Wilno objawiło się światu 25 stycznia 1323 r., kiedy wielki książę litewski Giedymin rozesłał po Europie swoje słynne listy.
Wilno, wcześniej nieznane zachodnim Europejczykom, na zawsze zostało umieszczone na mapie Europy. Jest to data narodzin Wilna.
W Samorządzie Miasta Wilna zaprezentowano program obchodów 700-lecie stolicy. W przygotowania do solidnego jubileuszu Wilna zaangażowanych było ponad 100 partnerów, a na mieszkańców i gości miasta czeka szeroki wachlarz imprez i wydarzeń.
Z okazji 700. rocznicy urodzin Wilna został miastu nadany status UNESCO.
Jako najważniejsze daty obchodów rocznicowych wybrano dwa dni: 25 stycznia, kiedy Wilno zostało po raz pierwszy wspomniane w historycznych źródłach pisanych 700 lat temu, oraz 25 lipca, w dniu wspomnienia patrona Wilna – św. Krzysztofa.
W dniu św. Krzysztofa, odbędzie się muzyczny festiwal „Młodzi jak Wilno”. W Parku Zakret odbędzie się bezpłatny koncert muzyki klasycznej i popularnej współczesnej, w którym wezmą udział znani litewscy wykonawcy oraz gość z zagranicy. W 2022 roku festiwal ten odbył się po raz pierwszy i zgromadził około 45 000 widzów.
Oczekuje się, że oba wydarzenia pomogą stworzyć nie tylko niezapomniane widowisko, ale także otworzą potencjał stołecznych innowacji technologicznych oraz przemysłów kreatywnych i kulturalnych.
- Wilno to szczęśliwe miasto, które ma przywilej świętowania nie wtedy, gdy ktoś o nim wspomniał na tle jakichś bitew, ale kiedy wielki książę litewski Giedymin uznał, że miasto rozrosło się do tego stopnia, że ma coś do zaoferowania światu i może zaprosić wszystkich do zgromadzenia się i wspólnego wzrastania. I dzisiaj żyjemy w najlepszych czasach, realizując kod Giedymina – tworzymy, skupiamy wokół siebie ludzi i rozwijamy się, patrząc w przyszłość – powiedział mer Wilna Remigijus Šimašius podczas prezentacji programu. – Zależy nam, aby wieść o 700-leciu Wilna rozeszła się nie tylko po kraju i poza jego granicami, ale świąteczny nastrój czuć było przez cały rok. I jestem bardzo wdzięczny, że tak wiele organizacji było zaangażowanych w tworzenie tego święta – dodał.
Samorząd Wilna, który planuje przeznaczyć 1,8 mln euro na program obchodów, przygotował wiele ciekawych imprez. Wiele z nich będzie trwało przez cały rok.
Program 700-lecia Wilna rozpoczął się w 2021 roku i już wtedy odbyło się wiele wydarzeń, jednak najważniejsze czekają nas w 2023 r. W organizację przedsięwzięcia zaangażowanych jest ponad 100 partnerów.
Jubileuszowy program jest finansowany nie tylko przez miejski samorząd, ale także przez Kancelarię Rządu, która na program przeznaczy podobną kwotę, jak wileński samorząd.
Do Wilna przyjadą merowie europejskich miast
Wilno odwiedzą merowie, liderzy i eksperci miast europejskich– wileński samorząd wspólnie z „Eurocities” organizuje międzynarodową konferencję „Champion Cities Summit 2023: Champions Think Bold”. „Eurocities” to sieć ponad 200 miast w 38 krajach, w wydarzeniu weźmie również udział prezes organizacji Dario Nardella.
Merowie miast europejskich, i nie tyklko, spotkają się w Wilnie 24 stycznia 2023 roku. W przededniu 700. urodzin Wilna spotkanie, które odbędzie się w Litewskiej Filharmonii Narodowej, stworzy miastom platformę do wymiany najlepszych praktyk, dzielenia się pomysłami na temat rozwoju miast, zmian klimatu, edukacji i różnorodności, nawiązywania pożytecznych partnerstw.
Świąteczne wydarzenia rozpoczną się 24-26 stycznia, a koniec spodziewany jest dokładnie pół roku później - 25 lipca.
