Mały ZUS Plus – w 2020 więcej firm skorzysta z możliwości obniżenia składek

Jeżeli w 2019 roku twoje przychody z działalności gospodarczej prowadzonej przez ten rok nie przekroczyły kwoty 120 000 złotych, będziesz mógł płacić obniżone składki na ubezpieczenia społeczne.

Od 1 lutego 2020 r. więcej firm może skorzystać z preferencyjnej formy w opłacaniu składek na ubezpieczenia społeczne, czyli z Małego ZUS Plus.

Jeżeli twoje przychody w 2019 r. z pozarolniczej działalności gospodarczej
(dalej: działalność gospodarcza), prowadzonej przez cały ten rok, nie przekroczyły 120 000 zł, możesz płacić obniżone składki na ubezpieczenia społeczne. Wysokość składki ustalisz w oparciu o dochód z działalności gospodarczej, uzyskany w 2019 r.,
w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zobacz: Jak ustalić podstawę składek na Mały ZUS Plus

Do 31 stycznia 2020 r. przedsiębiorcy mogą korzystać z Małego ZUS na dotychczasowych zasadach: ich roczny przychód z działalności gospodarczej nie może przekroczyć 30-krotności kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w grudniu 2019 r. (czyli 67 500 zł). Składka jest ustalana w oparciu o przychód.

Nie zmienia się wymóg prowadzenia działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym przez nie mniej niż 60 dni kalendarzowych – tylko po spełnieniu tego warunku możesz korzystać z Małego ZUS lub Małego ZUS Plus.  

Tabela: Mały ZUS i Mały ZUS Plus - podstawowe zasady

Pamiętaj! Mały ZUS dotyczy tylko składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, wypadkowe, chorobowe). Nie obejmuje składki zdrowotnej, którą trzeba płacić w pełnej wysokości.

Kto może korzystać z Małego ZUS i Malego ZUS Plus?

Z Małego ZUS i Małego ZUS Plus nie możesz korzystać, jeśli nie spełnisz podstawowych wymogów dotyczących przychodu i czasu prowadzenia działalności gospodarczej, lub:

• rozliczasz się na karcie podatkowej i jednocześnie korzystałeś ze zwolnienia z VAT - tacy przedsiębiorcy nie składają do urzędów skarbowych zeznań PIT lub deklaracji VAT, z których ZUS pozyskuje dane do weryfikacji poprawności ustalenia najniższej podstawy wymiaru składek,
• spełniasz warunki do płacenia preferencyjnych składek na ubezpieczenia społeczne
  (od podstawy wynoszącej 30 % minimalnego wynagrodzenia),
• w ciągu 60 miesięcy prowadzenia działalności gospodarczej korzystałeś z Małego ZUS 36 miesięcy,
• podlegasz ubezpieczeniom społecznym lub ubezpieczeniu zdrowotnemu także z tytułu innej pozarolniczej działalności (np. jako wspólnik spółki jawnej),
• wykonujesz dla byłego bądź obecnego pracodawcy to, co robiłeś dla niego jako pracownik w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym.

Z Małego ZUS i Małego ZUS Plus nie możesz również korzystać, jeśli w poprzednim roku prowadziłeś działalność jako:

• twórca, artysta,
• osoba wykonująca wolny zawód,
• wspólnik spółki jawnej, komandytowej, partnerskiej albo jednoosobowej spółki z o.o.,
• osoba prowadząca publiczną lub niepubliczną szkołę, inną formę wychowania przedszkolnego, placówkę lub ich zespół.

Kiedy się zgłosić

Nowe zasady, które umożliwią korzystanie z niższej składki większej grupie przedsiębiorców, zaczną obowiązywać w lutym  2020 r.

Do tego czasu firmy mogą zapisać się do Małego ZUS na starych zasadach. W zależności od tego czy i kiedy firma zaczęła korzystać z Małego ZUS nieco inaczej będzie wyglądało jej przejście do Małego ZUS Plus. Poniżej opisane są najczęstsze sytuacje, w jakich mogą znaleźć się firmy w styczniu/lutym 2020 r. Zobacz, która pasuje do twojej firmy i sprawdź co powinieneś zrobić, żeby płacić niższe składki.

1. Nie korzystałeś z Małego ZUS w 2019, ale spełniłeś warunki, które obowiązują w styczniu 2020:

• Co musisz zrobić? Wyrejestruj się z ubezpieczenia. Użyj formularza ZUS ZWUA). Zgłoś się do ubezpieczenia z nowym kodem dla Małego ZUS. Użyj formularza ZUS ZUA albo ZUS ZZA - jeśli podlegasz wyłącznie ubezpieczeniu zdrowotnemu.
• Jak się zgłosić? Zgłoś się przez CEIDG. Zobacz jak to zrobić. Dokumenty możesz złożyć również bezpośrednio do ZUS.
• Do kiedy się zgłosić? Do 8 stycznia 2020 r.

