Jak informuje litewska spółka Amber Grid, od rozpoczęcia prac w zeszłym roku, mimo wyzwań związanych z pandemią, inwestycja jest gotowa w 75 proc. Międzynarodowy gazociąg został w zasadzie już zbudowany do granicy z Polską.
Po ukończeniu w trzech czwartych gazociągu łączącego Litwę z Polską rozpoczął się ostatni etap budowy połączenia - budowa stacji pomiarowo-regulacyjnej gazu w Santaka na granicy litewsko-polskiej.
- Wraz z otwarciem litewsko-polskiego połączenia gazowego na rynek w przyszłym roku, Litwa stanie się najważniejszym ośrodkiem tranzytu i handlu gazem krajów bałtyckich i Finlandii - powiedział minister energetyki Republiki Litewskiej Dainius Kreivys, który odwiedził to miejsce we wtorek, 20 kwietnia.
Po rozpoczęciu budowy gazociągu GIPL po stronie litewskiej w styczniu 2020 zakończono najbardziej skomplikowane prace związane z układaniem gazociągu pod rzekami i przyłączeniem do litewskiego systemu przesyłowego gazu.
Całkowita długość trasy gazowej na Litwie wynosi 165 km. W trakcie realizacji projektu prowadzone są badania archeologiczne, poszukiwania materiałów wybuchowych na trasie rurociągu, nad realizacją projektu czuwają ekolodzy, dużą wagę przywiązuje się do stałej komunikacji z okolicznymi społecznościami, właścicielami gruntów. Całkowita wartość projektu GIPL po stronie litewskiej to 117 mln euro, z czego 60 proc. funduszy zapewniła Unia Europejska.
- Realizując jeden z najważniejszych projektów wzmacniających niezależność energetyczną, zapewnimy nie tylko niezawodne dostawy gazu. GIPL toruje drogę do integracji izolowanego bałtyckiego rynku gazu z rynkiem europejskim, więc gazociąg niewątpliwie przyniesie również korzyści ekonomiczne. Po pierwsze, rozbudowując połączenia, otworzymy rynek na nowych dostawców gazu, tworząc większą konkurencję. Po drugie, umożliwimy jeszcze lepsze wykorzystanie rozwiniętej infrastruktury gazowej. Zapewniona zostanie również wymiana surowców energetycznych, dalsze wzmacnianie relacji z bardzo ważnym partnerem Litwy - Polską - mówi D. Kreivys.
Z Litwy do Polski, z Polski na Litwę
Gazociąg GIPL stanie się ważnym ogniwem łączącym punkty dostaw gazu i rurociągi w regionie bałtyckim z Polską i całą kontynentalną Europą. Dwukierunkowe połączenie GIPL umożliwi przesył gazu z Europy na Litwę oraz z Litwy do Polski. Dzięki alternatywnemu źródłu dostaw gazu Litwa uniezależni się od swojego dostawcy ze Wschodu, a nowy szlak gazowy posłuży Polsce do zmniejszenia zależności energetycznej kraju od zanieczyszczających paliw kopalnych - węgla. Stając się częścią ogromnego rynku gazu, otworzą się nowe możliwości dla polskiego i europejskiego rynku, litewscy dostawcy poszerzą portfolio klientów, stworzą nowe instrumenty handlu gazem i zwiększą wykorzystanie terminalu LNG w Kłajpedzie - informuje litewskie Ministerstwo Energetyki.
- Budując infrastrukturę rurociągów, już teraz rozwijamy dialog z przyszłymi użytkownikami połączenia. Lokalni i zagraniczni uczestnicy rynku są aktywnie zainteresowani przepustowością gazociągów GIPL, cenami, nowymi produktami handlowymi zwiększającymi dojrzałość rynku gazu. Rozwijamy elastyczne usługi, które pozwalają rurociągiem przesyłać od najmniejszych do największych ilości energii. Jest to bardzo atrakcyjne dla uczestników rynku i otwiera nam możliwości przyciągnięcia szerokiego grona graczy. Planujemy przekazać rynkowi informację o zamówieniu pierwszej przepustowości GIPL w połowie tego roku - powiedział Nemunas Biknius, dyrektor generalny Amber Grid, operatora systemu przesyłowego gazu realizującego projekt GIPL.
