Podlaski Wojewódzki Zarząd Dróg Wojewódzkich w Białymstoku wraz z obwodem grodzieńskim otrzymały przed wieloma miesiącami 2 374 999,05 euro na projekt „Rozwój współpracy partnerskiej na rzecz poprawy infrastruktury drogowej położonej na pograniczu województwa podlaskiego i Grodna” w ramach Współpracy Transgranicznej Polska-Białoruś-Ukraina 2014-2020.
Kiedy przejście graniczne Lipszczany – Sofijewo?
Projekt „Rozwój współpracy partnerskiej na rzecz poprawy infrastruktury drogowej na pograniczu województwa podlaskiego i rejonu grodzieńskiego” ( DOPC) jest realizowany w ramach Celu Tematycznego DOSTĘPNOŚĆ. Beneficjentem Wiodącym projektu jest Podlaski Zarząd Dróg Wojewódzkich w Białymstoku. Wspólnie z białoruskim partnerem: Miejskim Przedsiębiorstwem ds. Projektowania, Naprawy i Budowy „Grodnoobldorstroj” w Grodnie, borykają się z problemem niedostatecznej dostępności obwodu grodzieńskiego, która ogranicza możliwości jego rozwoju. Ich celem jest przebudowa lokalnych dróg w celu poprawy zdolności przewozowych, a także przepływu osób i towarów przez granicę, szczególnie biorąc pod uwagę możliwą reaktywację przejścia granicznego Lipszczany - Sofijewo. Projekt DOPC miał sprawić, że pogranicze polsko-białoruskie będzie bardziej dostępne, bezpiecznie i mniej zanieczyszczone, co w końcowym efekcie poprawi warunki życia mieszkańców.
Głównymi beneficjentami tych zmian mają być mieszkańcy północnego Podlasia i północno-zachodniej części obwodu grodzieńskiego. Ulepszona droga zapewni dostęp do atrakcji turystycznej Polski i Białorusi - Kanału Augustowskiego. W wyniku realizacji projektu czas podróży i transportu w regionach ma ulec skróceniu. Ponadto ogólne bezpieczeństwo zrekonstruowanych użytkowników dróg wzrośnie z powodu oddzielenia ruchu pieszego i rowerowego od ruchu samochodowego, co ostatecznie poprawi warunki życia mieszkańców po obu stronach granicy.
Rejon Grodzieński położony w zachodniej części Białorusi w obwodzie grodzieńskim graniczy z Powiatem Augustowskim, a 40% ludności stanowią Polacy. Oba regiony łączy Kanał Augustowski, zabytek architektury hydrologicznej XIX wieku. Współpraca samorządów lokalnych, firm, szczególnie branży turystycznej, mieszkańców po obu stronach granicy polsko – białoruskiej z każdym rokiem ma coraz szerszy zasięg. Rejon Grodzieński dostępny jest dla turystów poprzez bezwizowe przejścia graniczne. Drogi i przejście graniczne miało jeszcze bardziej przyczynić się do współpracy, wymiany handlowej, turystycznej.
Po stronie białoruskiej wykonano już 95 proc. prac
Realizacja projektu DOPC po stronie białoruskiej rozpoczęła się 1 grudnia 2018 r. Po przeprowadzeniu przetargu partner białoruski podpisał umowę na roboty budowlane dotyczące drogi regionalnej nr 6054, która obejmuje dwa obszary wiejskie: wieś Racicze i wieś Sopoćkinie. Całkowita długość zrekonstruowanej drogi wynosi 5,8 km na odcinku od 20 408 km do 26 179 km, który leży w ciągu trasy nr Н-6054 Grodno-Sopoćkinie. Przeprowadzono następujące działania projektowe: wyrównanie warstwy asfaltu o długości 5,8 km, budowa ścieżki rowerowej, budowa 7 przepustów i 4 przystanków autobusowych. Na tym odcinku modernizacja drogi jest ukończona w 95%. Dodatkowo w ramach projektu zakupiono maszyny do konserwacji dróg, w szczególności: ciągnik z kosiarką, maszynę do profilowania zboczy, wywrotkę, pług śnieżny z rozrzutnikiem soli i piasku. Partnerzy zorganizowali także konferencje promujące i wyjaśniające założenia projektu.