Główne wydarzenia jubileuszowe
Przez cały styczeń będą się odbywały rozmaite wydarzenia: wystawy, koncerty, prezentacje sztuk scenicznych i filmów. Do działań aktywnie włączają się organizatorzy wycieczek, którzy zapraszają do odkrywania stolicy na nowo, a także restauracje proponujące skosztować historycznych potraw.
Wileński Festiwal Świateł
W dniach 25–28 stycznia Wilno zamieni się w plenerową galerię sztuki nowoczesnej – współczesne technologie przekształcą obiekty architektoniczne, na miejskich placach i w skwerach pojawią się instalacje, a ulice rozświetli jasne światło.
Jedną pierwszych, bardzo ciekawych imprez będzie Wileński Festiwal Świateł. Wieść o stolicy Litwy ponownie rozejdzie się po świecie – tym razem Wilno zaprasza do podziwiania miasta w pełni oświetlonego i świętowania jego wyjątkowego wieku - instalacje świetlne, oświetlona architektura, współczesna sztuka cyfrowa i różne rozwiązania projektowe oświetlenia.
Wileński Festiwal Świateł to najjaśniejsze wydarzenie w ramach urodzin Wilna, kiedy to miasto rozświetlą tysiące świeczek urodzinowych. Instalacje świetlne na wileńskiej Starówce, jej uliczkach i w skwerach ożywią miasto i jego mieszkańców, rozgrzeją w mroźną zimę, podkreślą architekturę i przyciągną zagranicznych gości do stolicy. Znani artyści zaskoczą kreatywnymi pomysłami, a zwykle ciemne zakamarki rozbłysną w nowym świetle. Poznaj inne życie nocne w Wilnie.
Data: 25–28 stycznia 2023 r.
Czas: godz. 18:00-23.00
Miejsce: w różnych miejscach Wilna.
Pełną listę festiwalowych obiektów świetlnych oraz mapę miejsc, w których będą do obejrzenia, można będzie znaleźć w darmowej aplikacji Wileńskiego Festiwalu Świateł.
Cena: impreza bezpłatna
Impreza jubileuszowa Wilna na Placu Katedralnym
Powitajmy 700-lecie na Placu Katedralnym, gdzie przemierzymy 700 lat miasta, zobaczymy imponujące widowisko, z którego będzie dumne zarówno samo miasto, jak i cała ludność Litwy. Urodziny Wilna potrwają jednak dłużej niż jeden dzień, a nawet dłużej niż miesiąc! W całym 2023 r. Wilno zaskoczy imponującymi wydarzeniami urodzinowymi. Wiecznie młode miasto potrafi zainteresować różnych gości: koncerty, wystawy, spektakle teatralne, festiwale i przygody czekają na wszystkich, którzy zechcą wziąć udział w obchodach – tak reklamuje kolejną imprezę samorząd Wilna.
Data: 25 stycznia 2023 r.
Czas: godz. 19:30
Miejsce: Plac Katedralny
Podniesienie flag Krzysztofa
Zobaczcie uroczyste podniesienie flag Krzysztofa na Placu Ratuszowym. Flagi podniesie trójka najbardziej zasłużonych wilnian, przedstawicieli różnych grup wiekowych.
Data: 25 stycznia 2023 r.
Czas: godz. 12:00
Miejsce: Ratusz
Cena: impreza bezpłatna
Wystawa „Gedimino laiškai Vilniuje“ („Listy Giedymina w Wilnie”)
Urodziny Wilna liczone są od wzmianki nazwy miasta w liście Wielkiego Księcia Litewskiego Giedymina adresowanego do miast europejskich. Będzie to rzadka okazja, aby zobaczyć na własne oczy, jak wyglądał ten list! Żaden z oryginalnych listów Giedymina nie zachował się, dlatego odpis sporządzony w Rydze wkrótce po otrzymaniu listu jest najbardziej autentycznym dokumentem świadczącym o narodzinach Wilna. Dlaczego ważne były te listy Giedymina? Można będzie poznać ich znaczenie na interaktywnej wystawie, która jest jednym z najważniejszych wydarzeń – osią obchodów 700-lecia Wilna.
Data: 25 stycznia – 27 sierpnia 2023 r.
Miejsce: Wieża Zamku Giedymina (Arsenalo g. 5)
Cena: impreza płatna.
