicze.( Na mapie oznaczony kolorem czerwonym). Co prawda, jeszcze lepszy byłby ponoć wariant z Ostrołęki na Pułtusk- Różan z wejściem do Warszawy od strony Legionowa, ale waśnie ten „wpad” do stolicy jest akurat bardzo niekorzystny, podczas gdy od strony Wyszkowa prowadzi już piękna, nowoczesna obwodnica.
W zasadzie wrócono wtedy do koncepcji z roku…1978. Wówczas to już zakładano budowę obwodowej drogi ekspresowej z Suwałk przez Raczki w kierunku Augustowa, a stamtąd na Łomżę i Warszawę. Drugi zaś korytarz transportowy miał wieść od Suwałk do Warszawy przez Mazury.
Już w marcu 2009 r. ówczesny minister infrastruktury, Cezary Grabarczyk, informował, że najsłynniejszy odcinek międzynarodowego korytarza transportowego, czyli wschodni kawałek via Baltiki, pobiegnie nie przez stolicę Podlasia, ale zostanie skierowany od Budziska na Suwałki, potem Mazury (Raczki, Cimochy, Kalinowo, Ełk) Grajewo, Łomżę, Ostrów Mazowiecką, Wyszków, Radzymin, Wołomin. Potem problem kierunku drogi ekspresowej wyciszono, by w trakcie kampanii do europarlamentu nie wybuchła wojna białostocko-łomżyńska. W październiku zatwierdzono tę koncepcję. - Białystok będzie miał Via Carpatię, a Łomża Via Balticę – mówił wówczas Robert Tyszkiewicz, poseł PO. – To zakończy wreszcie wewnątrzwojewódzki spór o drogi - dodawał.
Łomża i Grajewo przygotowują się do blokady
Problem w tym, że UE nie zatwierdziła via Carpatii, o której zresztą, poza Polska, mało kto i co wiedział. Wygląda na to, że powrócono do koncepcji via Balticy przez Białystok. Stolica województwa, najpóźniej do 2020 r., po wybudowaniu odcinków mazowieckich, zostanie połączona drogą ekspresową z Warszawą. Jest obwodnica Sztabina, będzie Augustowa.
Tymczasem na styczeń 2014 roku łomżanie i grajewianie planują zorganizować blokady, a resortu infrastruktury trafiło prawie 11 tysięcy podpisów. Łomżanie od dawna bardzo mocno walczyli o obwodnicę. Do premiera trafiały petycje z kilkudziesięcioma tysiącami podpisów. Uspokoili się, gdy w 2000 roku rząd postanowił poprowadzić via Baltice przez Mazury Łomżę.
Jan Wyganowski
