Komendant Policji z Suwałk patronem auli w PWSZ [zdjęcia]

Kolejna aula w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Suwałkach ma swojego patrona. Po profesorze Bronisławie Geremku przyszła kolej na Inspektora Generalnego Mariana Borzęckiego – suwalczanina, Komendanta Głównego Policji Polskiej, zamordowanego w obozie koncentracyjnym w Mauthausen – człowieka, którego niestety historia poniekąd zapomniała

Mowa o auli 127, która nosi już nazwę auli im. Mariana Borzęckiego.

W wyjątkowym wydarzeniu odsłonięcia pamiątkowej tablicy, oprócz władz PWSZ w Suwałkach, uczestniczyli też: Czesław Renkiewicz, prezydent Suwałk, przedstawiciele Komendy Głównej Policji (insp.prof. dr hab. Izabela Nowicka) oraz generałowie i inspektorzy w stanie spoczynku (Henryk Tokarski, Mariusz Róg). Wykład laudacyjny na cześć Mariana Borzęckiego wygłosił Henryk Tokarski, gen. w stanie spoczynku.

Dr Marta Wiszniewska, rektor Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Suwałkach podkreślała natomiast, że jest to wyjątkowy dzień nie tylko dla całej społeczności akademickiej, ale też całego regionu. Zapowiedziała również, że piękny zwyczaj nadawania imion poszczególnym aulom i salom PWSZ w Suwałkach na stałe zagości już w kalendarzu uczelnianych wydarzeń.

– W ten sposób chcemy oddać hołd cenionym suwalczanom i zachować o nich pamięć – mówiła.

Marian Borzęcki – inspektor, Komendant Główny Policji Państwowej od 1 lipca 1923 roku do 5 listopada 1926 roku. Urodził się 8 września 1889 roku w Suwałkach w rodzinie ziemiańskiej. Po ukończeniu szkoły średniej rozpoczął studia prawnicze na Uniwersytecie w Petersburgu, które ukończył przed I wojną światową. W 1915 roku wstąpił do Straży Obywatelskiej w Warszawie, zaczynając służbę od szeregowego funkcjonariusza. Z czasem uzyskiwał coraz większe doświadczenie i awansował do funkcji kierownika sekcji szkoleniowej. Po ukonstytuowaniu się pierwszego rządu Rady Regencyjnej premiera Jana Kucharzewskiego rozpoczął prace w tworzonym resorcie spraw wewnętrznych. Po utworzeniu w Wydziale Administracyjnym MSW referatu do spraw policyjnych został jego pracownikiem. W czasie wydarzeń listopadowych w 1918 roku w Warszawie, poza działalnością urzędniczą, brał aktywny udział w rozbrajaniu Niemców. Kierował oddziałem Milicji Miejskiej, próbował nawet opanować siedzibę niemieckiego prezydium policji. Negocjował warunki złożenia broni prezydentem policji niemieckiej Ernestem von Glasenappem nocy z 9 na 10 listopada 1918 roku. Jeszcze przed uchwaleniem ustawy o Policji Państwowej – 17 czerwca 1919 roku – powierzono mu stanowisko zastępcy komendanta głównego rodzącej się formacji. Na nim spoczął główny ciężar unifikacji służb policyjnych na ziemiach odradzającej się Rzeczypospolitej, prowadzenie naboru oraz tworzenie terenowych struktur organizacyjnych. Brał udział w międzyresortowych komisjach rządowych, które na przełomie 1919 – 1920 roku przeprowadziły ciężką operację reorganizacji służb policyjnych we wschodniej i zachodniej Galicji. Pod jego kierunkiem tworzono autonomiczne piony policji śledczej i politycznej. Pod jego wpływem rozbudowano struktury policji politycznej, szkolono funkcjonariuszy i przeznaczano na ten cel coraz większe środki. Był inspiratorem przyjazdu do Polski angielskiej misji policyjnej w 1919 roku, która służyła swoim doświadczeniem związanym z organizacją jednostek policyjnych oraz stworzeniem odpowiedniego systemu naboru kadr do tej formacji. Za wymienione zasługi oraz zaangażowanie policji w międzynarodową współpracę został w 1922 roku odznaczony Krzyżem Walecznych oraz francuską Legią Honorową. Było to zwieńczenie pierwszego okresu jego służby w policji, który zakończył się 9 listopada 1921 roku, w związku z powołaniem go na stanowisko komisarza rządu miasta stołecznego Warszawy w administracji cywilnej. Powierzoną funkcję sprawował przez rok. Po zabójstwie prezydenta Gabriela Narutowicza 16 grudnia 1922 roku został zawieszony w czynnościach służbowych komisarza rządu. Uważano, że to on ponosi odpowiedzialność za nieudolność i zaniedbania warszawskich służb bezpieczeństwa w czasie wyboru i zaprzysiężenia pierwszego prezydenta w odrodzonej Rzeczypospolitej Polskiej. Jednak ku zaskoczeniu przeniesiono go do MSW, powierzając mu stanowisko dyrektora Departamentu Bezpieczeństwa, a 1 lipca 1923 roku funkcję komendanta głównego Policji Państwowej. W 1923 roku przeforsował pierwszą gruntowną reorganizacje kontrwywiadu politycznego służby policyjnej. W czasie wydarzeń majowych w 1926 roku został aresztowany i czasowo przetrzymywany. Ostatecznie – 15 listopada 1926 roku – został zwolniony ze stanowiska komendanta głównego Policji Państwowej. Będąc w cywilu, rozpoczął praktykę adwokacką w Warszawie. Zaangażował się też aktywnie w działalność polityczną partii opozycyjnych. Został członkiem Stronnictwa Narodowego. Pełnił funkcje prezesa zarządu stołecznego tej partii oraz został członkiem Rady Naczelnej. W latach 1927 – 1934 zajmował stanowisko wiceprezydenta Warszawy. Później popierał środowisko polityczne związane z generałem Władysławem Sikorskim, skupione w porozumieniu zwanym Front Morges. W 1937 roku wstąpił do Stronnictwa Pracy tworzonego na bazie programowej Front Morges. Po wybuchu II wojny światowej, wziął czynny udział w obronie Warszawy jako członek Komitetu Obywatelskiego przy Dowództwie Obrony Warszawy. Na jesieni 1939 roku zaangażował się w działalność konspiracyjną w Biurze Politycznym Centralnego Komitetu Organizacji Niepodległościowych. Został jednym z pierwszych przedstawicieli Rządu RP na Kraj. Aresztowany w marcu 1940 roku i osadzony na Pawiaku. Stamtąd w maju 1940 roku wywieziony do obozu koncentracyjnego Sachsenhausen. Przewieziony do obozu w Mauthausen, gdzie zginął w 1942 roku. Jego symboliczny grób znajduje się na warszawskich Powązkach.