Organizator: Litewskie Muzeum Narodowe
Wystawy i Dzień Wilna w Pałacu Wielkich Książąt Litewskich
Będzie można przenieść się do trójwymiarowego Wilna w wirtualnej rzeczywistości i zobaczyć, jak wyglądała wieża w czasach Giedymina. Na wystawie „Świt miasta Giedymina. Najstarsza drewniana budowla Wilna i jej najbardziej unikatowe znaleziska” poznajecie fragmenty budowli, która stała na zboczu Góry Zamkowej 750 lat temu, zachowane do dziś osobiste rzeczy orszaku nieznanego władcy.
Najmłodsi również poznają historię Wilna – podczas zajęć edukacyjnych stworzą obrazy wileńskich zamków, wysłuchają legendy o Wilnie i zgłębią przeszłość. Historie miasta opowiedzą nie tylko doświadczeni przewodnicy, ale także wszechwiedzące wrony w edukacyjnym spektaklu „Tworzymy Wilno!”
Data: 25 stycznia 2023 r.
Miejsce: Pałac Wielkich Książąt Litewskich ( Katedros a. 4)
Cena: impreza płatna.
Organizator: Pałac Wielkich Książąt Litewskich
Odsłonięcie pomnika „Przykazania wielkiego księcia litewskiego Giedymina dla Wilna i Litwy”
W liście wielkiego księcia litewskiego Giedymina z 25 stycznia 1323 r. po raz pierwszy zostało wymienione będące siedzibą władcy Wilno. Jest to pierwsza znana wzmianka o odwiecznej stolicy Litwy w źródłach pisanych. Aby uczcić tę rocznicę i upamiętnić szczególny fakt historyczny, Klub Wileński podjął się inicjatywy przygotowania pomnika, który stanie obok Wieży Zamku Giedymina, na Dziedzińcu Wielkim odbudowanego Pałacu Wielkich Książąt Litewskich.
Autorem pomnika, zatytułowanego „Przykazania wielkiego księcia litewskiego Giedymina dla Wilna i Litwy”, jest rzeźbiarz Martynas Gaubas, mecenasami – Ina i Darius Zubasowie. Teksty listów Giedymina wybrał profesor Rimvydas Petrauskas. Pomnik będący prezentem Klubu Wileńskiego dla Wilna z okazji 700-lecia, zostanie przekazany na przechowanie do Muzeum Narodowego Pałacu Wielkich Książąt Litewskich.
Data: 25 stycznia 2023 r.
Godzina: 16:00
Miejsce: Dziedziniec Wielki Pałacu Wielkich Książąt Litewskich
Cena: impreza bezpłatna.
Świąteczny koncert muzyki barokowej
To będzie więcej niż koncert. Z okazji solidnego jubileuszu życzenia Wilnu składa zespół Cappella Concertante Vilnense, który na Litwie zapoczątkował tradycję wykonywania muzyki barokowej.
Podczas koncertu wystąpią solistki: Simona Liamo (sopran), Nora Petročenko (mezzosopran). Orkiestra Cappella Concertante Vilnense. W programie utwory takich kompozytorów barokowych, jak Claudio Monteverdi, Antonio Vivaldi, Georg Fryderyk Händel i in.
Data: 25 stycznia 2023 r.
Godzina: 18:00
Miejsce: Wielka Sala Renesansowa Pałacu Wielkich Książąt Litewskich
Cena: impreza bezpłatna, jednak konieczna jest uprzednie rejestracja.
Organizator: Pałac Wielkich Książąt Litewskich i Litewski Teatr Narodowy Opery i Baletu
Koncerty:
Światło wolności nad Bałtykiem. Litewska Narodowa Orkiestra Symfoniczna, Dalia Kuznecovaitė, Erki Pehk
Aby uczcić w tym roku Dzień Obrońców Wolności, Litewska Filharmonia Narodowa organizuje wieczór muzyki symfonicznej z muzyką współczesnych kompozytorów z trzech krajów bałtyckich – Litwy, Łotwy i Estonii. Estoński maestro Erki Pehk stanie za pulpitem dyrygenta Litewskiej Narodowej Orkiestry Symfonicznej, a jako solistka wystąpi skrzypaczka Dalia Kuznecovaitė. Na program muzyczny złoży się kolorowa i dynamiczna mozaika: koncert na skrzypce Ülo Krigulo, światowa premiera symfonii Arvydasa Malcysa „Wczorajszy świat” oraz koncert na skrzypce Pētera Vaska „Dalekie światło”. Świętując 700-lecie Wilna pamiętajmy, dlaczego jesteśmy wolni.