2. Nie korzystałeś z Małego ZUS do 31 stycznia 2020 i spełniasz nowe zasady – Mały ZUS Plus:

• Co musisz zrobić? Wyrejestruj się z ubezpieczenia. Użyj formularza ZUS ZWUA). Zgłoś się do ubezpieczenia z nowym kodem dla Małego ZUS Plus. Użyj formularza ZUS ZUA  albo ZUS ZZA  - jeśli podlegasz wyłącznie ubezpieczeniu zdrowotnemu.
• Jak się zgłosić? Zgłoś się przez CEIDG. Zobacz jak to zrobić. Dokumenty możesz złożyć również bezpośrednio do ZUS.
• Do kiedy się zgłosić? Do 29  lutego 2020 r.

3. Korzystasz z Małego ZUS w styczniu 2020, ponieważ zgłosiłeś się w 2019:

Przechodzisz do Małego ZUS Plus. Nie składasz wyrejestrowania i ponownego zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych.

• Co musisz zrobić? Przekaż w deklaracji rozliczeniowej bądź w imiennym raporcie miesięcznym informację o rocznym przychodzie z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej oraz o najniższej podstawie wymiaru składek.
• Do kiedy? W terminie składania imiennego raportu miesięcznego albo w deklaracji rozliczeniowej, składanych za luty 2020 r.

4. Korzystasz z Małego ZUS w styczniu 2020, ponieważ zapisałeś się do 8 stycznia 2020:

Przechodzisz do Małego ZUS Plus. Nie składasz wyrejestrowania i ponownego zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych.

• Co musisz zrobić? Przekaż w deklaracji rozliczeniowej bądź w imiennym raporcie miesięcznym informację:
  • o zastosowanych formach opodatkowania w 2019 r.,
  • o rocznym przychodzie z pozarolniczej działalności gospodarczej i rocznym dochodzie z tej działalności uzyskanych w 2019 r.,
  • o podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ustalonej na 2020 r.
• Do kiedy? W terminie składania imiennego raportu miesięcznego albo w deklaracji rozliczeniowej, składanych za luty 2020 r.

Pamiętaj! Niezależnie od obowiązku wskazanego w pkt 3 i 4, jeżeli korzystasz na koniec stycznia 2020 r. z Małego ZUS, musisz przekazać w deklaracji rozliczeniowej bądź w imiennym raporcie miesięcznym informację  o rocznym przychodzie  z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej oraz o najniższej podstawie wymiaru składek. Obowiązek ten realizujesz w terminie składania deklaracji za styczeń 2020.

5. Zaczynasz prowadzić działalność lub wznawiasz działalność w 2020:

• Co musisz zrobić? Zgłoś się do ubezpieczenia z kodem dla Małego ZUS Plus. Użyj formularza ZUS ZUA  albo ZUS ZZA - jeśli podlegasz wyłącznie ubezpieczeniu zdrowotnemu.
• Jak się zgłosić? Zgłoś się przez CEIDG. Zobacz jak to zrobić. Dokumenty możesz złożyć również bezpośrednio do ZUS.
• Do kiedy się zgłosić? W ciągu 7 dni od pierwszego dnia prowadzenia lub wznowienia działalności.

6. Zacząłeś spełniać warunki Małego ZUS Plus w 2020 (np. skończyłeś okres „preferencyjne składki” w trakcie roku):

• Co musisz zrobić? Wyrejestruj się z ubezpieczenia. Możesz to zrobić na formularzu ZUS ZWUA). Zgłoś się do ubezpieczenia z kodem dla Małego ZUS Plus. Użyj formularza ZUS ZUA  albo ZUS ZZA  - jeśli podlegasz wyłącznie ubezpieczeniu zdrowotnemu.
• Jak się zgłosić? Zgłoś się przez CEIDG.  Zobacz jak to zrobić. Dokumenty możesz złożyć również bezpośrednio do ZUS.
• Do kiedy się zgłosić? W ciągu 7 dni od pierwszego dnia, w którym zacząłeś spełniać warunki.

Uwaga! Kody dla Małego ZUS lub Małego ZUS Plus, które poddajesz na formularzach ZUS ZUA lub ZUS ZZA, to:

• 05 90 (jeśli nie masz ustalonego prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy),
• 05 92 (jeśli masz ustalone prawo do renty).

Jak liczyć limit przychodów?