Zgodnie z umową grantową projekt po stronie białoruskiej powinien zakończyć się do 29 lutego 2020 r.
Natomiast już w lipcu 2017 roku, Jan Wasilewski, przewodniczący Grodzieńskiego Rejonowego Komitetu Wykonawczego, podczas wizyty w Augustowie, poinformował, że zmodernizowana z innych funduszy unijnych, w ramach projektu realizowanego z Gminą Płaska, droga po stronie białoruskiej Sofijewo – Sopoćkinie jest już przygotowana do przyjęcia polskich turystów
Gorzej sytuacja przedstawia się po stronie polskiej
Podlaski Zarząd Dróg Wojewódzkich w Białymstoku już w listopadzie 2016 roku rozstrzygnął przetarg na wykonanie opracowania Studium Wykonalności zadania obejmującego budowę i rozbudowę części odcinków drogi wojewódzkiej Nr 664 wraz z drogowymi obiektami inżynierskimi i niezbędną infrastrukturą techniczną w rejonie Lipsk – granica państwa oraz części drogi H-6054 do m., Sopockinie w rejonie grodzieńskim w ramach Projektu Transgranicznego pn.: Rozwój współpracy partnerskiej na rzecz poprawy przygranicznej infrastruktury drogowej w województwie podlaskim i rejonie grodzieńskim. Wybrano ofertę firmy Gemicon z Białegostoku.
Droga wojewódzka nr 664 zaczyna się w Augustowie, gdzie łączy się z drogą krajową nr 16, i prowadzi do wschodniej granicy Polski. Po rozbudowie poprawi się połączenie Augustowa z białoruskimi miastami leżącymi przy zachodniej granicy tego państwa.
W planie województwa podlaskiego na 2018 były planowane prace dotyczące przebudowy drogi wojewódzkiej Nr 664 Lipsk - granica państwa. Wydatki miały wynieść inwestycji to 5,8 miliona zł. Od tamtego czasu ogłaszano już trzy przetargi. Przetargi dotyczyły budowy i rozbudowy drogi wojewódzkiej Nr 664 od km 51+120 do km 62+516,98 wraz z drogowymi obiektami inżynierskimi i niezbędną infrastrukturą techniczną na odcinku Lipsk – Granica Państwa, łącznie ponad 11 km. Według przewidywań, prace miały potrwać przez 10 miesięcy.
Ostatecznie w ostatnim przetargu, rozstrzygniętym latem 2019 roku, wybrano ofertę Konsorcjum firm: Lider konsorcjum: BK-TRAS Roboty Drogowe Borsukiewicz SP.J., Hryniewicze 66, 15-378 Białystok, Partner konsorcjum: EKODROM Sp. z o.o. ul. Mirabelki 25, 16-300 Augustów, Partner konsorcjum: UZDAROJI AKCINE BENDROVE „SIAULIU PLENTAS” Sp. z o.o. , Oddział w Polsce, ul. Ciołkowskiego 24, 15-545 Białystok.
Oferta Konsorcjum opiewała na 64 322 850,00 zł. Kwota, jaką dysponuje Zamawiający, to z kolei tylko 400 000,00 zł. (z możliwością pozyskania dodatkowych środków).
Wybrano też firmę do obsługi laboratoryjnej na zadania. Wygrało Laboratorium Drogowo – Budowlane „BUDLAB” z Buska Zdrój z oferta 402 210,00, podczas, gdy zamawiający przewidywał kwotę 715 397,67 zł.
Problem w tym, że pod koniec stycznia 2019r. z listy tegorocznych inwestycji drogowych Sejmik skreślił modernizację trasy Lipsk – granica państwa, która miała być dofinansowana z unijnego programu Polska - Białoruś i miała wpłynąć na podjęcie decyzji w sprawie uruchomienia przejścia granicznego w Lipszczanach.