Data: 14 stycznia 2023 r.
Godzina: 19:00
Miejsce: Duża Sala Filharmonii, Wilno
Organizator: Litewska Filharmonia Narodowa
Festiwal muzyczny „Młody jak Wilno”
25 lipca popularny wśród wilnian park Zakret stanie się wyjątkową areną muzyczną, na której zostanie zaprezentowany imponujący program, łączący muzykę bliską różnym gustom – klasyczną i popularną. Ten bezpłatny festiwal jest jednym z głównym wydarzeń rocznicowych Wilna w 2023 r., który przyciągnie uwagę miłośników muzyki.
Gdzie: Park Zakret
Kiedy: 25 lipca 2023 r.
Godzina i program: zostanie ogłoszony wkrótce
Festiwal jest bezpłatny
Prezent dla wilnian i gości stolicy
Dzień św. Krzysztofa, patrona Wilna, jest w stolicy obchodzony co roku, ale w bieżącym roku 25 lipca znajdzie się na mapie wydarzeń kulturalnych całej Litwy – zbliżający się jubileusz 700-lecia to wydarzenie historyczne. Tak, Wilno na tle innych stolic świata jest bardzo młode, ale młodość to nie wiek, a kondycja. Nasza stolica przypomina ciekawskiego, kreatywnego wiecznego studenta, który chce wypróbować wszystko, co nowe, postępowe, ale też pielęgnuje dziedzictwo dawnych stuleci.
Dlatego też to święto muzyczne będzie jeszcze jedną nowością zarówno dla Wilna, jak i jego mieszkańców oraz gości. Zapraszamy do wzięcia w nim udziału z rodzinami, spędzenia wieczoru na łonie natury, oglądając imponujące występy, uczestnicząc w dyskusjach czy angażując się w zajęcia z dziećmi. Bezpłatny festiwal muzyczny „Młody jak Wilno” będzie okazją do obejrzenia wyjątkowych występów i nieoczekiwanej współpracy znanych litewskich wykonawców.
Styczeń- wrzesień 2023 r.
Opera. Connect: Wilno – miasto opery
Wilnianie od dawna kochają operę – wystawiono ją tu wcześniej niż w Paryżu, a dziś głosy litewskich solistów operowych rozbrzmiewają na całym świecie. Dlatego z okazji 700-lecia „Opera.Connect: Vilnius – Opera City” wypełni ulice miasta dźwiękami opery. „Opera na kółkach” przeniesie fragmenty opery do najbardziej nieoczekiwanych przestrzeni. Osoby wrażliwe społecznie zapoznają się z gatunkiem operowym w ramach projektu „Opera art’i” (lit. „Opera blisko”).
Opera to nie tylko klasyczne kostiumy, ale także nowoczesne technologie. We wrześniu 2023 roku sztuczna inteligencja otrzepie z kurzu jedną z pierwszych oper, które rozbrzmiewały w Pałacu Władców w XVII wieku, odtwarzając jej brzmienia na nowo dla współczesnego słuchacza. „AIopera” to warta usłyszenia synteza historii i nowoczesności.
W 2023 r. dzięki sztucznej inteligencji zostanie odtworzona i przedstawiona publicznie w Pałacu Wielkich Książąt Litewskich jedna z pierwszych wystawionych w XVII w. w Wilnie oper. Projekt „Opera.Connect: Wilno – miasto opery” będzie zachęcać do zainteresowania się operą również przedsiębiorców. W końcu opera jest organicznym, twórczym modelem, współbrzmiącym i inspirującym inne dziedziny sztuki, naukę i innowacje, dlatego poszukiwane będą możliwości jej integracji ze startupami i twórcami gier.
Partnerem projektu jest Litewski Narodowy Teatr Opery i Baletu.
Styczeń 2023 r. – styczeń 2024 r.
Wystawy Pałacu Wielkich Książąt Litewskich
Pałac Wielkich Książąt Litewskich przygotowuje niezapomniany prezent z okazji wkroczenia Wilna w nowe stulecie. Zostanie stworzona wyjątkowa okazja do zapoznania się z wirtualnie odtworzoną w 3D Wieżą Giedymina, a także do obejrzenia podczas jednej z wystaw najstarszego drewnianego budynku w Wilnie i dokonanych w nim unikalnych znalezisk.