Limit przychodów z działalności gospodarczej w 2019 r. prowadzonej przez cały ten rok, nie może przekroczyć kwoty 120 000 zł.

Jeśli prowadziłeś działalność gospodarczą przez część 2019 r. (np. zawiesiłeś działalność, albo zamknąłeś ją i ponownie rozpocząłeś), limit, któego nie może przekroczyć przychód z tej działalności, jest odpowiednio niższy. Przy obliczaniu progu przychodu musisz zastosować proporcję.

Jak obliczyć limit przychodów w proporcji do czasu prowadzenia działalności (rozpoczęcie, zakończenie lub zawieszenie prowadzenia działalności):

1. Podziel kwotę 120 000 zł przez liczbę dni kalendarzowych w poprzednim roku kalendarzowym
2. Pomnóż wynik przez liczbę dni kalendarzowych, w których prowadziłeś działalność
   w poprzednim roku kalendarzowym.
3. Wynik równy lub wyższy niż 0,5 grosza zaokrąglij w górę, niższy niż 0,5 grosza – w dół.
   Jeśli np. prowadziłeś działalność tylko przez 250 dni, to za 2019 r. limit wyniesie
   82 191,78 zł (120000 zł / 365 dni x 250 dni).
4. Twój przychód z działalności gospodarczej porównaj do ustalonego limitu.
   Jeśli osiągnięty przez ciebie przychód nie przekracza tego limitu, to możesz korzystać
   z Małego ZUS Plus.

Jak ustalić podstawę składek?

Najpierw oblicz przeciętny miesięczny dochód z działalności gospodarczej za ubiegły rok - podziel roczny dochód z działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym przez liczbę dni kalendarzowych prowadzenia działalności gospodarczej, a następnie pomnóż przez 30. Wynik zaokrąglij do pełnych groszy:

• w górę, jeśli końcówka jest równa lub wyższa niż 0,5 grosza,
• w dół, jeśli jest niższa niż 0,5 grosza.

Ważne! Jeżeli składki na ubezpieczenia społeczne ubezpieczonego oraz osób z nim współpracujących zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodu, roczny dochód z działalności gospodarczej uzyskany w poprzednim roku kalendarzowym powiększa się o kwoty tych składek zaliczone do kosztów uzyskania przychodu.

Teraz ustal podstawę składki: pomnóż przeciętny miesięczny dochód z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym przez współczynnik 0,5. Otrzymany wynik zaokrąglij do pełnych groszy:

• w górę, jeśli końcówka jest równa lub wyższa niż 0,5 grosza,
• w dół, jeśli jest niższa niż 0,5 grosza.

Porównaj otrzymany wynik z 30% minimalnego wynagrodzenia i 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. Twoja najniższa podstawa składki musi mieścić się między tymi 2 wartościami:

• nie może być niższa niż 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę w danym roku,
• nie może przekraczać kwoty 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego ustalonej na dany rok.

Jeśli otrzymałeś niższy wynik niż 30% minimalnego wynagrodzenia, obowiązuje cię najniższa podstawa wymiaru składek w wysokości 30% minimalnego wynagrodzenia

Jakie sa konsekwencje niższych składek na ZUS?

Tak jak inne ulgi w opłacaniu składek, Mały ZUS Plus jest dobrowolny. Jeśli chcesz opłacać wyższe składki (i mieć wyższe świadczenia), możesz to zrobić deklarując wyższą podstawę wymiaru niż najniższa podstawa obliczona na podstawie dochodu.

Możesz również nie korzystać z Małego ZUS Plus lub zrezygnować z niego w trakcie roku. Za miesiąc, w którym zrezygnujesz z ulgi oraz pozostałe miesiące do końca roku, płacisz składki na ubezpieczenia społeczne według standardowych zasad (tzw. pełny ZUS).

Twoja decyzja o skorzystaniu z Małego ZUS Plus będzie miała wpływ na wysokość świadczeń, które ci przysługują (chorobowe, rentowe, emerytalne). Te świadczenia są obliczane od podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie. Jeśli będziesz wpłacać niższe składki, otrzymasz też niższe świadczenia.

Jak dlugo możesz korzystać z Malego ZUS Plus?

Niższe składki na ubezpieczenia społeczne możesz płacić maksymalnie przez 36 miesięcy w ciągu ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych prowadzenia działalności gospodarczej.

Ważne! Do okresu 36 miesięcy wliczasz Mały ZUS z 2019 r. (o ile z niego korzystałeś).

Przykład: Przedsiębiorca, który w 2019 r. przez 12 miesięcy korzystał z Małego ZUS, w ciągu następnych 48 miesięcy będzie mógł z niego korzystać przez maksymalnie 24 miesiące.