Schorzenia związane z podeszłym wiekiem są w wielu wypadkach nieuniknione, ale można uczynić wiele, aby złagodzić ich skutki, pod warunkiem podjęcia współpracy w ramach terapii. Zdobywając wiedzę na ten temat, codzienność chorych i ich bliskich jest łatwiejsza. Wiele zależy też właśnie od postawy najbliższego otoczenia, dlatego należy jak najmocniej angażować je w cały proces. To główne przesłanie ogólnopolskiej konferencji poświęconej problemom psychogeriatrycznym, która odbyła się w Suwałkach.
Zdaniem Stanisława Wróblewskiego, ordynatora Oddziału Psychosomatycznego Specjalistycznego Psychiatrycznego Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Suwałkach, problemy zdrowotne osób w tym wieku to znacząca liczba reakcji adaptacyjnych do nowych warunków oraz reakcji dekompensacyjnych u osób, które nie potrafią odnaleźć nowych celów w życiu, na przykład po przejściu na emeryturę lub po śmierci współmałżonka.
Problemy zdrowotne wynikają też ze zwiększonej liczby reakcji depresyjnych i urojeniowych, związanych z nieprawidłową interpretacją nowych sytuacji życiowych, a także narastającą niesprawnością funkcji poznawczych oraz zaburzeń procesów fizjologicznych powodujących upośledzenie percepcji zmysłowej.
- Według niektórych badań, liczba samobójstw wśród osób starszych jest nawet 4-5-krotnie większa niż u ludzi młodych. Niestety, w wielu wypadkach są one udane. Jeśli starszy człowiek podejmuje próbę samobójczą to oznacza, że po prostu chce to zrobić. To nie jest demonstracja, sposób zwrócenia na siebie uwagi otoczenia – dodał specjalista.
Bożena Łapińska, dyrektor szpitala psychiatrycznego w Suwałkach, organizator spotkania, zaznacza, że ważna jest przede wszystkim terapia poprzez aktywizację intelektualną i ruchową seniorów. Elementy terapii, mające na celu zaangażowanie chorych w życie kulturalne czy społeczne, które zostały wprowadzone do programu opieki osób dotkniętych problemami psychogeriatrycznymi suwalskiej placówki przynoszą znakomite rezultaty.
- Już po 6-8 tygodniach pobytu na naszym oddziale zaobserwowaliśmy nieprawdopodobną zmianę ich postaw i sposobu myślenia, w wyniku wprowadzenia do terapii zajęć ruchowych, plastycznych, rehabilitacyjnych, organizacji wyjazdów do placówek kultury, wycieczek krajoznawczych, propozycji aktywnego spędzania czasu – dodała dyrektor.
Wiele miejsca poświęcono istotnej roli bliskich w procesie leczenia osób starszych. To bowiem również od ich postawy zależą efekty pracy terapeutów. Specjaliści powinni współpracować z rodzinami, ponieważ w wielu wypadkach, szczególnie w chorobach otępiennych, terapia przebiega w sposób wyjątkowo trudny. Zdaniem specjalistów, wsparciem należy objąć również rodziny i najbliższe otoczenie chorych.
Zdaniem specjalistów istotna jest profilaktyka. Spędzając czas w wieku podeszłym, w sposób aktywny fizycznie i intelektualnie oraz twórczy, opóźniamy postępowanie pewnych procesów. Ważne jest aby możliwie jak najdłużej utrzymać sprawność. Co ciekawe, aktywni seniorzy rzadziej też chorują.
Oprócz programów terapeutycznych realizowanych przez szpitale psychiatryczne, dostrzeżono też niebagatelną rolę uniwersytetów trzeciego wieku, które dysponują wyjątkową ofertą dla swoich słuchaczy. Nierzadkie są przykłady aktywnych, nawet osiemdziesięciokilkulatków, którzy odnaleźli pasję np. w sztuce.
Kwestie medyczne i kliniczne sposoby leczenia były jednym z elementów konferencji. Starzenie się społeczeństwa to zarazem istotny problem społeczny. Za kilkanaście lat nawet 1/3 populacji regionu przekroczy 65 rok życia, a za kilka dekad na 3 pracujących w naszym kraju będzie przypadało 2 seniorów. W Suwałkach dyskutowano nad sposobami stworzenia kompleksowego systemu organizacji opieki geriatrycznej obejmującej szpitale, organizacje społeczne, ale także wszystkie szczeble samorządów. Podkreślali to zarówno obecny na spotkaniu Czesław Renkiewicz, prezydent Suwałk, jak i Katarzyna Zajkowska, dyrektor Departamentu Zdrowia Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podlaskiego.
Konferencja pt. „Psychogeriatryczne i społeczne aspekty wieku podeszłego związane ze starzeniem się społeczeństwa” odbywa się w obiektach suwalskiego szpitala psychiatrycznego i w centrum konferencyjnym Parku Naukowo–Technologicznego Polska–Wschód w Suwałkach. W spotkaniu uczestniczy blisko 150 osób, w tym psychiatrów, psychologów, terapeutów, pielęgniarek oraz kadry zarządzającej w opiece psychiatrycznej i przedstawicieli środowisk zajmujących się opieką nad osobami starszymi.
Konferencji towarzyszy wystawa prac plastycznych autorstwa pacjentów szpitala psychiatrycznego w Suwałkach a także wystawa fotografii grupy twórczej działającej przy Suwalskim Ośrodku Kultury. Zdaniem lekarzy zajęcia z malarstwa czy fotografii to jeden z ważniejszych elementów terapeutycznych.
Inicjatywę objęli patronatem Marszałek Województwa Podlaskiego, Prezydent Miasta Suwałk oraz Starosta Suwalski. Wsparcia organizacyjnego konferencji udziela Federacja Szpitali Polskich, która od dawna aktywnie włącza się w dyskusję nt. poprawy funkcjonowania opieki zdrowotnej w kraju.