W Muzeum Pałacu Wielkich Książąt Litewskich będzie można zobaczyć powracające do Wilna arrasy Zygmunta Augusta. Pojawi się także Łuk Triumfalny jako punkt kulminacyjny obchodów rocznicy. Podobne łuki stawiano na ulicach Wilna, czekając na triumfalny wjazd Zygmunta Wazy do miasta. Można też będzie poznać historyczne szczegóły dotyczące rezydencji wielkoksiążęcych.
W końcu promieniujący wyjątkową energią Pałac Wielkich Książąt Litewskich jest jednym z najważniejszych obiektów kulturalnych, edukacyjnych, muzealnych, informacyjnych, turystycznych i reprezentacyjnych stolicy, więc nie przegap okazji do zwiedzenia!
Wydarzenia realizowane przez Pałac Wielkich Książąt Litewskich
Inne wydarzenia
Fabryka Sztuki „Loftas” z projektem „Pewnego razu w Wilnie” zaprosi wilnian do podzielenia się swoimi uwiecznionymi w stolicy przeżyciami i tym samym dołączenia do grona współautorów wyjątkowego filmu o Wilnie. Litewskie Muzeum Narodowe z projektem „Pawilon: Wilno 200 lat temu” opuści przestrzenie muzealne, zorganizuje zajęcia edukacyjne i na nowo opowie o historii miasta.
Litewski Narodowy Teatr Opery i Baletu za pomocą sztucznej inteligencji zrekonstruuje pierwszą wykonaną w XVII w. w Wilnie operę. Organizacja „Meno genas” zaprosi uznanych światowych kompozytorów do skomponowania utworów muzycznych dla konkretnych przestrzeni publicznych Wilna. Z okazji rocznicy stolicy galeria „Meno niša” zaprezentuje na wileńskich placach, w parkach i budynkach biennale performansu z udziałem lokalnych i międzynarodowych gwiazd, tworząc w ten sposób nową wileńską tradycję.
Uwagi twórców doczekała się słynna powieść Ričardasa Gavelisa „Wileński poker”. Reżyser Donatas Ulvydas zamierza nie tylko stworzyć film na podstawie tej książki, ale także zainicjować nowe wydarzenia jazzowe, malarskie i rzeźbiarskie. Muzeum MO zaprezentuje masową instalację, zachęcającą do zobaczenia Wilna przez pryzmat „Wileńskiego pokera”. Interpretację tej słynnej powieści Ričardasa Gavelisa stworzą reżyser teatralny Oskaras Koršunovas i scenograf, dokumentalista Gintaras Makarevičius.
To tylko część wydarzeń i projektów w ramach obchodów 700-lecia Wilna.
Wydarzenia świąteczne przygotowują też: Uniwersytet Wileński, Pałac Władców, Litewskie Narodowe Muzeum Malarstwa, Instytut Historii Litwy, Litewska Biblioteka Narodowa im. Martynasa Mažvydasa i inne instytucje.
Planowany jest też zjazd historyków „Lubelskiej Czwórki”, dyskusja laureatów Nagrody Nobla „Wilno – Miasto Dziedzictwa Literackiego UNESCO” oraz inne wydarzenia ważne dla stolicy i całego kraju. Dlatego w 2023 roku jubileusz litewskiej stolicy stanie się jednym z głównych powodów, dla których warto odwiedzić Wilno.
Wilno zaprasza uczniów
Z okazji 700-lecia Wilno zaprasza wszystkich uczniów i nauczycieli Litwy i z zagranicy do lepszego poznania historii stolicy i jej współczesnego oblicza.
Planowane jest zorganizowanie bezpłatnych wycieczek, podczas których uczniowie będą podzielone według grup wiekowych, a doświadczenie 700-lecia Wilna będzie możliwe poprzez różne zmysły: słuch, wzrok, węch, smak i dotyk.
Z okazji urodzin w Wilnie będzie więcej rozrywek i niespodzianek przygotowanych przez partnerów dla mieszkańców i gości Wilna miasta.
Więcej informacji o jubileuszowych wydarzeniach znajdziecie na stronie: https://www.700vilnius.lt/pl/
WYG
Źródło i fot: Samorząd Wilna
