Najpierw drobiazgowe wyjaśnienia, a decyzje kadrowe później – prezydent Suwałk oraz dyrekcja suwalskiego MOPS-u odnieśli się do bardzo krytycznego raportu Marka Michalaka, Rzecznika Praw Dziecka.
Rzecznik przeprowadziÅ‚ kontrolÄ™ w SuwaÅ‚kach po samobójstwie szesnastoletniego Sebastiana J., do którego doszÅ‚o w Miejskim Centrum Interwencji Kryzysowej. ChÅ‚opak 7 stycznia powiesiÅ‚ siÄ™ w Å‚azience placówki po tym, jak dowiedziaÅ‚ siÄ™, że zostanie rozdzielony z matkÄ….
Do Urzędu Miasta w Suwałkach raport Michalaka dotarł w miniony wtorek. Tydzień wcześniej o wyniku kontroli w Suwałkach zostały poinformowane media.
- Krótka kontrola, bo Rzecznik byÅ‚ w SuwaÅ‚kach dwa dni, w ciÄ…gu których odwiedziÅ‚ MOPS, prokuraturÄ™, sÄ…d, a tak bogata w treÅ›ci – mówiÅ‚ z pewnym przekÄ…sem CzesÅ‚aw Renkiewicz.
- To ważny dokument, z niektórymi zarzutami siÄ™ zgadzam, co do niektórych mam zupeÅ‚nie inne zdanie. Rzecznik chce stanu idealnego, wzorcowego. Dużo w raporcie teorii. Miejski OÅ›rodek Pomocy SpoÅ‚ecznej w SuwaÅ‚kach nie jest instytucjÄ… idealnÄ…, ale inne kontrole przeprowadzone w placówce, a byÅ‚o ich bardzo dużo, nie wykazaÅ‚y uchybieÅ„ – mówiÅ‚ prezydent.
W swoim raporcie Michalak zarzucił suwalskim pracownikom społecznym zupełny brak profesjonalizmu i empatii.
- Trudno zgodzić siÄ™ z takim jednoznacznym stwierdzeniem. Nie możemy rozkazać kochać ludzi. Rodzina Sebastiana nie byÅ‚a jednak pozostawiona bez opieki. Pomoc Agnieszce K. i jej dzieciom byÅ‚a udzielana od maja. Asystent rodziny przez siedem miesiÄ™cy pomagaÅ‚a matce Sebastiana w wychowywaniu dzieci. ZostaÅ‚a zresztÄ… pochwalona przez minister pracy i polityki spoÅ‚ecznej ElżbietÄ™ Seredyn – mówi prezydent.
- Z jednym z zarzutów Rzecznika zgadzam siÄ™ caÅ‚kowicie. Z tym, że dzieci nie powinny dowiadywać siÄ™ o tym, że zostanÄ… przeniesione do placówki opiekuÅ„czo-wychowawczej pod nieobecność matki. To niewyobrażalne – mówiÅ‚ Renkiewicz.
- Od poczÄ…tku przyjÄ™cia do Centrum nic nie wskazywaÅ‚o na to, że Sebastian ma jakiekolwiek myÅ›li destrukcyjne. ByÅ‚ radosny, wesoÅ‚y. MówiÅ‚ o swoich planach. ChciaÅ‚ wyjechać do Holandii. CieszyÅ‚ siÄ™, że niedÅ‚ugo bÄ™dzie miaÅ‚ osiemnaste urodziny – opowiada WiesÅ‚awa Kwaterska, zastÄ™pca dyrektora MOPS w SuwaÅ‚kach.
ChÅ‚opak zaÅ‚amaÅ‚ siÄ™ po tym, jak usÅ‚yszaÅ‚, że zostanie przeniesiony do innej placówki i rozdzielony z rodzinÄ….
- ByÅ‚o widać, że jest wzburzony. PÅ‚akaÅ‚. MówiÅ‚, że ucieknie. Kierownik Centrum tÅ‚umaczyÅ‚a mu, że to nie koniec Å›wiata, że to tymczasowo. OpowiadaÅ‚a Sebastianowi, że istnieje możliwość, aby jego matka podjęła pracÄ™. Później wyszÅ‚a. Gdy jeszcze raz poszÅ‚a z nim porozmawiać, myÅ›laÅ‚a, że Sebastian korzysta z Å‚azienki, bo paliÅ‚o siÄ™ w niej Å›wiatÅ‚o, wiÄ™c odeszÅ‚a. Później okazaÅ‚o siÄ™, że chÅ‚opak siÄ™ powiesiÅ‚ – opowiada Kwaterska.
W raporcie Michalak zauważył, że pracownicy Centrum nie udzielili chłopakowi pierwszej pomocy i nie mieli do tego odpowiednich kwalifikacji.