Prace trwają też po stronie polskiej
Na Suwalszczyźnie widać już położone i zasypane w dużej części rury. Widać też roboty przy układaniu gazociągu w przygranicznej gminie Puńsk. Gazociąg granicę przetnie we wsi Sankury.
Polska część gazociągu Polska - Litwa o długości ok. 343 km została podzielona na dwa odcinki – północny i południowy. 185-kilometrowy odcinek północny jest zlokalizowany na terenie dwóch województw: podlaskiego i warmińsko-mazurskiego. Przebiega przez 5 powiatów, 16 gmin oraz łącznie przez 2 200 działek. Na terenie powiatu suwalskiego gazociąg zlokalizowany jest w pięciu gminach: Raczki, Bakałarzewo, Suwałki, Jeleniewo i Szypliszki. Będzie przebiegał także przez gminę Puńsk oraz Sejny. Granicę przetnie w Sankurach, w gminie Puńsk.
Powstanie kilka naziemnych obiektów towarzyszących, które są niezbędne dla prawidłowego oraz bezpiecznego użytkowania infrastruktury. Na trasie gazociągu w odległości średnio co 20 - 30 km wybudowane zostaną zespoły zaporowo - upustowe z przyłączami do sieci elektroenergetycznej oraz z drogami dojazdowymi.
Stacje regazyfikacji
Równolegle trwa budowa stacji regazyfikacji gazu m.in. w naszym regionie
W Sejnach już działa, a docelowo zdolność regazyfikacyjna instalacji ma być zwiększona do 2000 m3 /h. Termin realizacji IV kwartał 2021r.
W Raczkach stacja ma być uruchomiona do końca czerwca br. Zdolność regazyfikacyjna instalacji to 800 m3 /h. Pojemność geometryczna zbiorników wykorzystywanych w procesie regazyfikacji (m3 ) 1 x 60.
W Augustowie stacja ma być uruchomiona do 30 września 2021r. Planowana zdolność regazyfikacyjna instalacji (m3 /h)- 1 250; Planowana pojemność geometryczna zbiorników wykorzystywanych w procesie regazyfikacji (m3) 2 x 60.
W 2022 roku ma zostać oddana do użytku stacja w Lipsku. Planowana zdolność 800 m3 /h.
Natomiast w 2022 r. mieszkańcy Sokółki będą mieli możliwość przyłączenia się do sieci gazowej.
W lutym br. Polska Spółka Gazownicza zgazyfikowała teren Bielska Podlaskiego. W ramach inwestycji wybudowano ponad 25 km gazociągów w Bielsku Podlaskim i relacji Wyszki -Bielsk Podlaski, a także dwie stacje gazowe w obu tych gminach. Inwestycja kosztowała 21 mln zł.
Od początku 2021 r.. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki udzielił koncesji dla 12 stacji regazyfikacji LNG należących do Polskiej Spółki Gazownictwa. Oznacza to, że wg stanu na 23 marca br., w całym kraju PSG posiada już koncesje dla 64 stacji regazyfikacji LNG.
PSG interesuje się ponadto budową stacji regazyfikacji w Puńsku. Nie wiadomo tylko, czy będzie wystarczająca liczba chętnych. W marcu br. zbierano także deklaracje dotyczące zapotrzebowania na gaz ziemny w gminie Wiżajny.
Natomiast w gminie Jeleniewo taka akcję przeprowadzono w 2020 roku i okazało się, że jest za mało chętnych, aby inwestycja inwestorowi się opłacała.
WYG
Źródła: Ministerstwo Energetyki RL; Amber Grid; PSG
Fot: Amber Grid