Pod koniec lutego br. Marek Olbryś, wicemarszałek województwa, biorący udział w seminarium drogowym w Augustowie, zapewnił, że rozbudowa drogi Lipsk - Granica Państwa ma znaczenie dla rozwoju województwa i istnieją realne szanse na jej realizację.
Droga na Białoruś i przejście graniczne
Kolejne władze województwa podlaskiego oraz obwodu grodzieńskiego (Białoruś) starały się o budowę i otwarcie przejścia granicznego Lipszczany (gmina Lipsk, powiat augustowski) –Sofijewo (Białoruś). Za otwarciem takiego przejścia opowiedziała się już, pod koniec września 2016 roku, Polsko-Białoruska Komisja ds. współpracy regionalnej, która obradowała w Białowieży. Potrzebne będą lepsze drogi po obu stronach granicy. I to pewnie zadecydowało o unijnym dofinansowaniu.
Przy okazji podpisania umowy o współpracy międzyregionalnej między Województwem Podlaskim a Komitetem Wykonawczym Obwodu Grodzieńskiego oraz Pikniku Bez Granic” na Kanale Augustowskim w maju 2017 roku, szefowie obu regionów: gubernator obwodu Władimir Krawcow oraz ówczesny marszałek województwa podlaskiego Jerzy Leszczyński, zgodnie oświadczyli, że jednym z kolejnych zadań, jakie przed sobą stawiają, jest otwarcie przejścia granicznego Lipszczany - Sofijewo.
Przejście już było
O potrzebie budowy i otwarcia takiego przejścia granicznego w Lipszczanach mówi się już od ćwierćwiecza. Kiedyś nawet ono było. W czasach Związku Radzieckiego funkcjonowało w tym miejscu polsko-radzieckie drogowe przejście graniczne Lipszczany lokalnego znaczenia tylko dla wymiany delegacji społeczno - politycznych, kulturalnych, sportowych i innych z województw przygranicznych PRL i ZSRR. Od 24 stycznia 1986 r. zaczął funkcjonować tu Punkt Uproszczonego Przekraczania Granicy Lipszczany - Grodno. Przekraczanie granicy odbywało się na podstawie przepustek. Następnie w latach 90. XX w. zostało utworzone przejście graniczne Lipszczany wyłącznie dla uproszczonego ruchu granicznego. Dopuszczony był ruch osobowy, na podstawie przepustek dla obywateli Polski i Białorusi. Po wejściu Polski do strefy Schengen i wprowadzeniu wiz, skończyła się i ta możliwość.
20 grudnia 2007 r. Rada Ministrów wyraża zgodę na zawarcie porozumienia z rządem Białorusi o utworzeniu tego przejścia granicznego z przeznaczeniem dla międzynarodowego ruchu osobowego i towarowego samochodami do 3,5 tony. Infrastruktura miała zostać wybudowana na terytorium Polski. Niestety, w 2009 roku, rząd - tłumacząc się kryzysem - tnie po takich wydatkach i skreśla z planów m.in. rozpoczęcie budowy przejścia granicznego w Lipszczanach k. Lipska.
„ Odwilż”
„Ochłodzenie” w stosunkach polsko - unijno - białoruskich - całkiem „zamroziło” przejście. W międzyczasie prezydenta Łukaszenkę okrzyknięto „ ostatnim dyktatorem” Europy, więc na kilka dobrych lat i słuch wszelki o przejściu zaginał. Obecnie to miano przysługuje innemu wschodniemu przywódcy, więc kto wie, może teraz stary pomysł zmaterializuje się.
WYG
Źródła: Program Współpracy Transgranicznej Polska-Białoruś-Ukraina; Grodzieński Obwodowy Komitet Wykonawczy; Podlaski Wojewódzki Zarząd Dróg Wojewódzkich w Białymstoku
Fot. Sekretariat Programu Współpracy Transgranicznej Polska-Białoruś-Ukraina