- Pracownicy nie musieli przechodzić specjalnych szkoleÅ„, bo udzielania pierwszej pomocy uczyli siÄ™ przy okazji poznawania przepisów BHP – odpowiada Renkiewicz.
- Od razu wezwano pogotowie – dodaje Maria Metelska, dyrektor MOPS-u.
O tym, że trafi do domu dziecka, Sebastian dowiedziaÅ‚ siÄ™ od SÅ‚awomira Niedźwiedzkiego, dyrektora placówki opiekuÅ„czo-wychowawczej w SuwaÅ‚kach.
- Pan dyrektor zareagowaÅ‚ za szybko. Nie poczekaÅ‚ na matkÄ™, psychologa. Owszem, decyzja sÄ…du powinna być szybko realizowana, ale w tym przypadku byÅ‚a to już urzÄ™dnicza nadgorliwość. Dyrektor nie chciaÅ‚ pewnie źle, ale nie wolno mu byÅ‚o tak postÄ…pić. Nie miaÅ‚ prawa. Siostra Sebastiana, Sandra zareagowaÅ‚a spokojnie i poszÅ‚a do placówki, Sebastian odebraÅ‚ to inaczej – mówiÅ‚ prezydent Renkiewicz.
Prezydent zgodziÅ‚ siÄ™ z Rzecznikiem, że w niektórych momentach zabrakÅ‚o psychologa. Matka prosiÅ‚a o pomoc psychologicznÄ… już w chwili przyjmowania do Centrum. Taka adnotacja figuruje w karcie przyjÄ™cia. Do 7 stycznia takiej pomocy nie otrzymaÅ‚a.
- To, że byÅ‚ to okres Å›wiÄ…teczny, noworoczny niczego nie tÅ‚umaczy. Placówka zatrudnia dwóch psychologów. Praca tak powinna być zorganizowana, żeby jeden byÅ‚ zawsze dostÄ™pny – mówiÅ‚ prezydent.
Renkiewicz nie widzi koniecznoÅ›ci zwiÄ™kszania liczby pracowników CIK. Zdaniem prezydenta, liczba osób obecnie tam zatrudnianych, jest zupeÅ‚nie wystarczajÄ…ca. Ważne, aby zespóÅ‚ byÅ‚ spójny.
Precedensowa na skalÄ™ krajowÄ… tragedia w suwalskim MOPS-ie odsÅ‚oniÅ‚a wiele luk prawnych dotyczÄ…cych funkcjonowania caÅ‚ego systemu opieki spoÅ‚ecznej. Na jaw wyszÅ‚o nie tylko to, że poÅ‚ożone w sÄ…siedztwie kilku kroków i funkcjonujÄ…ce w obrÄ™bie jednej struktury placówki nie potrafiÄ… ze sobÄ… wspóÅ‚pracować, regulamin MCIK i MOPS-u nie wspóÅ‚grajÄ… ze sobÄ…, ale też, że nie ma jednoznacznych przepisów na przykÅ‚ad dotyczÄ…cych procedury sÄ…dowego przekazywania dzieci do placówek opiekuÅ„czo – wychowawczych. Nie wiadomo, czy musi być przy tym psycholog, jak to dokÅ‚adnie powinno wyglÄ…dać. Dyrekcja placówki opiekuÅ„czo-wychowawczej sformuÅ‚owaÅ‚a swoje wnioski na piÅ›mie. WysÅ‚ano je do wojewody, a wojewoda podlaski przekazaÅ‚ do Ministerstwa Pracy i Polityki SpoÅ‚ecznej. Być może tragiczna Å›mierć Sebastiana J. bÄ™dzie przyczynkiem do sprecyzowania prawa.
Wcześniej zmiany mogą nastąpić w samym Ośrodku, bo podczas jutrzejszej sesji rady miasta, radni będą zastanawiać się, czy nie wyłączyć Miejskiego Centrum Interwencji Kryzysowej ze struktur MOPS-u.
- Tragedia w MOPS-ie, to smutna lekcja dla wszystkich pracowników pomocy spoÅ‚ecznej. Trzeba zapobiegać podobnym sytuacjom – mówiÅ‚ Renkiewicz.
O ewentualnych zwolnieniach w placówce prezydent nie chciaÅ‚ siÄ™ jeszcze wypowiadać. ZapowiedziaÅ‚, że zrobi to za kilkanaÅ›cie dni, bo jak twierdzi, musi to być decyzja poparta rzetelnÄ… analizÄ…. Nieoficjalnie mówi siÄ™, że najprawdopodobniej posadÄ™ straci SÅ‚awomir Niedźwiedzki. Tuż po tragedii na inne stanowisko przeniosÅ‚a siÄ™ kierowniczka Centrum. SprawÄ… wciąż zajmuje siÄ™ prokuratura w SuwaÅ‚kach. TeczkÄ™ z wynikami kontroli Michalaka otrzymaÅ‚ też Prokurator Generalny.
(just)