Tematem ostatnich miesięcy są informacje o podwyżkach cen prądu. Gospodarstwa domowe mają otrzymać pełne rekompensaty, ale w przedsiębiorstwach, zwłaszcza tych, którym dostawcy energii zaproponowali nowe umowy ze stawkami wyższymi nawet o 70 procent, ogłoszono alarm.
- Ze względu na coraz wyższe koszty wydobycia surowca i opłaty za dwutlenek węgla, ceny energii elektrycznej w Polsce będą rosły także w kolejnych latach – mówi Szymon Mironowicz (na zdjęciu), prezes MIR CONSULTING, działającej w północno-wschodniej Polsce kancelarii prawno-finansowej, specjalizującej się w świadczeniu usług doradczych w pozyskiwaniu funduszy krajowych i unijnych. – Według ekspertów, za kilka lat nasz kraj będzie miał najdroższy prąd w Europie.
Traf chciał, że tak bolesne dla przedsiębiorców podwyżki zbiegły się w czasie z rozstrzyganiem w naszym województwie konkursu z Działania 5.1. dla firm i samorządów na dofinansowanie z Regionalnego Programu Operacyjnego inwestycji w systemy wytwarzania energii i ciepła z odnawialnych źródeł na potrzeby własne. Największą popularnością cieszyły się projekty inwestycji z zakresu budowy instalacji fotowoltaicznych umożliwiających wytwarzanie energii elektrycznej ze światła słonecznego oraz montaż pomp ciepła , czyli urządzeń wymuszających przepływ ciepła z obszaru o niższej temperaturze do obszaru o temperaturze wyższej.
Konkurs ogłaszany był prawie dwa lata temu, niektórzy już zapomnieli, że składali wnioski. Tym większa radość, że ich projekty zostały ocenione pozytywnie. Dofinansowanie z RPO, pokrywane w całości ze środków Unii Europejskiej, wynosi zazwyczaj 65-85 proc. wartości inwestycji. Największa liczba inwestycji szacowana zaś była na kwoty od 200 tys. do 2-3 milionów zł.
- Przypomnę, że przed dwoma laty energia elektryczna była znacznie tańsza, rachunki za prąd nie były tak słone – mówi Szymon Mironowicz. – Firmy z Suwałk i regionu, które inwestują w innowacje i ekologię odważyły się wówczas, zaryzykowały i teraz bardzo dużo zyskają. Rentowność ich przedsięwzięć obliczana była w oparciu o obowiązujące wtedy ceny energii.
Zmienia się klimat, słońca jest coraz więcej
Unijne dotacje wynoszą nawet 840 tys. zł. Firmy inwestują w mikro elektrownie fotowoltaiczne wraz z montażem pomp ciepła, które zasilają instalacje centralnego ogrzewania i ciepłej wody, kupują kolektory słoneczne. Zamieniają energię słoneczna w elektryczną, nie muszą nikomu płacić za jej dostarczanie. Słonecznych dni, także na Suwalszczyźnie, mamy coraz więcej. W tym roku lato trwało przez sześć miesięcy – od kwietnia do października.
- Nakłady zwrócą się w ciągu kilku lat, a montowane urządzenia i instalacje z powodzeniem mogą funkcjonować nawet przez ćwierć wieku – mówi Szymon Mironowicz.
Konkursy z działania 5.1 Energetyka oparta na odnawialnych źródłach energii Zarząd Województwa Podlaskiego ogłasza mniej więcej co dwa lata. W pierwszym naborze, przeprowadzonym w 2015 roku, dofinansował kwotą 142 milionów zł 121 pozytywnie ocenionych projektów. Tej jesieni dofinansowanie otrzymało już 123 wnioskodawców. Wartość projektów wynosi około 64 mln zł, a dofinansowanie z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego – 36 mln zł. Projekty kolejnych wnioskodawców są jeszcze oceniane.
- Ten drugi nabór został przeprowadzony ponad półtora roku temu – przypomina Szymon Mironowicz. – Zarząd województwa dał przedsiębiorcom, samorządom, jednostkom samorządowym, wspólnotom mieszkaniowym, spółdzielniom czy towarzystwom budownictwa społecznego tylko miesiąc na składanie wniosków.
Rzeczywiście, Urząd Marszałkowski przyjmował wnioski o dotacje tylko od 3 marca do 14 kwietnia 2017 roku. Mogły je składać m.in. mikro-, małe, średnie oraz duże przedsiębiorstwa, dla których produkcja energii nie jest podstawową działalnością.
- Wielu wnioskodawców skorzystało z naszych usług – opowiada Szymon Mironowicz - MIR CONSULTING angażuje elektryków i projektantów, przygotowuje wnioski w sposób kompleksowy – od koncepcji, przez projektowanie oraz, jeżeli jest wymagane, uzyskanie pozwolenia na budowę i warunków przyłączenia do sieci publicznej, po rozliczenie dofinansowania.
Lepiej nie zwlekać
Napisanie dobrej jakości projektu unijnego w krótkim czasie wymaga bardzo dużo nakładów pracy, dlatego firmy powinny kompletować niezbędne dokumenty jeszcze przed ogłoszeniem naboru wniosków . Kolejny konkurs na inwestycje z zakresu budowy nowych lub zwiększenia mocy jednostek wytwarzania energii elektrycznej i ciepła z odnawialnych źródeł ma zostać ogłoszony już w I kwartale 2019 roku, przyjmowanie zgłoszeń zapewne znowu potrwa około miesiąca.
Na dofinansowanie inwestycji przeznaczonych zostanie około 100 mln zł. Kilka miesięcy temu Komisja Europejska zgodziła się na przesunięcie 24,5 mln euro z budżetu RPO Województwa Podlaskiego 2014-2020 na działania związane z energetyką opartą na odnawialnych źródłach energii.
Dzięki dotowanym przez Unię Europejską inwestycjom samorządy i przedsiębiorstwa będą mogły produkować prąd i ciepło z odnawialnych źródeł i tym samym pokryć część potrzeb oraz zmniejszyć koszty zużycia energii elektrycznej i cieplnej. Równie ważną korzyścią jest mniejsza emisja zanieczyszczeń do atmosfery.
Wojciech Drażba